فاصله زیاد قیمت دلار نیمایی و بازار آزاد چه بلایی بر سر بورس می‌آورد؟
به گزارش نبض بازار، دو ماهی است که قیمت دلار در بازار آزاد به صورت افسارگسیخته در حال رشد است و در این میان ارز نمیایی هم افزایش قیمت داشته اما دولت مرتب در حال سرکوب ارز نیمایی برای ایجاد جلوه ای از مهار بازار است.
اختلاف قیمتی دلار بازار آزاد و نیمایی به بیش از ۳۰ درصد رسیده و این اختلاف باعث شده که سود سهامداران بورسی کاهش یابد.
طی دو ماه اخیر قیمت دلار بازار آزاد روند صعودی پرشتابی به خود گرفته است. از سوی دیگر نرخ دلار نیمایی نیز آرام آرام روند رو به بالایی را دنبال می‌کند، اما همچنان فاصله زیادی با قیمت دلار آزاد دارد.
این فاصله به ویژه به دلیل سرکوب قیمت دلار نیمایی هر روز بیشتر می‌شود. به واسطه این اختلاف شرکت‌های صادرات‌محور نیز با معضل جدی مواجه شده‌اند.
در حال حاضر فاصله قیمتی بیش از ۳۰ درصدی بین قیمت دلار بازار آزاد و نیمایی به وجود آمده است که به واسطه این موضوع صنایع صادرات‌محور در بورس زشیان می‌کنند.
این فاصله قیمتی ۳۰ درصدی یعنی شرکت‌های بورسی دلار را نسبت به قیمت اصلی و بازار آزاد هشت تا ۱۲ هزار تومان ارزانتر می‌فروشند که به معنای کاهش درآمد شرکت و زیان سهامداران است.
این اختلاف را همچنین می‌توان به معنای آن دانست که شرکت‌ها ۳۰ درصد سود کمتری شناسایی می‌کنند. اگرچه گفته می‌شود دلار بازار آزاد تاثیری روی بورس ندارد، اما نه تنها رشد قیمت دلار به صورت روانی موجب نوسان در بورس می‌شود بلکه فاصله قیمتی بین دلار آزاد و نیمایی هم باعث کاهش سود شرکت‌هاست.
چند وقت پیش بود که بخشنامه‌ای برای تسهیل بازگشت ارز صادراتی صادر شد و بر همین اساس صادر کنندگان می‌توانستند که ارز خود را در بازار توافقی بفروشند تا سود بیشتری کنند؛ اما بازار توافقی نیز اختلاف قیمت بین ۳ تا ۵ هزار تومان با آزاد دارد و همچنان شرکت‌ها را از تبدیل ارز خود به قیمت واقعی محروم می‌کند.
کارشناسان عقیده دارند یکی از راهکار‌های اساسی که از طریق آن بورس می‌تواند به آرامش برسد و به نوعی شاخص‌ها رشد کند کاهش گپ قیمتی بین دلار نیمایی و آزاد است.
در اصل بخش مهمی از درآمد شرکت‌های صادرات‌محور وابسته به نرخ ارز است و هرگونه افزایش قیمت دلار نیمایی می‌تواند رشد درآمد‌های این شرکت‌ها را در پی داشته باشد.
تفاوت ارز نیمایی و آزاد
معمولا نرخ ارز نیمایی از نرخ آزاد پایین‌تر است چرا که دولت همچنان سیطره خود را بر نرخ نیمایی حفظ کرده و آن را در کانال‌های پایین حفظ می‌کند. این ارز فقط از طریق سامانه نیما و با شرایط خاص قابل دریافت است. نکته مهم دیگر این است که تنها واردکنندگان قانونی که مراحل تعیین شده توسط بانک مرکزی را طی کنند می‌توانند این ارز را دریافت کنند.
این ارز در دسترس عموم نیست و نمی‌تواند برای مصارف شخصی استفاده شود. دلیل این امر آن است که محل تامین ارز در سامانه نیما، ارز حاصل از صادرات است و با نرخ معین نیمایی و از طریق صرافی‌های رسمی در اختیار بازرگانان و صادرکنندگان گذاشته می‌شود.
همین موضوع نیز رانت هایی را ایجاد کرده است.