بودجه ۱۴۰۴ در چنبره کسری و تورم؛ چالش‌های پیش روی دولت
به گزارش نبض بازار، بودجه 1404 به عنوان یکی از مهم‌ترین اسناد مالی کشور، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با این حال، دولت سیزدهم در تدوین این بودجه با چالش‌های جدی مواجه است. کسری بودجه قابل توجه، ناشی از کاهش درآمدهای نفتی و افزایش هزینه‌ها، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها است. حتی با تزریق منابع جدید از محل کاهش سهم صندوق توسعه ملی، دولت همچنان با کسری بودجه 350 هزار میلیارد تومانی در نیمه اول سال مواجه بوده است. از سوی دیگر، تورم فزاینده و نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، بر پیچیدگی‌های این معادله افزوده است. در این شرایط، دولت باید راهکارهایی برای افزایش درآمدها، کاهش هزینه‌های جاری و اولویت‌بندی پروژه‌های عمرانی بیابد تا بتواند از بحران کنونی عبور کند.
بودجه سال 1404 یکی از مهم‌ترین سندهای مالی دولت چهاردهم است که نه تنها وضعیت مالی کشور را در سال آینده مشخص می‌کند، بلکه به عنوان یک سند راهبردی، اولویت‌ها و جهت‌گیری‌های اقتصادی و اجتماعی دولت را نیز نمایان می‌سازد. تنظیم و اجرای بودجه همواره با چالش‌ها و موانعی همراه است که دولت چهاردهم نیز از این قاعده مستثنا نیست.
در ادامه به برخی از موانع و چالش‌های پیش روی دولت در این زمینه اشاره خواهیم کرد:
1. تورم و افزایش هزینه‌ها
یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در تنظیم بودجه 1404، کنترل و مدیریت نرخ تورم است. افزایش قیمت‌ها و هزینه‌ها، به ویژه در بخش‌های کلیدی مانند انرژی و مواد غذایی، فشار زیادی بر منابع مالی دولت وارد می‌کند و می‌تواند تعادل بودجه را برهم بزند.
2. کسری بودجه و منابع درآمدی
روز گذشته معاون اول رئیس جمهور از کسری 1000 همتی در نیمه اول سال خبر داده بود. این درحالی است که بعد از دریافت مجوز دولت برای کاهش سهم صندوق توسعه ملی از 40 به 20 درصد عملا 350 هزار میلیارد تومان به منابع درامدی دولت اضافه شده است. نکته جالب توجه اینکه این منابع جدید صرف پرداخت برخی مطالبات از دولت از جمله پرداخت دیون گندم کاران، طرح دارویار و مستمری افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی شده است. نکته جالب توجه اینکه همه این موارد مرتبط با حوزه هدفمندی یارانه ها یا بخش فرابودجه ای میباشند. هرچند طبق اعلام سازمان برنامه این منابع جدید به پروژه های عمرانی نیز اختصاص خواهد یافت.
دولت چهاردهم با مسئله همیشگی کسری بودجه مواجه است. یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرار گیرد، افزایش منابع درآمدی است، چه از طریق افزایش بهره‌وری در بخش‌های مختلف اقتصادی و چه از طریق ایجاد مالیات‌های جدید یا افزایش نرخ مالیات‌های موجود.
3. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها
یک چالش دیگر، تأمین منابع مالی کافی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌هاست. نیاز به نوسازی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، انرژی و فناوری اطلاعات، اهمیت ویژه‌ای دارد و بدون سرمایه‌گذاری مناسب در این بخش‌ها، رشد اقتصادی کشور محدود خواهد شد.
4. اشتغال و توسعه پایدار
ایجاد اشتغال و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، از دیگر اولویت‌های دولت در بودجه 1404 است. چالش‌های مربوط به بیکاری و توسعه ناپایدار، نیاز به برنامه‌های جامع و منابع مالی قابل‌توجه دارند.
5. تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی
تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی همچنان به عنوان مانعی جدی بر سر راه تامین منابع مالی خارجی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی مطرح هستند. دولت باید راهکارهایی برای کاهش تأثیرات منفی این تحریم‌ها و ایجاد مسیرهایی برای همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی پیدا کند.
در نهایت، تصویب و اجرای موفقیت‌آمیز بودجه 1404 نیازمند تصمیم‌گیری‌های قاطع، همکاری و هماهنگی میان بخش‌های مختلف دولت و بخش خصوصی و همچنین تعامل موثر با نیروی کار و جامعه است تا بتوان به اهداف تعیین شده دست یافت و چالش‌های موجود را به فرصت تبدیل کرد.
منبع: تسنیم