آیندهساز؛ صندوق بازنشستگی که آینده ندارد
به گزارش نبض بازار، نسبت پشتیبانی پایین (تعداد بیمهپردازان به بازنشستگان) و سن بازنشستگی پایین (میانگین حدود ۴۹ سال)، که صندوق را به یک بمب ساعتی تبدیل کرده است. هر چند مسئولین صندوق بر پروژههای در حال اجرای این صندوق اشاره میکنند، اما بر اساس گزارش حسابرس قانونی، این پروژهها غالبا راکد هستند.
تاریخچه
صندوق حمایت و بازنشستگی آیندهساز، یک صندوق بیمه اجتماعی خصوصی است که از سال ۱۳۵۴ برای ارائه خدمات بازنشستگی و درمانی به کارکنان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران تشکیل شده و تحت نظارت وزارت کار اداره میشود. این صندوق با چالشهای متعددی روبهرو است که عمدتاً ساختاری، اداری و مالی هستند.
نسبتهای مالی
در مورد نسبتهای مالی صندوق حمایت و بازنشستگی آیندهساز (صندوق بازنشستگی کارکنان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران)، اطلاعات عمومی و رسمی محدودی در دسترس است، زیرا این صندوق به عنوان یک نهاد بیمهای خصوصی تحت نظارت وزارت کار، گزارشهای مالی خود را با تاخیر منتشر میکند. با این حال، بر اساس آخرین گزارش صورتهای مالی این شرکت برخی نسبتهای کلیدی و شاخصهای مالی آن استخراج شده که عمدتاً نشاندهنده چالشهای ساختاری و ناترازی است.
نسبت پشتیبانی پایین
نسبت پشتیبانی تعداد بیمهپردازان فعال به بازنشستگان را نشان میدهد که بر اساس آخرین گزارش این صندوق در پایان سال ۱۴۰۲ معادل ۱.۲ بوده است؛ یعنی به ازای هر بازنشسته، حدود یک بیمهپرداز فعال وجود دارد. این نسبت پایین، صندوق را در معرض کسری شدید قرار داده است. بررسیها نشان میدهد اگر این شاخص کمتر از ۵ نفر باشد، صندوقها با وجود کمکهای دولتی نیز قادر نخواهند بود تعهدات خود را برآورده کنند. میانگین سن بازنشستگی در این صندوق حدود ۴۹ سال است که پایینتر از میانگین کشوری (۵۵ تا ۵۶ سال) بوده و فشار بر نسبت پشتیبانی را تشدید میکند.
ناترازی منابع و مصارف
عدم تطابق میان داراییهای غنی صندوق (مانند سهام و املاک) با تعهدات بلندمدت بازنشستگی، منجر به ناترازی منابع و مصارف شده است. بر اساس گزارش این شرکت، بالغ بر ۱۹ هزار میلیارد ریال از منابع و داراییهای صندوق در پایان سال ۱۴۰۲ مربوط به مطالبات سود سهام و حسابهای دریافتنی و بدهی دولت است که بالغ بر ۵۸ درصد از داراییهای صندوق را شامل میشود.
کسری تعهدات اکچوئری
بر اساس یادداشت شماره ۷ گزارش حسابرس قانونی، ارزیابی داراییهای صندوق توسط معاونت امور اقتصادی و برنامهریزی صندوق با عنوان گزارش ارزیابی اکچوئری صندوق برای تاریخ ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ تهیه شده است. بر اساس این محاسبات، ارزش خالص داراییهای صندوق ۲۲۳ هزار میلیارد ریال، تعهدات ۲۴۲ هزار میلیارد ریال و کسری تعهدات اکچوئری بالغ بر ۱۹ هزار میلیارد ریال است.