از ایجاد زیرساخت تا توسعه محصول؛ استراتژی کرمان موتور برای خودروهای پاک
تجربه جهانی نشان میدهد توسعه خودروهای پاک بدون زیرساخت پایدار امکانپذیر نیست؛ رویکردی که کرمان موتور با سرمایهگذاری تدریجی در زیرساخت، خدمات و محصول، آن را در بازار ایران پیادهسازی کرده است.
برخلاف خودروهای بنزینی که زیرساخت آنها طی دههها شکل گرفته، خودروهای پاک نیازمند بستری چندلایه و هماهنگ هستند؛ زیرساختی که تنها به ایستگاه شارژ محدود نمیشود. شبکه برق، تعمیرات و خدمات فنی، تأمین قطعات، ایجاد استانداردها و همچنین آموزش از الزامات زیرساختی برقیسازی حمل و نقل است.
تجربه جهانی؛ زیرساخت، پیشنیاز توسعه بازار
نگاهی به تجربه کشورهای پیشرو نشان میدهد توسعه زیرساخت، مقدم بر رشد بازار خودروهای انرژی نو بوده است. چین پیش از جهش فروش، سرمایهگذاری گستردهای در توسعه شبکه شارژ شهری و بینشهری انجام داد و با ایجاد دسترسی گسترده، ریسک استفاده از این خودروها را برای مصرفکننده کاهش داد. در نروژ، ترکیب مشوقهای قانونی، سیاستهای شهری و توسعه زیرساخت، نقش تعیینکنندهای در پذیرش عمومی خودروهای هیبریدی و برقی ایفا کرد. ژاپن نیز با تمرکز بلندمدت بر خودروهای هیبریدی، زمینه فرهنگی و فنی لازم برای گذار تدریجی به شارژ گسترده را فراهم ساخت. در اروپا، مشارکت خودروسازان با اپراتورهای انرژی و شارژ، به شکلگیری شبکههای یکپارچه و قابلاتکا منجر شده است.
نقش خودروسازان در ایجاد زیرساخت؛ منطق عرضه مرحلهای در تجربه جهانی و ایران
تجربه کشورهای پیشرو نشان میدهد توسعه زیرساختهای خودروهای پاک فرآیندی زمان بر و تدریجی است. در بازارهایی مانند نروژ، چین، ژاپن و کشورهای اروپایی، ایجاد زیرساختهایی نظیر شبکه گسترده شارژ، تقویت و هوشمندسازی شبکه برق، تدوین استانداردها، آموزش نیروی انسانی متخصص، شکلگیری شبکه خدمات پس از فروش و تعریف مدلهای اقتصادی پایدار، بین یک تا دو دهه زمان برده است. این کشورها پس از عبور از مراحل آزمایشی، امروز به سطحی از بلوغ زیرساختی رسیدهاند که عرضه گسترده خودروهای تمام برقی برای آنها توجیهپذیر و کمریسک است.
در ایران، اما ورود جدی به حوزه خودروهای پاک به سالهای اخیر بازمیگردد و توسعه زیرساختها همچنان در مراحل ابتدایی قرار دارد. محدودیت زیرساخت شارژ، چالشهای شبکه برق و شکلگیری بخشهایی مانند آموزش تخصصی، تأمین قطعات، بازیافت باتری و چارچوبهای مقرراتی، ایجاب میکند مسیر گذار به خودروهای پاک با رویکردی مرحلهای و واقعبینانه طی شود.
در این میان، کرمان موتور به عنوان یکی از پیشگامان این حوزه در ایران، نقش فعالی در توسعه هم زمان محصول و زیرساخت ایفا کرده است. این شرکت در گام نخست با برقیسازی حمل و نقل عمومی و خصوصی و عرضه اولین تاکسیهای برقی کشور، زمینه استفاده از این خودروها را فراهم کرد. همچنین با راهاندازی و توسعه اولین مرکز خدمات تخصصی خودروهای برقی و ایستگاههای شارژ با سرمایهگذاری بخش خصوصی، به شکلگیری زیرساخت اولیه شارژ در سراسر کشور کمک کرد. این اقدامات، بستری برای آزمون فنی، ارزیابی الگوهای مصرف و آمادهسازی شبکه خدمات را فراهم کرد.
کرمان موتور هم زمان با تکمیل زیرساختها، الگوی جهانی را دنبال میکند؛ بهگونهای که با تمرکز بر طراحی، توسعه، تولید و عرضه خودروهای هیبریدی، امکان کاهش مصرف سوخت و آلایندگی را بدون وابستگی به شبکه شارژ گسترده فراهم میسازد.
خودروهای هیبریدی در این مسیر به عنوان راهکاری انتقالی، به خودروساز و بازار اجازه میدهند شبکه خدمات پس از فروش، آموزش تکنسینها، فرآیندهای گارانتی و مدیریت فناوریهای برقی بهتدریج توسعه یابد. در گام بعد، با آمادگی بیشتر زیرساخت شارژ، عرضه هدفمند خودروهای پلاگینهیبرید به عنوان حلقه اتصال میان هیبرید و برقی در دستور کار قرار میگیرد. این رویکرد مرحلهای، که مبتنی بر تجربه بازارهای موفق جهانی است، ضمن کاهش ریسکهای فنی و اقتصادی، به افزایش آمادگی بازار و شکلگیری تدریجی اکوسیستم خودروهای پاک در ایران کمک میکند.
در مجموع، تجربه جهانی نشان میدهد توسعه خودروهای پاک، بیش از آنکه یک پروژه محصولی باشد، یک پروسه زیرساختی و اکوسیستمی است؛ مسیری که کرمان موتور با رویکردی مرحلهای و مبتنی بر واقعیتهای بازار ایران، گامهای اولیه آن را برداشته و در چند سال اخیر توسعه زیرساخت را هم زمان با توسعه محصول دنبال میکند.