قیمت دلار زیر سایه تحریم و کسری بودجه / پیشبینی قیمت دلار در هفتههای پیشرو
به گزارش نبض بازار ، بازار ارز ایران در روزهای اخیر با جهشهایی در نرخ دلار مواجه بوده و توجه فعالان اقتصادی بیش از هر زمان دیگری به عوامل بنیادی و سیاستهای مالی دولت معطوف شده است. کارشناسان معتقدند رشد نقدینگی، کسری بودجه و محدودیتهای مداخله دولت، در کنار تغییرات نرخ ارز جهانی، اصلیترین محرکهای نوسانات دلار بودهاند. این شرایط باعث شده پیشبینی مسیر کوتاهمدت و بلندمدت قیمتها برای سرمایهگذاران اهمیت ویژهای پیدا کند و تصمیمگیری در این بازار به تحلیل دقیق متغیرهای اقتصادی و سیاسی وابسته شود.
عوامل بنیادی و سیاستهای ارزی، نقش محدودکننده نوسانات
علی صادقین، کارشناس بازارهای مالی، معتقد است نوسانات اخیر دلار تحت تأثیر دو دسته عامل اصلی بوده است: اخبار سیاسی و ریسک سیستماتیک، و متغیرهای بنیادی اقتصاد کلان. او توضیح میدهد که در هفتههای اخیر، انتشار اخبار سیاسی خاص و اثرگذار کم بوده و به همین دلیل بازار نوسانات شدیدی را تجربه نکرده است. در مقابل، تورم نقطهبهنقطه که در مهرماه به بیش از ۴۸ درصد رسید و رشد مستمر نقدینگی، فشار بر بازار ارز را افزایش داده است.
صادقین با اشاره به نقش بانک مرکزی افزود که عرضه مستمر ارز به تالار مبادلات و صرافیها توانسته تا حدی نوسانات را کنترل کند، اما محدودیت ذخایر ارزی همچنان بر تعادل بازار اثرگذار است. از منظر او، در هفتههای پیش رو افزایشهای ملایم نرخ دلار محتمل است، اما این رشد با شتاب زیاد رخ نخواهد داد مگر آنکه تحولات غیرمنتظرهای رخ دهد.
این کارشناس همچنین به صادرات نفت اشاره کرد و گفت آمارهای تانکرها و دادههای کپلر نشان میدهد حجم صادرات نفت در سه هفته اکتبر و هفته اول نوامبر در سطح مطلوبی قرار داشته و حتی بالاتر از دوران برجام بوده است. این موضوع نقش مهمی در کاهش هیجانات و حفظ ثبات نسبی بازار ارز ایفا کرده است.
نقدینگی و چاپ پول؛ محرک اصلی جهش دلار
پیام الیاسکردی، کارشناس بازارهای مالی، با اشاره به روند رو به افزایش نقدینگی تأکید کرد که چاپ پول توسط بانک مرکزی و رشد پایه پولی، علت اصلی جهش قیمت دلار و سکه در بازار است. او یادآوری کرد که مطابق نظریه مقداری پول، افزایش نقدینگی بهطور طبیعی منجر به رشد قیمت داراییها میشود و سال گذشته نیز این روند مشهود بود؛ طلا و دلار در صدر بازدهی قرار گرفتند و رشد قابل توجهی تجربه کردند.
الیاسکردی با بیان اینکه رشد دلار در پایان هر سال تکرارشونده است، افزود حتی اگر نرخ ارز در مقاطعی آرام حرکت کند، معمولاً در ادامه جهش خود را نشان میدهد. به گفته او کسری بودجه دولت، همراه با چاپ پول، عامل اصلی تورم و صعود نرخ ارز بوده و این چرخه بهطور طبیعی ادامه دارد.
این کارشناس همچنین توصیه کرد سرمایهگذاران با تنوعبخشی به پرتفوی و تعیین افق زمانی بلندمدت، خود را برای ادامه روند افزایشی قیمتها آماده کنند. او افزود خرید کوتاهمدت با هدف فروش در زمستان یا بهار توصیه نمیشود و توجه کمتر به قیمت جهانی طلا میتواند تصمیمگیری بهتر در بازار داخلی را تسهیل کند.
کسری بودجه و تحریمها؛ ریشههای ساختاری رشد دلار
برزو حقشناس، تحلیلگر بازارهای مالی، با اشاره به بازگشت روند صعودی دلار پس از دورهای ثبات نسبی در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان، این رشد اخیر را «طبیعیترین خروجی بیتوجهی به اصول اقتصاد کلان» دانست. او توضیح داد زمانی که پایههای اقتصادی دچار بیانضباطی میشوند، اثر آن دیر یا زود در برابری ارزها نمایان میشود.
حقشناس به فشار تحریمها و محدودیت در فروش نفت اشاره کرد و گفت دولت منابع لازم برای کنترل جهشهای ارزی را در اختیار ندارد. حتی وقتی صادرات نفت وضعیت مناسبی داشته، نبود انضباط اقتصادی مانع از اثرگذاری آن بر مهار نرخ ارز شده است. او افزود کسری بودجه و چاپ پول باعث تضعیف ارزش ریال میشود و چرخه تورم و دلار یکدیگر را تقویت میکنند.
او در پیشبینی آینده بازار بیان کرد که تا زمانی که دولتها برای کاهش هزینهها و مهار کسری بودجه اقدام نکنند، نمیتوان انتظار تغییر روند را داشت. رشدهای اخیر نتیجه مستقیم ساختار بودجهای و سیاستهای مالی کشور است و با تداوم همین روند، جهشهای ارزی نیز ادامه خواهد داشت.