دولت تا تورم را کاهش ندهد نمی‌تواند جراحی بر روی اقتصاد داشته باشد
حجت الله فرزانی کارشناس پولی و بانکی در گفتگو با نبض بازار، در پاسخ به این پرسش، دولت مدعی با افزایش یارانه و حذف ارز دولتی دست به جراحی اقتصادی زده است بیان کرد: در خصوص بحث یارانه دولت ها به طرق مختلفی یارانه را برای اقشار مختلف اختصاص می دهند که اقشار ضعیف را توانمند کنند یا در بحث معیشت دچار مشکل نباشند این موضع به این برمی گردد که در کجای این زنجیره یارانه تعلق بگیرد.
وی افزود: اینکه در بحث تولید و در ابتدای زنجیره محقق شود یا خیر، این یارانه را به مصرف کننده بدهند و مصرف کننده از این یارانه بهره بگیرد، تفاوت دیدگاه در دولت هاست. برخی از دولت ها یارانه را به بحث مواد اولیه و اولیه زنجیره تولید تعلق می دهند کما اینکه در این سال ها اتفاق افتاد.
فرزانی تصریح کرد: بحث ارز 4200 تومانی و ثابت ماندن نرخ ارز 4200 تومانی برای برخی کالاها برای همین منظور بود. در جای دیگری بحث نگاه دولت سیزدهم به این ترتیب است که باید به مصرف کننده به صورت مستقیم و بر اساس دهک بندی که انجام می شود و شناسایی که در خصوص اقشار کم درآمد دارند بتوانند این را در اختیار آنها قرار دهند تا توان و قدرت خرید آنها حفظ شود و بتوانند کالاهای اساسی را با قیمت آزاد خریداری کنند و سفره آنها تامین شود.
این کارشناس ادامه داد: اینکه این روش درست یا غلط است، یا آثار و تبعاتی دارد یا خیر، پول پاشیده می شود یا نمی شود، آثار و تبعاتی است که باید در این تصمیم گیری قرار گیرد. در خصوص اینکه آثار پولی دارد یا خیر، آنچه تعلق می گیرد یعنی دلار 4200 تومانی و مابه التفاوت با دلار نیمایی و محاسباتی که دولت اعلام می کند، منظور این است که این مابه التفاوت را بصورت وجه نقد به مصرف کننده می دهد. به تبع نباید آثار و تبعات پولی داشته باشد.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: وقتی آثار و تبعات پولی ندارد یعنی من آن یارانه را از بازار 25 هزار تومان می خریدم و به گندم با نرخ 4200 تومانی می دادم و به مردم عرضه می کردم. این مابه التفاوت قیمت را یارانه پرداخت می کرد. حال 25 هزار تومان را به قیمت گندم برای مردم محاسبه می کنم و ما به التفاوت را نقدی به مردم می دهد و قاعدتاً نباید اثر پولی بر اقتصاد داشته باشد یعنی آثار تورمی بر اساس مفروضات ثابت و برای این مفروضاتی که در نظر گرفته شده نباید آثار پولی داشته باشد.
فرزانی افزود: جدای از بحث نقدینگی که آثار پولی این اقدام می تواند تورم ایجاد کند، اگر فرض کنیم دولت درست محاسبه کرده باشد و با مفروضاتی که دولت پیش رفته و اقداماتی که دارد این محاسبات انجام شده و جنبه نقدینگی اثر تورمی ندارد ولی از جنبه انتظار، تورمی که شروع کننده گرانی هاست و هیجان به قیمت سایر کالاها می دهد منجر به افزایش قیمت ها می شود و وقتی نگاه می کنید در صحبت و روی کاغذ به این ترتیب است که قیمت 4 کالا افزایش یافته است ولی در عمل این انتظار تورمی روی کلیه خدمات و محصولات مرتبط اثر می گذارد.
این کارشناس در پاسخ به این پرسش، بسیاری اذعان دارند تا تورم کاهش نیابد جراحی امر شدنی نیست.تاکید کرد: اینکه این اقدام در زمان مناسب بوده یا خیر و آیا دولت چاره ای غیر این داشت یا خیر یعنی یارانه پنهانی که اصطلاحاً بیان می شد ادامه یابد یا خیر تصمیمی بود که دولت باید می گرفت. اصطلاحاً تصمیم سختی بود که دولت باید اتخاذ می کرد و چاره ای جز این نبود. لذا اینکه دولت بخواهد شرایط را خوب کند تا جراحی های اقتصادی انجام دهد قدری دور از انتظار است و کشور ما بصورت مزمن تب تورم را دارد و در این 50 ساله کشور ما دچار تورم بوده است. نمی توان انتظار داشت تورم را کاهش دهیم و بعد سراغ جراحی های اقتصادی برویم. لذا دولت در گزینه های موجود مبنی بر اینکه ارز 4200 تومانی را همچنان ادامه دهد یا خیر، تصمیم سخت گرفت و ان شاالله آثار و برکات خوبی داشته باشد.