رشد ۸ درصد شاخص اقتصادی محقق نمی‌شود
شاهین شایان آرانی تحلیلگر اقتصادی در گفتگو نبض بازار، در پاسخ به این پرسش، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۱ به رشد ۸ درصدی اقتصاد اشاره کرده که متاسفانه تاکنون اتفاقی در این راستا نیفتاده است. با توجه به وضعیت اقتصادی که داریم آیا شاخص ۸ درصد شدنی است؟ گفت: احتمال محقق شدن این امر خیلی کم است. با توجه به چند عامل مهم که نام می‌برم رشد ۸ درصدی سخت محقق می‌شود. در این امر یکسری پیش فرض‌ها وجود داشته که خیلی از این پیش فرض‌ها محقق نشده و احتمال محقق شدن آن نیز سخت است.
جبران کسری بودجه هر سال سخت‌تر می شود
وی ادامه داد: کشور دچار تورم مزمن است که این تورم ناشی از کسری بودجه بسیار زیاد، بزرگ بودن دولت و ایجاد نقدینگی بسیار بالا در نظام اقتصادی که توسط دولت برای تامین پرداخت‌هاست. این یک عامل مضر و سمی برای ایجاد اصطکاک و برای رشد اقتصادی بشمار می‌آید. یک عامل مهمی که هنوز نتوانستیم سامان بدهیم و نقدینگی را کاملاً مهار کنیم و کسری بودجه را از بین ببریم همچنین بستر لازم برای رشد اقتصادی شکوفا را فراهم کنیم همین کسری بودجه‌ایی که در دولت است که هرسال نیز بیشتر می شود و مهار آن نیز سخت‌تر.
شایان آرانی براین باور است: مسئله دیگر، اگر تورم ۴۰-۳۰ درصدی داشته باشیم بدین معناست که اقتصاد باید حدود ۴۸تا۳۸ درصد رشد کند که بستگی دارد چه تورمی در اقتصاد وجود دارد. یعنی ۸ درصد رشد مدنظر روی تورم می‌آید.
وی تصریح کرد: اقتصاد ایران در حال حاضر دچار مقدار زیادی مشکل مدیریتی در حوزه‌های مختلف که عدم فعالیت بخش خصوصی موثر در حوزه اقتصادی است و بخش خصوصی و غیردولتی و یا خصولتی در اقتصاد بسیار فعال هستند. وقتی اقتصاد از حالت خصوصی خارج می‌شود توان ایجاد ارزش افزوده بالا یا خلق ارزش افزوده را ندارد که همین امر منجر به پائین آمدن ارزش افزوده می‌شود. این در همه جای دنیا اتفاق می‌افتد، چون دولتی‌ها آن حساسیت و دقتی که در کنترل هزینه‌ها و افزایش درآمد‌ها دارند تا منجر به افزایش سوددهی شود، را ندارند. برای همین اقتصاد ما، چون دچار این مشکل مدیریتی است که عمدتاً دولتی یاخصولتی بر فعالیت‌های اقتصادی حاکم است و بعید می‌دانم بتواند رشد اقتصادی ۳۸ درصد با تورم ۳۰ درصد در یک سال برسد.
آیا اقتصاد توان رشد شاخص‌ها را دارد؟
شایان آرانی بیان کرد: عامل دیگر عدم خصوصی بودن یا خصوصی محور بودن اقتصاد ماست که وزن دولتی در این اقتصاد سنگین است و این عاملی بازدارنده برای عدم محقق کردن رشد اقتصادی ۸ درصدی است. طبیعتاً تحریم‌ها هم بی تاثیر در ایجاد فضای سخت و اصطکاک‌های اضافی و مازاد برای رشد اقتصادی نیست. من معتقدم، تحریم‌ها را بردارند باز سه عاملی قبلی در اقتصاد ما فعال است و مانع رشد اقتصادی می‌شود.
او با اشاره به اینکه آیا با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تاثیری در رشد شاخص‌های اقتصادی دارد؟ پاسخ داد: در کوتاه مدت شوک کوچکی در بازار ایجاد می‌کند، ولی بعد از آن تاثیر چندانی ندارد به دلیل اینکه اقتصاد به حالت تعادل برمی گردد. این نکته را باز تاکید کنم اگر سه عامل داخلی که بیان کردم اصلاح شود اقتصاد ما شکوفا می‌شود.