رقیب جدید برای خیابان انقلاب!
به گزارش روزنامه ابتکار خیابان انقلاب تهران، همیشه اولین گزینه برای کسی است که می‌خواهد کتابی را تهیه کند، اما از دیروز این خیابان رقیب جدیدی پیدا کرده به نام «باغ کتاب.»
این اولین بار نیست که راسته‌های تجاری جا به جا می شوند، نمونه بارز این موضوع، خیابان لاله‌زار (شاه‌آباد) است. اگر گشتی در این خیابان بزنید، هنوز هم چند تماشاخانه قدیمی و خاک‌خورده را
می بینید که کاملا متروک شده‌اند. روزگاری این خیابان پاتوق فرهنگی تهران بود، اما امروز تبدیل شده به راسته لوازم برقی و لامپ فروشی.
اما سابقه باغ کتاب مربوط به امروز و دیروز نیست و سال‌هاست خبرهایی درباره راه‌اندازی مجموعه‌ای علمی و فرهنگی با عنوان «باغ کتاب تهران» توسط شهرداری تهران مطرح شده بود و بالاخره دیروز این مجموعه افتتاح شد. مجموعه‌ای که با 110 هزار مترمربع وسعت در تپه‌های عباس‌آباد تهران واقع شده است؛ از شرق با کتابخانه ملی ایران، از شمال شرقی با فرهنگستان‌های علوم، و زبان و ادبیات فارسی، از شمال غربی با باغ هنر و از غرب با باغ‌موزه دفاع مقدس همسایه است.
قرار است مجموعه «باغ کتاب» به بزرگ‌ترین کتابفروشی تهران تبدیل شود. چنین اتفاقی با وجود تمام نکات مثبتش برای خریداران، ممکن است برای کتابفروش‌های سنتی خیابان انقلاب مشکلاتی را به وجود بیاورد.
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان درباره اینکه چه وضعیتی پیش روی کتابفروشان خیابان انقلاب است، به ایلنا گفته بود: «منفعت فروش کتاب متعلق به کتابفروش است. وقتی شما این منفعت را از این‌ها بگیرید و به بهره‌برداران محدودی مثل نشر شهر بدهید، موازین قانونی رعایت نشده است».
او با اشاره به اینکه درآمد کتاب فروشی‌ها قطره‌ای است، ادامه داد: «درآمد کتابفروشی تنها از 25 درصد تخفیفی‌ست که کتابفروش از پخش‌کننده می‌گیرد و این رقم سقف سود ناخالص یک کتابفروشی است». این سخنان تنها بخشی از صحبت‌های محمود آموزگار، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان استان تهران است در حالی که در سمت دیگر این بحث‌ها، بسیاری از کتابفروش‌ها در جریان افتتاح «باغ کتاب» نیستند.
**«باغ کتاب» ویترین است
خیلی از کتابفروش‌ها وقتی می‌فهمند خبرنگار هستی از جواب دادن به سوال‌ها طفره می‌روند یا اصلا جواب نمی‌دهند، اما آنهایی که حاضر به گفت‌وگو می‌شوند هم با شک و تردید درباره این مجموعه صحبت می‌کنند. فروشنده یکی از کتاب فروشی های وابسته به یک ناشر معروف ، درباره مجموعه «باغ کتاب» و تاثیر آن روی کتابفروشیهای راسته انقلاب به «ابتکار» می‌گوید: تهران خیلی بزرگ شده، افرادی که در مناطق شمالی شهر زندگی می‌کنند، خیلی کم می‌آیند خیابان انقلاب برای خرید.
او با اشاره به اینکه ممکن است این مجموعه کمی در کار کتابفروش‌ها تاثیر بگذارد، ادامه می‌دهد: چنین فروشگاه دائمی‌ای برای ناشر خوب است، در هر حال چنین مجموعه‌ای حتما تلاش می‌کند تا مجموعه کاملی داشته باشد. سعی شده از همه ناشران در آنجا کتاب وجود داشته باشد.
