سهم ما از ماینینگ در دنیا فقط ۳ درصد است/صنایع هزار برابر بیشتر از ماینینگ برق میسوزانند/ ماینینگ دولتی در ایران وجود ندارد
به گزارش نبض بازار،علی بابک نیا رئیس کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین در گفتوگو با خبرنگارنبض بازار به ادعای اخیر یکی از کارشناسان مبنی بر قرار گرفتن ایران در رتبه چهارم جهانی استخراج بیتکوین واکنش نشان داد و آن را نادرست دانست.
او در ابتدای سخنانش با اشاره به اهمیت جایگاه کارشناسان در رسانهها گفت: «وقتی فردی خود را کارشناس معرفی میکند و آماری را منتشر میسازد، این لزوماً به معنای صحت اطلاعات نیست. باید دید فرد چه سابقه و تخصصی در صنعت برق، ماینینگ یا بلاکچین دارد. در غیر این صورت، انتشار آمار غلط میتواند افکار عمومی را گمراه کند.»
به گفته بابک نیا، ایران در مقطعی بین سالهای ۹۷ تا ۹۹ واقعاً در جمع پنج کشور برتر استخراج رمزارز قرار داشت. اما بهدلیل سیاستگذاریهای اشتباه، شرایط تغییر کرد:«قانونگذاری در آن سالها انجام شد اما بهجای آنکه غیرمجازها هدف قرار بگیرند، فشارها بیشتر بر ماینینگ مجاز اعمال شد. همین موضوع باعث شد امروز میزان استخراج قانونی به کمتر از ۵۰ مگاوات برسد؛ آن هم در شرایطی که در ایام غیرپیک فعالیت دارند و در تابستان تقریباً خاموش هستند.»
آمارهای متناقض از ماینینگ غیرمجاز
وی افزود: «وزارت نیرو رقمی نزدیک به ۲۰۰۰ مگاوات ماینینگ غیرمجاز را مطرح کرده است. پیش از قطعی اینترنت، استنادها بیشتر بر مبنای کشفیات و نمونههای موردی بود. اما بعد از قطعیهای گسترده، دسترسی به دادههای دقیق دشوار شد و همین موضوع باعث تناقض در آمارها شد.»
نیا تأکید کرد هیچ فرد یا نهادی نمیتواند رقم دقیقی از ماینینگ غیرمجاز در ایران ارائه دهد:«اگر کسی مدعی شد که دقیق میداند چه تعداد دستگاه غیرمجاز فعال است، مطمئن باشید منبع قابل استنادی ندارد. همانطور که نمیتوان تعداد دیشهای ماهواره را دقیق اعلام کرد، در ماینینگ هم چنین چیزی ممکن نیست.»
رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین ایران، برای ارائه تصویری واقعیتر، به شاخص «سختی شبکه» و نوسانات آن اشاره کرد:
«در دوره قطعی اینترنت ۱۲ روزه، شاهد کاهش حدود ۵ درصدی هشریت جهانی بودیم. اگر نوسانات طبیعی را که حدود دو درصد است حذف کنیم، سهم ایران در این کاهش حدود سه درصد بوده است. بنابراین مستند میتوان گفت ایران تنها سه درصد از سهم جهانی ماینینگ را در اختیار دارد.»
او افزود: «با چنین سهمی، ایران نمیتواند جزو پنج کشور برتر یا حتی چهارم جهانی محسوب شود. این آمار و مستندات جهانی خلاف آن ادعا را ثابت میکند.»
ماینینگ؛ فرصت از دسترفته برای اقتصاد ایران
رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین ایران، در ادامه گفتوگوی تأکید کرد که ارائه آمار دقیق از تعداد دستگاههای ماینر غیرمجاز در کشور عملاً غیرممکن است و هرگونه ادعای قطعی در این خصوص غیرمستند و صرفاً تخمینی است.
به گفته او، در حال حاضر حدود ۷۶۶ مجوز استخراج دارای اعتبار در کشور صادر شده که نزدیک به ۲۵۰ واحد صنعتی پروانهدار مشغول به فعالیت هستند. با این حال، وی خاطرنشان کرد که تعداد زیادی از این واحدها به دلیل فشارهای نظارتی و مشکلات مقرراتی عملاً خاموش شدهاند:
«میزان مصرف برق این واحدها در بهترین حالت کمتر از ۵۰ مگاوات است و آن هم تنها در ایام غیرپیک. در زمان پیک و قطعی برق، استخراج مجاز عملاً به صفر میرسد.»
«ماینینگ دولتی» وجود ندارد
علی بابک نیا در واکنش به برخی شایعات درباره فعالیت دستگاههای دولتی در حوزه استخراج بیتکوین نیز تصریح کرد:«چنین تصوری بیشتر ساخته و پرداخته رسانههاست. ما ماینینگ دولتی نداریم. مقررات سختگیرانهای برای همه فعالان وضع شده و حتی در نمونههایی مانند سازمان بورس هم برخورد جدی صورت گرفته است. بنابراین بحث ماینینگ سازمانی یا حاکمیتی در ایران بیشتر یک توهم رسانهای است تا واقعیت.»
