فضاسازی برخی شرکت های لوازم خانگی برای برخورداری از رانت

به گزارش نبض بازار به نقل از خبرنگار خبرگزاری موج، یکی از مشکلاتی که امروز در نتیجه ممنوعیت و محدودیت واردات ایجاد شده فضای انحصاری است که برخی بازارها همچون لوازم خانگی را تهدید می کند، هرچند انتظار می رود که وزارت صنعت، معدن و تجارت حامی تمام تولید کنندگان باشد، نه اینکه با حمایت از یک شرکت به نوعی ایجادکننده رانت شود، زیرا برخی از شرکت های تولیدکننده مدعی هستند که کاملا به خودکفایی رسیده اند و این حق آن‌هاست که به عنوان تولید ملی صدرصد از آن حمایت شود، اما در واقعیت اینگونه نیست و وقتی وارد جزئیات تولید می‌شوید این نکته بارز می شود که بسیاری از همین شرکت ها وابسته به خارج هستند. نمونه بارز آن تحریم های یک سال اخیر است که در این مدت شرکت های تولیدکننده لوازم خانگی که مدعی تولید داخل صدرصدی بودند نه تنها نیاز بازار را تامین نکردند بلکه تولیدشان کاهش یافت و تنها در حد شعار به طبل تولید ملی می‌کوبیدند تا بتوانند فضای را ایجاد کنند که دولت برای رقبای آن ها که کالای با کیفیت‌تر با تولید مشترک ایرانی و کره‌ای تولید می‌کردند را کنار بزنند. بنابراین واقعیت این است که وزارت صنعت، معدن و تجارت باید همه تولیدکننده ها را به یک چشم ببیند و روشی غیر از این باعث عقب ماندگی بیشتر صنعت لوازم خانگی خواهد شد.

حبیب‌الله انصاری دبیر انجمن لوازم خانگی ایران درباره بازار لوازم خانگی به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: در حال حاضر بازار لوازم خانگی ایران به تولیدات شرکت های که تولید مشترک می کنند نیاز دارند، هرچند در شرایط کنونی بخش عمده ای از قطعات و تجهیزات لوازم خانگی در داخل کشور تولید می شود.

در حال حاضر فضای تحریم و محدودیت ها به گونه ای شده برخی به دنبال گرفتن ماهی از آب گل‌آلود هستند چراکه پیش از این مدعی بودند صنعت با مشکل نقدینگی مواجه است، در حالی که پیش از تحریم ها کالاهای خود را شش ماهه می فروختند و امروز با وجود فضای تحریم به دلیل انحصار به وجود آمده تنها نقدی می فروشند. بنابراین فضای انحصار باعث شده، علاوه بر اینکه به دنبال فشار به دولت برای گرفتن تسهیلات ارزان قیمت هستند از طرف دیگر کالاهای خود را هم قیمت کالای خارجی و به صورت نقدی عرضه می کنند.

البته نقدهای بسیاری بر برخی تولیدکننده های داخلی وجود دارد که از یک سو اعلام می کنند صنعت نیاز به 26 برابر نقدینگی بیشتر دارد، اما از سوی دیگر سرمایه خود را به صنایع دیگر همچون پتروشیمی منتقل کرده اند. این در حالی است که بازار داخلی کشش عرضه بالاتری از لوازم خانگی دارد. از طرف دیگر لوازم خانگی شبیه خودرو نیست، به راحتی قاچاق می شود و تنوع آن بسیار مهم است که تولیدکننده باید روی این بخش تمرکز کنند، نه اینکه به دنبال تخریب رقبای دیگر باشند، به عبارت دیگر یکی از علل استقبال از برند های خارجی همین تنوع در مشخصات و طراحی است که شرکت های داخلی چندان توفیقی در این بخش به دست نیاورده‌اند.

*فضاسازی ها برای ایجاد انحصار

یک عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه آن‌هایی که در صنعت بیشتر از فشار تحریم‌ها گلایه داشتند، همان‌هایی هستند که بیشترین سود را از این وضعیت بردند، افزود: برخی از این تولیدکننده‌های داخلی که مدعی تولید ملی هستند علاوه بر اینکه در یک سال گذشته ارز 4200 تومانی گرفتند و از اختلاف ارز دولتی و قیمت کالای عرضه‌شده در بازار که با نرخ ارز آزاد بود سود بالایی بردند و همین افراد در زمان مصاحبه‌های خود اعلام می کردند از نظر فضای اقتصادی در تنگنا هستند و همواره گلایه مند بودند.

مجید رضا حریری با بیان اینکه صنعت کشور باید دارای فضایی رقابتی باشد، افزود: صنعت در شرایطی می تواند رشد پایداری داشته باشد که دارای فضای رقابتی باشد در غیر این صورت انحصار زمینه رانت و فساد را به وجود می‌آورد موضوعی که در یک سال گذشته در اقتصاد ایران به شدت قابل مشهود بود.

در یک سال گذشته بازار لوازم‌خانگی به دلیل محدودیت‌های که در زمینه تامین قطعات به وجود آمده شرکت های مانند سامسونگ ایران نتوانستند به تولید خود ادامه دهد، هرچند مدیران ایرانی این شرکت اعلام کردند که از خط تولید شرکت برای تولید محصولات مشابهی با برندهای شرکت های معتبر چینی رایزنی های کرده اند و تولیدات آن عرضه خواهد شد، بااین‌حال برخی رقبای داخلی به دنبال فضاسازی علیه شرکت های مشترک هستند تا بازار داخلی را به طور انحصاری در اختیار بگیرند. این در حالی است که تجربیات یک‌ساله گذشته نشان داده است بدون حضور این تولیدکننده‌های مشترک تمام تقاضای لوازم خانگی در داخل پاسخ داده نخواهد شد.

بنابراین موجی که امروز برخی تولیدکننده های لوازم خانگی به دنبال آن هستند عکس‌العمل‌های بدی به دنبال خواهد داشت و آن قاچاق بیشتر کالا، تمایل بیشتر مردم به کالای خارجی و مقاومت در خرید کالای داخلی و عقب انداخت خرید و ... است. بنابراین تولیدکننده‌های که به دنبال حذف سایر رقبا هستند نباید فضا را به سمت آسیب به صنایع داخلی و حتی مونتاژی ببرند، بلکه باید فضا را به سمت اعتماد بیشتر برده تا مصرف‌کننده‌ای ایرانی به جای خرید لوازم‌خانگی صدرصد تولید خارجی به سمت کالاهای داخلی و تولید مشترک برود. در هر صورت نباید فراموش کرد که در سال های گذشته چه بالایی بر سر شرکت ارج، آزمایش و لوازم خانگی پارس آمد باید مراقب باشیم تا این اتفاقات دوباره تکرار نشود.