**از کتابفروشی فقط لامپ مانده و قبض برق
داخل یکی از کتاب‌فروشی‌ها دو فروشنده در حال بازی با موبایل‌شان هستند، یکی از آنها در این رابطه می‌گوید: بازار کتاب کلا راکد است اما همزمان با بازگشایی باغ کتاب نمی‌شود در مورد تاثیر آن بر فروش قضاوت کرد. همکار او سرش را از گوشی بیرون می‌آورد و وارد بحث می‌شود و می‌گوید: وقتی نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، فروش ما کم می‌شود. وای به وقتی که این مجموعه دائمی برپا شود. ممکن است آنهایی که وضع خوبی ندارند کلا کتابفروشی‌شان را جمع کنند.
کمی جلوتر، فروشنده یک کتابفروشی بزرگ که مغازه‌اش خالی از خریدار است، می‌گوید: همین الان هم از کتابفروشی فقط همین لامپ‌ها مانده و قبض برق. داخل کتاب فروشی با این وسعت، شما یک خریدار می‌بینید؟ همین روزهاست که مغازه را جمع کنیم.
**کتاب‌ها زیر تیغ فیلترهای شهرداری
یک فروشنده دیگر که مغازه‌ای چند منظوره دارد، کلا شک دارد که «باغ کتاب» رقیب جدی‌ای برای خیابان انقلاب باشد. او با بیان اینکه باید دید چه کتاب‌هایی در این مجموعه عرضه می‌شود، می‌گوید: اگر قرار باشد کتاب‌هایی که داخل مترو یا کنار خیابان با تخفیف‌های 50 درصدی فروخته می‌شوند، در باغ کتاب عرضه شوند، این مجموعه به کار ما هیچ لطمه‌ای نمی‌زند.
او در واکنش به این موضوع که ناشران زیادی با این مجموعه همکاری می‌کنند، می‌گوید: باید دید کدام ناشران با این مجموعه همکاری می‌کنند. اصلا مکان این مجموعه مناسب نیست. همان‌طور که وقتی مجموعه آفتاب را تاسیس کردند، کسی از ما نظری نخواست که به عنوان فروشنده در آن شرکت می‌کنی یا نه، در مورد این مجموعه هم کسی با مردم مشورت نکرد تا ببینند مردم رغبتی برای حضور در این مجموعه دارند یا نه.
او با بیان اینکه این مجموعه زیر نظر شهرداری به عنوان یک نهاد است و شاید نقطه ضعفی برای این مجموعه باشد، می‌افزاید: باید دید کتاب‌هایی که در باغ کتاب ارائه می‌شود، از فیلتری عبور می‌کند یا نه. به هر حال آنجا زیر نظر شهرداری است، و فیلترهایی دارد، مثل بعضی کتابفروشیهای زنجیره‌ای که برای انتخاب کتاب‌ها فیلتر دارند یا مثل ماجرای سینماهایی که متعلق به نهادها هستند که وضعیت اکران فیلم‌ها در آنها کاملا سلیقه‌ای است.
او در پایان می‌گوید: به نظرم فعالیت‌های جانبی این مجموعه ممکن است با استقبال روبه‌رو شود ولی مجموعه کتابفروشی آن خیلی موفق نخواهد بود. علی اصغر سیدآبادی، نویسنده حوزه کودک و نوجوان هم در توییتی به افتتاح «باغ کتاب» واکنش نشان داده است، در این توییت آمده: مخالفتی با راه‌اندازی کتاب فروشی‌های بزرگ عمومی ندارم، اما بودن کتاب فروشی‌های کوچک خصوصی را ضروری‌تر می‌دانم و ازاین کتاب فروشی‌ها کتاب می‌خرم.
با تمام این گمانه‌زنی‌ها از طرف مسئولان و کتابفروش‌ها، باز هم باید منتظر عکس‌العمل مردم و میزان استقبال از مجموعه «باغ کتاب» ماند تا بعد از گذشت چند ماه بتوانیم در مورد تاثیر آن بر ناشران کوچک و کتاب فروشی‌های راسته انقلاب اظهار نظر کنیم.
