ماجرای وقف کوه دماوند چیست؟/ثبت سند یک برش از کوه دماوند
به گزارش نبض بازار :قله دماوند مهم‌ترین اثر ملی طبیعی و جزو مناطق حفاظت شده سازمان محیط‌زیست است که در سال ۸۷ به‌عنوان نخستین میراث ملی طبیعی ایران به ثبت رسید. سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از صدور سند وقف یک برش از کوه دماوند (اثر طبیعی ایران) به نام سازمان اوقاف خبر داد.
انتشار این خبر، نظر به اینکه کوه دماوند به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و نیز به عنوان «اثر طبیعی ملی» در شمار مناطق چهارگانه ارزشمند از نظر حفاظت محیط زیست قرار گرفته، با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است.
اما با پیگیری این موضوع از سازمان اوقاف و امور خیریه به این نتیجه دست یافتیم که این زمین آنطور که اعلام شده، کوه دماوند نیست بلکه بخشی از یک مرتع در دامنه دماوند است که سال‌ها پیش سند آن اخذ شده و اکنون دادگاه حکم به وقف بودن آن داده است.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در جلسه شورای‌عالی قضایی با اشاره به اینکه قرار است برای ۷۴میلیون هکتار اراضی ملی سند دادگستری در سال‌جاری صادر شود اعلام کرد که این سازمان برای جلوگیری از تعرض به این اراضی آن را در اختیار سازمان منابع طبیعی قرار داده است. این در حالی است که به گفته محمد نژاد رجبعلی‌بیشه رئیس اداره ممیزی و حدنگاری اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران (ساری) همه اراضی این اثر ملی طبیعی در اختیار اداره کل منابع طبیعی قرار نگرفته است.
محمد نژادرجبعلی‌بیشه با اشاره به اینکه حفاظت از قله دماوند برعهده سازمان جنگل‌ها و مراتع، حفاظت محیط‌زیست و میراث فرهنگی است، می‌گوید: منابع طبیعی براساس وظایف سازمانی خود و دستورالعمل کاداستر به‌دنبال تثبیت مالکیت اراضی ملی و انفال است. موضوع قله دماوند از سال ۹۸ در دستور کار قرار گرفته است. از ۱۱ پلاک محدوده قله دماوند که متصل به قله است، ۱۰ پلاک جانمایی و تثبیت شد. اداره اوقاف با اخذ رأی از دیوان عالی کشور و بدون توجه به نظرات سازمان جنگل‌ها و مراتع یک پلاک به‌عنوان موقوفه ثبت کرده است.
او در توضیح این پلاک ثبتی وقف کوه دماوند می‌گوید: از ۱۱ پلاک محدوده قله دماوند ۱۰ پلاک با ارائه نقشه از سوی سازمان جنگل‌ها به اداره ثبت اسناد تثبیت شد. برای یازدهمین پلاک نیز ۲ نوع کاربری درنظر گرفته شده است. سازمان منابع طبیعی در راستای اجرای وظایف و براساس قوانین موجود کاربری آن را ملی اعلام کرده است و از سوی دیگر اداره اوقاف با ارائه یک سند نسبت به طرح دعوی اقدام کرد و رأی به‌عنوان اراضی موقوفه گرفت.
وی ادامه داد: سازمان اوقاف کل کشور براساس توافقنامه‌ای که با سازمان جنگل‌ها و مراتع دارد و در سال ۱۳۹۰ به تصویب رسیده، باید برای اتخاذ تصمیم بر مبنای مالکیت و احیای اراضی، سوابق ثبتی، وقفنامه‌ها، عمل به وقف و تصرفات موقوف علیهم، قبض وقف، تعیین حریم، مراتع، جنگل، بیشه‌زار، تبدیل به احسن، قانون اوقاف و قانون ملی شدن جنگل‌ها و مراتع با سازمان جنگل‌ها به توافق برسند.
او با اشاره به اینکه سند‌های موقوفی بدون حضور نماینده سازمان جنگل‌ها و مراتع صادر می‌شود، می‌گوید: «جنگل‌های بالاصاله (جنگل بکر) مشمول وقف نمی‌گردد» ضمن اینکه قرار بود در کارگروهی، اراضی مورد اختلاف مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اراضی ملی و جنگلی که شرایط وقف شدن را ندارد باید به منابع طبیعی بازگردد. آنها بدون هماهنگی با ما سند گرفته‌اند و متأسفانه این کار دستاویزی شده تا اوقاف تحت عنوان «موقوفات غیرمتصرفی» (موقوفه‌ای که به موجب وقفنامه، اداره امور آن به‌عهده متولی است) وارد پرونده‌های اینچنینی شود. کما اینکه در پرونده آق‌مشهد دیدیم که خود راسا وارد مسئله شد.
با ثبت ۱۰ پلاک از قله دماوند و اراضی اطراف آن، دیگر کسی نمی‌تواند داخل این محدوده نسبت به درخواست سند یا صدور آن بدون مجوز سازمان جنگل‌ها اقدام کند. به گفته محمد نژادرجبعلی‌بیشه، اراضی این مناطق مرتعی است و سازمان‌های میراث فرهنگی و حفاظت محیط‌زیست امکان بهره‌برداری در حوزه مسئولیتی خود را به لحاظ «حقوق اتفاقی» دارند، اما مالکیت همچنان با سازمان جنگل‌هاست و حکم انفال را دارد.
محسن موسوی تاکامی، رئیس اداره کل منابع طبیعی استان مازندران در بخش ساری در گفتگو باهمشهری ثبت سند تک برگ برای دماوند را نمادین می‌داند و می‌گوید: درخواست ثبت سند برای کل اراضی ملی به سازمان ثبت اسناد داده شده است و کار‌های ثبت قله دماوند به‌سرعت و به‌طور خاص و سمبلیک انجام و ثبت شده است.
با رسانه ای شدن ماجرا افراد مختلفی واکنش های مختلفی را نسبت به این قضیهر نشان دادند که در یکی ار آنها معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سابق سازمان محیط زیست طی توییتی نوشت:
بیشتر بخوانید :
کوه دماوند از وقف خارج شد / صادر شدن سند مالکیت به نام دولت
اما این همه ماجرا نبود چرا که سازمان اوقاف نیز به انتشار خبر تملکش بر یک بخش از کوه دماوند واکنش نشان داد.
در همین زمینه یک مقام مطلع در سازمان اوقاف به فرارو گفت: زمین مذکور آنطور که اعلام شده کوه دماوند نیست بلکه بخشی از یک مرتع در دامنه دماوند است که سال‌ها پیش سند آن اخذ شده و اکنون دادگاه حکم به وقف بودن آن داده است.
وی ادامه داد: اخیرا در گزارش یکی از روزنامه ها به نقل از مدیران منابع طبیعی استان مازندران آمده است، یک قسمت از ۱۱ قسمت قله دماوند به تملک سازمان اوقاف و امور خیریه در آمده است.
از پشت پرده ها بیشتر خواهید شنید با ما همراه باشید.
منبع :انتخاب-همشهری -اصلاحات نیوز