رقابت فشرده بورس با بازارهای موازی در فضای نااطمینانی اقتصادی
به گزارش نبض بازار ، بازار سهام در شرایطی قرار گرفته که همزمان با تغییر رویکرد سیاستگذار در حوزه ارزی، متغیرهای کلان اقتصادی نقش پررنگتری در جهتدهی به معاملات پیدا کردهاند. حذف تدریجی ارزهای چندگانه، افزایش نرخ ارز آزاد و در مقابل رشد نرخ بهره، مجموعهای از عوامل متضاد را شکل داده که میتواند مسیر بورس را در ماههای پیشرو با نوسانات جدی همراه کند.
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با «نبض بازار» تأکید کرد که روند بورس در کوتاهمدت و میانمدت تحت تأثیر همزمان دو عامل اصلی قرار دارد؛ عواملی که میتوانند مسیر بازار سهام را با نوسانات معناداری همراه کنند. به گفته او، حذف یا گرانسازی ارزهای زیر نرخ بازار آزاد از یکسو و افزایش نرخ بهره از سوی دیگر، مهمترین متغیرهای اثرگذار بر آینده بازار سرمایه به شمار میروند.
حذف ارزهای چندگانه و تقویت سودآوری شرکتها
الیاس کردی با اشاره به روند حذف یا افزایش قیمت ارزهایی مانند ارز توافقی، کالای اساسی و نیمایی تأکید کرد که این سیاست در نهایت به افزایش قیمت ارز منجر میشود. به گفته او، با توجه به کامودیتیمحور بودن بورس ایران و ماهیت صادراتی بسیاری از شرکتها، افزایش نرخ ارز مستقیماً در صورتهای مالی این بنگاهها منعکس خواهد شد.
او توضیح داد کالاهایی که از منابع طبیعی استخراج شده و پس از طی فرآیندهای ارزش افزوده به محصولات صادراتی تبدیل میشوند، با رشد نرخ ارز، درآمد ریالی بالاتری ثبت میکنند. این روند به افزایش سودآوری شرکتها و در ادامه رشد قیمت سهام آنها منجر میشود و در مجموع میتواند اثر مثبتی بر شاخصهای بورس داشته باشد.
رشد نرخ بهره و کاهش جذابیت بازار سهام
در مقابل این عامل مثبت، این کارشناس بازار سرمایه به افزایش نرخ بهره بهعنوان یک متغیر منفی اشاره کرد. الیاس کردی گفت در شرایطی که دولت برای ماههای آینده با مازاد بودجه مواجه است، مجوز انتشار اوراق فرابودجهای در دستور کار قرار گرفته و این موضوع میتواند عرضه اوراق را بهطور محسوسی افزایش دهد.
به گفته او، افزایش عرضه اوراق بدهی در نهایت به رشد نرخ بهره منجر میشود؛ موضوعی که جذابیت بازار سهام را کاهش داده و میتواند مانعی جدی بر سر راه رشد بورس باشد. از نگاه این کارشناس، هرچند برخی سهامها در سال آینده پتانسیل رشد دلاری دارند، اما نرخ بهره میتواند سرعت و دامنه این رشد را محدود کند.
حمایت دولت از بورس و چالش همیشگی تکنرخی شدن ارز
الیاس کردی با اشاره به نگاه مثبت دولت به بازار سرمایه تأکید کرد که در حال حاضر حمایت سیاستگذار از بورس مشهود است. با این حال، او یادآور شد تجربه نشان داده هر دولت یا وزیری که تلاش کرده نرخ ارزها را به یکدیگر نزدیک کند، با چالشهای گستردهای روبهرو شده است.
به گفته این کارشناس، دولت آقای پزشکیان و تیم اقتصادی آن نیز احتمالاً از این قاعده مستثنا نخواهند بود و فشارها در ماههای آینده افزایش خواهد یافت. این فشارها از یکسو ناشی از حذف ارزهای ترجیحی و افزایش قیمت کالاهاست که فشار مضاعفی را به مردم، بهویژه اقشار دارای شرایط اقتصادی ضعیف، وارد میکند و از سوی دیگر میتواند از سمت مجلس تشدید شود.
ریسکهای سیاسی، رفتار هیجانی سهامداران و مسیر بورس
الیاس کردی با اشاره به تجربه استیضاحهای گذشته گفت فشارهای سیاسی میتواند برای تیم اقتصادی دولت هزینهزا باشد و احتمال بروز چنین اتفاقاتی همواره وجود دارد. به باور او، در ماههای آینده رفتار سهامداران ممکن است بهشدت تحت تأثیر اخبار قرار گیرد و هیجانی شود؛ موضوعی که ریسک شوک و حتی ریزش مقطعی بازار را افزایش میدهد.
با این حال، این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد تا زمانی که نرخ ارز آزاد در مسیر صعودی قرار داشته باشد و سیاست دولت بر حذف ارزهای چندگانه متمرکز باشد، بازار سهام نیز بهتدریج همراه با ارز حرکت خواهد کرد. او معتقد است در شرایطی که رقابت میان بورس و سایر بازارها ادامهدار باشد و با توجه به تداوم ریسکهای سیاسی و تحریمی، چشمانداز نرخ ارز فعلاً کاهشی نیست؛ موضوعی که میتواند به حرکت نسبتاً مطمئنتر بورس کمک کند، هرچند بازار همچنان با دستاندازهایی روبهرو خواهد بود.