چطور بفهمیم کبدمان چرب شده؟ راه‌های ساده تشخیص و درمان این بیماری خاموش
به گزارش نبض بازار،کبد یکی از مهم‌ترین ارگان‌های بدن است که وظایف متعددی از جمله سم‌زدایی، تولید صفرا، هضم چربی‌ها و ذخیره ویتامین‌ها را بر عهده دارد. اما تجمع بیش از حد چربی در سلول‌های کبد، منجر به بیماری کبد چرب می‌شود. این بیماری در صورت عدم درمان، می‌تواند به سیروز کبدی و نارسایی کبد منجر شود.
کبد چرب، بیماری شایعی است که در اثر تجمع چربی در سلول‌های کبد به وجود می‌آید. این بیماری که می‌تواند منجر به سیروز کبد و نارسایی کبد شود، در مراحل اولیه علائم خاصی ندارد و به همین دلیل به آن "بیماری خاموش" می‌گویند.
در این مقاله، به بررسی علائم، روش‌های تشخیص و درمان کبد چرب از دیدگاه طب سنتی و طب رایج می‌پردازیم. همچنین، به معرفی برخی از بهترین نوشیدنی‌ها و غذاها برای افراد مبتلا به کبد چرب اشاره خواهیم کرد.
علائم کبد چرب
-خستگی مفرط
-درد در ناحیه شکم سمت راست
-حالت تهوع و استفراغ
-کاهش اشتها
-ضعف و بی حالی
-زردی پوست و چشم
روش‌های تشخیص کبد چرب
-معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه شکم شما ممکن است کبد بزرگ شده را احساس کند.
-آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی آنزیم‌های کبدی انجام می‌شود. افزایش سطح آنزیم‌های کبدی می‌تواند نشان دهنده التهاب یا آسیب کبد باشد.
-سونوگرافی: سونوگرافی تصویری از کبد را ارائه می‌دهد و به تشخیص تجمع چربی در کبد کمک می‌کند.
-بیوپسی کبد: در برخی موارد، ممکن است برای تشخیص قطعی کبد چرب، نمونه‌برداری از کبد انجام شود.
درمان کبد چرب
-کاهش وزن: کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند به طور قابل توجهی به بهبود کبد چرب کمک کند.
-تغییر رژیم غذایی: مصرف غذاهای کم‌چرب، پر فیبر و سرشار از آنتی‌اکسیدان برای سلامت کبد مفید است.
-فعالیت بدنی: ورزش منظم به کاهش وزن و بهبود سلامت کبد کمک می‌کند.
-دارو: در برخی موارد، ممکن است برای درمان کبد چرب از دارو استفاده شود.
دیدگاه طب سنتی در مورد کبد چرب
طب سنتی کبد چرب را ناشی از پر شدن کبد از مواد زائد و اضافه می‌داند. از دیدگاه طب سنتی، کبد چرب به چهار دسته گرم، سرد، خشک و تر تقسیم می‌شود. هر کدام از این دسته‌ها علائم و درمان‌های خاص خود را دارند.
نوشیدنی‌ها و غذاهای مفید برای کبد چرب
-شربت خاکشیر: خاکشیر طبعی خنک دارد و به سم‌زدایی کبد کمک می‌کند.
-عرق کاسنی: عرق کاسنی صفرا را از بین می‌برد و برای کبد چرب گرم مفید است.
-آب انار: آب انار آنتی‌اکسیدان بالایی دارد و به محافظت از کبد در برابر آسیب کمک می‌کند.
-کلم بروکلی: کلم بروکلی منبع خوبی از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها است که به سلامت کبد کمک می‌کند.
-چای سبز: چای سبز کبد را سم‌زدایی می‌کند و به کاهش التهاب کمک می‌کند.
پیشگیری از کبد چرب
-حفظ وزن ایده‌آل
-مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل
-فعالیت بدنی منظم
-پرهیز از مصرف الکل
-کنترل قند خون
از کبد گرم تا کبد سرد و چروکیده
افراد برای مقابله با کبد چرب ابتدا باید مزاج خود را بشناسند و سپس سبک زندگی خود را بر اساس آن تنظیم کنند. در طب سنتی چهار حالت گرم، سرد، خشک و تر می‌تواند سبب التهاب و بروز کبد چرب شود. برای مثال کبد گرم به خصوص در افراد با مزاج گرم و تر سبب تظاهر علائمی نظیر حرارت و گرمی خون، دهان و بدن می‌شود که باید از گرمیجات کمتری استفاده کنند و افراد صفراوی یا همان گرم و خشک، بیشتر مستعد ابتلا به کبد چرب هستند.
در کبد سرد نیز که در اثر زیاده‌روی در سردیجات بروز می‌کند، افراد سرد و تر و رطوبتی با خوردن زیاد و مکرر آب و لبنیات به خصوص در سرما یا نوشیدن آب یخ در ناشتا یا داخل حمام با شکم خالی یا بلافاصله پس از ورزش دچار سردی کبد می‌شوند.
در کبد سرد فرد علائم سردی دارد، زبان بار سفید، چهره و زیر چشم پف‌آلود، ادرار شفاف و احساس سرما در محل کبد وجود دارد. در کبد خشک، کبد اصطلاحا چروکیده می‌شود و در کبد تر برخلاف کبد خشک حجم این عضو زیاد می‌شود. در مزاج‌های خشک که اغلب افراد، لاغراندام هستند درصد رطوبت خون و بدن پایین و زیر چشم گود می‌افتد.
زیر دنده سمت راست را فشار دهید
سونوگرافی، سنجش آنزیم‌های کبدی با آزمایش خون و نمونه‌برداری از روش‌های قطعیت در ابتلای به کبد چرب است که البته گاهی آنزیم‌های کبدی و سونوگرافی کبد نرمال است اما چون ابتدای بیماری است و علائم، دیر بروز می‌کند، بیماری کبد چرب تشخیص داده نمی‌شود و اینجاست که باید بیشتر به علایم بالینی بیمار توجه شود.
یک روش برای تشخیص احتمالی بروز اختلال در کبد این است که زیر دنده در سمت راست را فشار دهید اگر دردی احساس شد و یا پس از ورزش یا پیاده روی تند، متوجه درد در این ناحیه شُدید، می‌تواند نشانه تحریک پذیری کبد و آمادگی ابتلا به بیماری باشد.
پرهیز غذایی، فعالیت، ورزش
درمان کبد چرب در کم کردن موادغذایی پرانرژی است. بیماران همزمان با پرهیز باید فعالیت بدنی و ورزش داشته باشند و از غذاهای خاص استفاده کنند. مصرف غذاهایی که انرژی زیادی تولید نمی‌کنند مثل: انواع آش‌ها، سوپ و خورش‌هایی که با سبزیجات تهیه می‌شوند می‌توانند مفید باشند. کسانی که معده ضعیف ندارند خورش‌ها را کمی ترش‌تر تهیه کنند. استفاده از چای ترش، چای سبز، آلبالو، آب آلبالو، آب زرشک، آبغوره و عناب نیز در درمان کمک‌کننده است.
کبد چرب بیماری خطرناکی است که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. با آگاهی از علائم، روش‌های تشخیص و درمان این بیماری، می‌توانید برای حفظ سلامت کبد خود اقدام کنید.
در این مقاله به برخی از نکات کلیدی در مورد کبد چرب اشاره کردیم. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.