کاهش قیمت طلا در بازار ادامهدار است؟
به گزارش نبض بازار،برای پیشبینی آینده قیمت طلا باید هم عوامل اقتصادی موثر بر این بازار را بررسی کرد و هم عوامل سیاسی را. با این کار میتوان مسیر حرکت طلا را پیشبینی کرد.
در چند سال گذشته، بازار ارز و طلای ایران چندین بار جهش قیمت ناگهانی را تجربه کرده است. اما بعد از هر جهش، بازار به سمت کاهش قیمت پیش رفته است.
نزدیکترین دوره به جهش قیمتی کنونی بازار طلا، مربوط به اسفند ماه سال گذشته است که طلا پس از یک رشد قیمت ناگهانی، در یک دوره کوتاه یک ماهه، شش درصد افت قیمت داشت. در اسفند سال ۱۴۰۱، ریزش قیمت طلا جدیتر بود و طلا پس از یک صعود قیمتی قابل توجه، ظرف کمتر از یک ماه ۲۷ درصد ارزان شد. در مهرماه ۹۹ هم پس از رشد شارپی قیمتها، طلا در کمتر از یک ماه ۲۵ درصد و در مهر ۹۵ هم ۳۴ درصد ریزش کرد. به عبارتی طلا پس از هر بار صعود تاریخی و یکباره، مسیر خود را تغییر میدهد و به نقطه آغاز قیمتها بر میگردد.
پس مرور تاریخی بازار طلا نشان میدهد روند قیمتها در بازار احتمالا نزولی است و این کاهش ممکن است تا ۳۰ درصد هم برسد.
علت افزایش تقاضا برای طلا
اما عوامل سیاسی و اقتصادی درباره آینده بازار طلا چه میگویند؟ اولین عامل موثر در تعیین قیمت طلا در بازار، عامل تقاضاست. در علم اقتصاد، سه دسته تقاضا برای طلا در بازار وجود دارد. تقاضای واقعی، تقاضای بانک مرکزی برای طلا سوم و تقاضای عمومی بازار که عمدتاً برای پوشش ریسک انجام میشود.
تقاضای واقعی یا تقاضا برای طلای زینتی در ایران چندان بالا نیست. پس این فاکتور در تعیین قیمت طلا اثر ندارد. دوم، تقاضای بانکهای مرکزی برای طلاست. اما این تقاضا هم دائمی نیست و تنها زمانهایی وجود دارد که بانک برای خرید و فروش بالا دست به خرید بزند.
سومین عامل که در تعیین قیمت طلا بسیار موثر است تقاضای عمومی بازار است که برای پوشش ریسک انجام میشود. در شرایط رکود یا در شرایطی که ریسک سیاسی در یک کشور یا در جهان بالاست، تقاضا برای طلا یکباره بالا میرود؛ و این به افزایش قیمت طلای داخلی دامن میزند. چیزی شبیه تقاضای عمومی که در یک هفته گذشته وارد بازار شده است. این تقاضا از جانب مردمی است که نگران افزایش تنشهای سیاسی هستند و برای حفظ دارایی خود، طلا میخرند.
با توجه به تنشهای سیاسی به نظر میرسد تقاضای عمومی برای تبدیل کردن سایر داراییها به طلا قوت بگیرد. پس میتوان گفت تابع تقاضا نشان میدهد که روند قیمتی طلا باید صعودی باشد. مگر اینکه سیاستگذار با اقداماتی بتواند قیمت دلار را کنترل کند و باعث کاهش قیمت طلا شود.
به عبارتی عامل تقاضا برای طلا و دلار در ایران ریشه کاملا سیاسی دارد و به خصوص از رابطه ایران و آمریکا تاثیر مستقیم میگیرد. پس در پیشبینی آینده قیمت طلا باید به رویدادهای سیاسی که بین دو کشور رخ میدهد، توجه کرد. البته برخی از تحلیلگران معتقدند بازار ایران اخبار سیاسی را پیش خور میکند و قبل از وقوع رویدادها به آن واکنش نشان میدهند. این عده امیدوارند آغاز تحریمها دبگر بازار را متلاطم نمیکند. اما به نظر میرسد این بار واکنش بازار به این واکنشها جدیتر باشد. چون هم اندک مشتریان نفت ایران از دست رفته، هم دولت جدید ترامپ، رویه متفاوتی با دولت بایدن دارد و بازار ارز و طلا در ایران این را به خوبی میدانند. این مساله کار بانک مرکزی برای کنترل بازار را دشوار میکند. کاری که به نظر میرسد از روز قبل آغاز کرده است.
ذخایر طلای ایران چقدر است؟
تقاضای عمومی در بازار ایران چنان زیاد است که برخی ذخیره طلای موجود نزد مردم را ۲۰۰ تن و معادل دلار آن را ۴۰ میلیارد دلار اعلام میکنند.
آذر ماه امسال بود که غلامرضا مصباحی مقدم به ذخایر ارز و طلا در منزل ایرانیان اشاره کرد و گفت: اطلاع یافتیم مردم ۳۰ میلیارد دلار ارز و ۴۰ میلیارد دلار طلا در خانههایشان ذخیره کردهاند. پیش از این هم نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر گفته بود حجم طلای موجود در خانه مردم حدود ۲۰۰ تن است.
جالب است که این رقم را با ذخیره طلای بانک مرکزی با ذخیره طلای عمومی است. مقامات مسئول میزان ذخایر بانک مرکزی را خوب توصیف میکنند، اما عددی درباره آن اعلام نمیشود. اما موسسه تامسون رویترز در سال ۲۰۱۶، ایران در جایگاه پنجم خریداران طلا قرار داد و گفت بانک مرکزی این کشور ۳۹ تن خریداری کرده است. یعنی یک پنجم طلای موجود در خانههای مردم.