وی در ادامه با اشاره به بحث مصرف برق توسط ماینرها گفت:«وزارت نیرو عدد ۲۰۰۰ مگاوات برای ماینینگ غیرمجاز را مطرح کرده است. ما این رقم را قبول نداریم و برآورد ما حدود ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات است. حتی اگر همان رقم ۲۰۰۰ مگاوات را بپذیریم، این میزان کمتر از سه درصد ظرفیت کل تولید برق کشور است. آیا واقعاً یک سهم سهدرصدی میتواند مسبب بحران برق در ایران معرفی شود؟»
نیا با اشاره به مصرف انرژی در صنایع دیگر افزود:«اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم، صنایعی مانند روی، چندین برابر ماینینگ برق مصرف میکنند و اثرات زیستمحیطی سنگینی هم دارند. اما چون سالهاست با رانت و شبکههای ارتباطی قدرتمند فعالیت میکنند، هیچگاه بهعنوان متهم اصلی بحران انرژی معرفی نمیشوند. در حالی که ماینینگ بهراحتی تبدیل به سیبل رسانهای شد.»
به باور رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین، استخراج بیتکوین میتوانست بهجای تهدید، فرصتی بزرگ برای کشور باشد:«در یک مقطع کارشناسان محاسبه کردند که ماینینگ میتواند سالانه بین یک تا یک و نیم میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران ایجاد کند. این رقم در شرایط تحریم برای اقتصاد کشور بسیار حیاتی بود.»
«متأسفانه، همصدایی مدیران مخالف ماینینگ در داخل با تحریمکنندگان خارجی، باعث شد که این فرصت از دست برود. در حالی که ماینینگ میتوانست هم برای کشور ارزآوری داشته باشد، هم برای جوانان اشتغال ایجاد کند، و هم امکان توسعه متوازن را به نقاط مختلف ایران برساند.»
وی با اشاره به ظرفیتهای گسترده ماینینگ برای اقتصاد کشور اظهار داشت:«ماینینگ میتوانست از یک کسبوکار خرد برای تأمین نیازهای یک دانشجو تا یک صنعت بزرگ برای دور زدن تحریمها و تأمین ارز کشور کاربرد داشته باشد. این حوزه هزاران مزیت اقتصادی و استراتژیک داشت، اما متأسفانه فرصتهای زیادی از دست رفت.»
ماینینگ در ایران رو به افول است
وی با بیان اینکه آینده ماینینگ در ایران رو به افول است، گفت:«همانطور که زمانی عدهای مخالف ورود اینترنت به کشور بودند، امروز هم همان نگاه محدودکننده نسبت به رمزارزها و ماینینگ وجود دارد. تجربه نشان داده هرچقدر هم بخواهیم محدود کنیم، در نهایت امکان حذف کامل وجود ندارد. در هر کشوری که تعرفه انرژی بهصرفه باشد، ماینینگ انجام خواهد شد؛ چه در ایران باشد چه در کشورهای دیگر.»
او تأکید کرد که انتخاب با مدیران کشور است:«ما میتوانیم مسیر قانونی را برای فعالان فراهم کنیم یا اینکه با بستن مسیر مجاز، زمینه تقویت ماینینگ غیرمجاز را فراهم آوریم. متأسفانه تا امروز روی کاغذ اسم ماینینگ مجاز گذاشتهاند اما در عمل، غیرمجازها را بیشتر حمایت کردهاند.»
بابک نیا در واکنش به اظهارات اخیر وزیر نیرو مبنی بر «جرمانگاری صنعت ماینینگ» گفت:«ما با هر قانونشکنی مخالفیم و معتقدیم باید مجازات داشته باشد. اما پرسش اساسی این است: آیا مسیر عبور قانونی برای این صنعت فراهم شده است یا خیر؟ اگر قرار باشد تنها بگوییم ماینینگ جرم است و هیچ مجوز عملیاتی ندهیم، نتیجهای جز سردرگمی و گسترش فعالیتهای زیرزمینی نخواهد داشت.»
رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین در پایان خاطرنشان کرد:«ماینینگ یک واقعیت غیرقابل انکار در کشور است. شاید آینده روشنی برای فعالیت مجاز آن متصور نباشیم، اما این صنعت همچنان در ایران وجود دارد و ماندگار خواهد بود. راه منطقی، حمایت از فعالان قانونی و هدایت غیرمجازها به چارچوبهای رسمی است؛ کاری که ما در کارگروه به دنبال آن هستیم، هرچند مسیر بسیار دشواری دارد.»