پیش بینی قیمت دلار امروز ۱۸ شهریور ۱۴۰۴ / دلار زیر سایه مکانیزم ماشه

به گزارش نبض بازار ، بازار ارز این روز‌ها در نقطه حساسی ایستاده است؛ جایی میان امید به توافقات دیپلماتیک و بیم از بازگشت تحریم‌های سختگیرانه. در حالی که پس از جهش‌های پرشتاب دلار به محدوده ۱۰۰ هزار تومانن، کارشناسان بر این باورند که آرامش فعلی شکننده است و هر لحظه می‌تواند تحت‌تأثیر تحولات سیاسی یا ضعف سیاست‌های پولی داخلی برهم بخورد.

پس از تجربه جهش‌های پی‌درپی، نرخ دلار بار دیگر وارد مسیر نزولی شده و به محدوده ۱۰۱ هزار تومان بازگشته است. با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که تداوم این روند به مجموعه‌ای از عوامل بستگی دارد؛ از یک سو تحولات سیاسی و سرنوشت مکانیزم ماشه می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده بازار ایفا کند و از سوی دیگر، ناکامی سیاست‌های پولی داخلی در مهار نقدینگی همچنان به‌عنوان موتور محرک رشد نرخ ارز باقی مانده است.

در روز‌های اخیر نرخ ارز دوباره به یکی از موضوعات محوری در فضای اقتصادی کشور تبدیل شده و کارشناسان بازار‌های مالی دلایل متعددی را برای این نوسانات مطرح می‌کنند. شایان آرانی و جواد فلاحیان، دو کارشناس بازار مالی در گفت‌و‌گو با نبض بازار، هر کدام با نگاهی متفاوت، اما همسو بر نقش پررنگ سیاست خارجی و مکانیزم ماشه از یک سو و چالش‌های پولی و بانکی داخلی از سوی دیگر تأکید دارند.

فشار روانی ناشی از مکانیزم ماشه

به اعتقاد هر دو کارشناس، جهش نرخ دلار در هفته‌های گذشته بیش از آنکه ریشه در عوامل بنیادین اقتصادی داشته باشد، حاصل فضای روانی و نگرانی‌های ناشی از تحولات سیاسی بوده است. آرانی یادآور شد که از زمانی که نرخ ارز در محدوده ۸۵ هزار تومان قرار داشت، مطرح شدن موضوع فعال‌سازی مکانیزم ماشه باعث هجوم سرمایه‌ها به سمت بازار ارز و طلا شد و خروج نقدینگی از بورس را به همراه داشت. فلاحیان نیز با اشاره به تصمیم سه کشور اروپایی برای آغاز روند اسنپ‌بک تأکید کرد که همین موضوع دلار را تا محدوده ۱۰۷ هزار تومان بالا برد، اما پس از روشن شدن ابعاد این تصمیم، بازار بخشی از واکنش خود را تخلیه کرد و قیمت به حدود ۱۰۲ هزار تومان بازگشت.

نقش سیاست داخلی و ضعف سیاست‌های پولی

در کنار تحولات خارجی، ناکامی سیاست‌های اقتصادی دولت در مهار نقدینگی نیز عامل تشدید فشار بر نرخ ارز عنوان می‌شود. فلاحیان با اشاره به گزارش‌های بانک مرکزی گفت حجم نقدینگی همچنان در حال رشد است و ابزار‌هایی مانند اوراق یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری نتوانسته‌اند این روند را کنترل کنند. آرانی نیز ضمن انتقاد از عملکرد بانک مرکزی تأکید کرد که این نهاد در بزنگاه‌های حساس می‌توانست با استفاده از ابزار‌های خود جلوی جهش‌های شدید ارزی را بگیرد، اما چنین اقدامی صورت نگرفت.

بازار در وضعیت استراحت موقت

هر دو کارشناس وضعیت فعلی بازار را موقت و شکننده توصیف می‌کنند. به گفته آرانی، بخشی از نگرانی‌ها فروکش کرده و احتمال مذاکرات بین‌المللی موجب بازگشت نرخ دلار به محدوده ۱۰۰ هزار تومان شده است. فلاحیان نیز این دوره را نوعی «استراحت قیمتی» دانست و پیش‌بینی کرد در صورت نبود تحول جدی، باید از آبان یا آذر انتظار رشد دوباره نرخ ارز را داشت که اوج آن می‌تواند در دی‌ماه رقم بخورد.

سناریو‌های پیش رو

از نگاه آرانی، آینده نرخ ارز بیش از هر چیز وابسته به نتیجه مذاکرات و فضای سیاسی کشور است. او تأکید دارد که در صورت موفقیت مذاکرات، بانک مرکزی می‌تواند حتی نرخ دلار را کاهش دهد، اما در صورت تداوم تنش‌ها، پیش‌بینی سقف جدید دشوار خواهد بود. فلاحیان نیز با برآورد محدوده تعادلی ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزار تومان برای دلار، احتمال کاهش جدی نرخ را کمتر از پنج درصد دانست و گفت کاهش احتمالی هم در بهترین حالت ۱۰ تا ۱۵ درصد خواهد بود.

پیامد‌های احتمالی مکانیزم ماشه

هر دو کارشناس هشدار دادند که در صورت فعال شدن کامل مکانیزم ماشه، نه تنها محدودیت‌های بیشتری در حوزه تبادلات مالی، بیمه و کشتیرانی اعمال خواهد شد، بلکه تراز پرداخت‌های کشور نیز با کسری بیشتری مواجه می‌شود. آنها تأکید کردند که در چنین شرایطی انتظار کاهش محسوس نرخ دلار منطقی نخواهد بود و تنها اخبار غیرمنتظره مثبت می‌تواند موقتاً مسیر بازار را تغییر دهد.