این اولین بار نیست که راسته‌های تجاری جا به جا می شوند، نمونه بارز این موضوع، خیابان لاله‌زار (شاه‌آباد) است. اگر گشتی در این خیابان بزنید، هنوز هم چند تماشاخانه قدیمی و خاک‌خورده را
می بینید که کاملا متروک شده‌اند. روزگاری این خیابان پاتوق فرهنگی تهران بود، اما امروز تبدیل شده به راسته لوازم برقی و لامپ فروشی.
اما سابقه باغ کتاب مربوط به امروز و دیروز نیست و سال‌هاست خبرهایی درباره راه‌اندازی مجموعه‌ای علمی و فرهنگی با عنوان «باغ کتاب تهران» توسط شهرداری تهران مطرح شده بود و بالاخره دیروز این مجموعه افتتاح شد. مجموعه‌ای که با 110 هزار مترمربع وسعت در تپه‌های عباس‌آباد تهران واقع شده است؛ از شرق با کتابخانه ملی ایران، از شمال شرقی با فرهنگستان‌های علوم، و زبان و ادبیات فارسی، از شمال غربی با باغ هنر و از غرب با باغ‌موزه دفاع مقدس همسایه است.
قرار است مجموعه «باغ کتاب» به بزرگ‌ترین کتابفروشی تهران تبدیل شود. چنین اتفاقی با وجود تمام نکات مثبتش برای خریداران، ممکن است برای کتابفروش‌های سنتی خیابان انقلاب مشکلاتی را به وجود بیاورد.
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان درباره اینکه چه وضعیتی پیش روی کتابفروشان خیابان انقلاب است، به ایلنا گفته بود: «منفعت فروش کتاب متعلق به کتابفروش است. وقتی شما این منفعت را از این‌ها بگیرید و به بهره‌برداران محدودی مثل نشر شهر بدهید، موازین قانونی رعایت نشده است».
او با اشاره به اینکه درآمد کتاب فروشی‌ها قطره‌ای است، ادامه داد: «درآمد کتابفروشی تنها از 25 درصد تخفیفی‌ست که کتابفروش از پخش‌کننده می‌گیرد و این رقم سقف سود ناخالص یک کتابفروشی است». این سخنان تنها بخشی از صحبت‌های محمود آموزگار، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان استان تهران است در حالی که در سمت دیگر این بحث‌ها، بسیاری از کتابفروش‌ها در جریان افتتاح «باغ کتاب» نیستند.
**«باغ کتاب» ویترین است
خیلی از کتابفروش‌ها وقتی می‌فهمند خبرنگار هستی از جواب دادن به سوال‌ها طفره می‌روند یا اصلا جواب نمی‌دهند، اما آنهایی که حاضر به گفت‌وگو می‌شوند هم با شک و تردید درباره این مجموعه صحبت می‌کنند. فروشنده یکی از کتاب فروشی های وابسته به یک ناشر معروف ، درباره مجموعه «باغ کتاب» و تاثیر آن روی کتابفروشیهای راسته انقلاب به «ابتکار» می‌گوید: تهران خیلی بزرگ شده، افرادی که در مناطق شمالی شهر زندگی می‌کنند، خیلی کم می‌آیند خیابان انقلاب برای خرید.
او با اشاره به اینکه ممکن است این مجموعه کمی در کار کتابفروش‌ها تاثیر بگذارد، ادامه می‌دهد: چنین فروشگاه دائمی‌ای برای ناشر خوب است، در هر حال چنین مجموعه‌ای حتما تلاش می‌کند تا مجموعه کاملی داشته باشد. سعی شده از همه ناشران در آنجا کتاب وجود داشته باشد.
