شروع بحران آبی در تهران / پایتخت غرق در بی توجهی

به گزارش نبض بازار ، از سالها پیش موضوع بحران کم آبی در پایتخت مطرح شده بود این مسئله هربار با فرارسیدن فصل گرما شدت بیشتری به خود می گرفت اما حالا به گوش می رسد که امسال این بحران جدی است. تهران پانزدهمین شهر پرجمعیت جهان و پرجمعیت‌ترین شهر ایران با مساحت 730 کیلومتر مربّع است که به همراه توابع خود (استان تهران) جمعیتی بالغ بر 14 میلیون نفر دارد.

این شهر به لحاظ بزرگی بیست و هشتمین شهر دنیا است که تراکم جمعیت آن بین ده هزار و هفتصد تا بیش از یازده هزار نفر در هر کیلومتر مربع است. این درحالی است که متوسط تراکم جمعیت در کشور، حدود 50 نفر در هر کیلومتر بوده، به عبارتی تراکم جمعیت در تهران بیش از 20برابر متوسط کشور است.

تهران به عنوان مرکز ثقل مراجعات و مواصلات کشور، با سهم 25 درصدی در تولید ناخالص ملی و جایگاه بی‌بدیلش به عنوان پایتخت سیاسی، اداری و اقتصادی ایران، نقشی حیاتی به عنوان قلب تپنده کشور دارد که هر نوع آسیب و اختلال در فعالیت روزانه این کلانشهر، می تواند در ابعاد مختلف در کشور نمود کند.

در استان تهران سالانه حدود 4 میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌شود که سهم کشاورزی، 56 درصد، سهم شرب 35 درصد و مابقی سهم صنعت، خدمات و فضای سبز است. از این میزان یک میلیارد و 400 میلیون مترمکعب سهم آب تصفیه شده برای مصرف شرب استان است که حدود یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب سهم شهر تهران بوده و مابقی در دیگر شهرها و روستاهای استان مصرف می شود.

جمعیت ساکن شهر تهران بیش از 9 میلیون نفر برآورد می شود، اما بخشی از جمعیت 5 میلیون نفری دیگر شهرها و روستاهای استان تهران و همچنین جمعیت درخور توجهی از استان‌های اطراف، روزانه در پایتخت تردد دارند، به طوری که جمعیت سیار پایتخت روزانه به بیش از 12 میلیون نفر می رسد.

به طور متوسط 70 درصد از آب شرب تهران از منابع سطحی شامل 5 سد لتیان، طالقان، امیرکبیر، لار و ماملو تأمین می شود و 30 درصد نیاز آبی نیز از سفره‌های آب زیرزمینی برداشت می شود.

در برخی سالها و عمدتا در روزهای گرم تابستان که مصرف آب در پایتخت افزایش می‌یابد، چاه‌های بیشتری به مدار بهره برداری آمده تا کمک‌رسان منابع محدود آب سطحی باشند و در این مواقع، سهم تأمین آب شرب تهران از منابع سطحی و زیرزمینی به ترتیب به حدود 60 درصد و 40 درصد می رسد.

در حال حاضر با توجه به جمعیت فعلی تهران، در روزهای گرم سال با برابر شدن ظرفیت تأمین آب و میزان مصرف، توصیه‌ها به صرفه‌جویی افزایش یافته و در ایام پیک، با هنرنمایی و کار شبانه‌روزی متخصصان آب تهران، تقاضای آب شرب پاسخ داده می شود.

درحالی که منابع جدیدی برای افزایش ظرفیت تأمین آب تهران برای آینده وجود ندارد، جمعیت این کلانشهر و شهرهای اطراف آن با افزایش مهاجرت‌ها، افزایش ساخت‌وسازها، ادامه تراکم فروشی و ... درحال افزایش است، به طری که پیش بینی شده در سال 1404 جمعیت استان تهران به 20 میلیون نفر رسیده که 70 درصد آن ساکن کلانشهر تهران خواهند بود.

افزایش افسارگسیخته و بدون رصد و بدون برنامه جمعیت تهران، کلانشهری که قلب تپنده سیاسی، اداری و اقتصادی ایران است را در آینده ای نزدیک با مشکل تأمین آب مواجه می کند. مسئله ای که می تواند زندگی روزانه در پایتخت ایران را دچار اختلال کرده و این اختلال را به عنوان یک چالش اساسی در ابعاد مختلف به دیگر بخش‌های کشور تسری دهد.

البته در 4 دهه گذشته از انقلاب شکوهمند اسلامی، ظرفیت های بسیاری در بخش‌های کمی و کیفی آب تهران ایجاد شده و موفقیت‌هایی در حد استانداردهای روز جهان در این بخش داشته‌ایم که با تکیه بر همین ظرفیت‌سازی ها، تا امروز کیفیت و کمیت آب تهران با وجود جمعیت قابل توجه ساکن و در حال تردد در پایتخت، به خوبی تأمین شده، اما آیا این ظرفیت‌ها جوابگوی نیاز کمی و کیفی افزایش افسارگسیخته جمعیت در تهران خواهد بود؟

تسنیم