**از کتابفروشی فقط لامپ مانده و قبض برق
داخل یکی از کتاب‌فروشی‌ها دو فروشنده در حال بازی با موبایل‌شان هستند، یکی از آنها در این رابطه می‌گوید: بازار کتاب کلا راکد است اما همزمان با بازگشایی باغ کتاب نمی‌شود در مورد تاثیر آن بر فروش قضاوت کرد. همکار او سرش را از گوشی بیرون می‌آورد و وارد بحث می‌شود و می‌گوید: وقتی نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، فروش ما کم می‌شود. وای به وقتی که این مجموعه دائمی برپا شود. ممکن است آنهایی که وضع خوبی ندارند کلا کتابفروشی‌شان را جمع کنند.
کمی جلوتر، فروشنده یک کتابفروشی بزرگ که مغازه‌اش خالی از خریدار است، می‌گوید: همین الان هم از کتابفروشی فقط همین لامپ‌ها مانده و قبض برق. داخل کتاب فروشی با این وسعت، شما یک خریدار می‌بینید؟ همین روزهاست که مغازه را جمع کنیم.
**کتاب‌ها زیر تیغ فیلترهای شهرداری
یک فروشنده دیگر که مغازه‌ای چند منظوره دارد، کلا شک دارد که «باغ کتاب» رقیب جدی‌ای برای خیابان انقلاب باشد. او با بیان اینکه باید دید چه کتاب‌هایی در این مجموعه عرضه می‌شود، می‌گوید: اگر قرار باشد کتاب‌هایی که داخل مترو یا کنار خیابان با تخفیف‌های 50 درصدی فروخته می‌شوند، در باغ کتاب عرضه شوند، این مجموعه به کار ما هیچ لطمه‌ای نمی‌زند.
او در واکنش به این موضوع که ناشران زیادی با این مجموعه همکاری می‌کنند، می‌گوید: باید دید کدام ناشران با این مجموعه همکاری می‌کنند. اصلا مکان این مجموعه مناسب نیست. همان‌طور که وقتی مجموعه آفتاب را تاسیس کردند، کسی از ما نظری نخواست که به عنوان فروشنده در آن شرکت می‌کنی یا نه، در مورد این مجموعه هم کسی با مردم مشورت نکرد تا ببینند مردم رغبتی برای حضور در این مجموعه دارند یا نه.
او با بیان اینکه این مجموعه زیر نظر شهرداری به عنوان یک نهاد است و شاید نقطه ضعفی برای این مجموعه باشد، می‌افزاید: باید دید کتاب‌هایی که در باغ کتاب ارائه می‌شود، از فیلتری عبور می‌کند یا نه. به هر حال آنجا زیر نظر شهرداری است، و فیلترهایی دارد، مثل بعضی کتابفروشیهای زنجیره‌ای که برای انتخاب کتاب‌ها فیلتر دارند یا مثل ماجرای سینماهایی که متعلق به نهادها هستند که وضعیت اکران فیلم‌ها در آنها کاملا سلیقه‌ای است.
او در پایان می‌گوید: به نظرم فعالیت‌های جانبی این مجموعه ممکن است با استقبال روبه‌رو شود ولی مجموعه کتابفروشی آن خیلی موفق نخواهد بود. علی اصغر سیدآبادی، نویسنده حوزه کودک و نوجوان هم در توییتی به افتتاح «باغ کتاب» واکنش نشان داده است، در این توییت آمده: مخالفتی با راه‌اندازی کتاب فروشی‌های بزرگ عمومی ندارم، اما بودن کتاب فروشی‌های کوچک خصوصی را ضروری‌تر می‌دانم و ازاین کتاب فروشی‌ها کتاب می‌خرم.
با تمام این گمانه‌زنی‌ها از طرف مسئولان و کتابفروش‌ها، باز هم باید منتظر عکس‌العمل مردم و میزان استقبال از مجموعه «باغ کتاب» ماند تا بعد از گذشت چند ماه بتوانیم در مورد تاثیر آن بر ناشران کوچک و کتاب فروشی‌های راسته انقلاب اظهار نظر کنیم.