کالبدشکافی بیمه آرمان/ شکاف ۸۳ درصدی در بیمه شخص ثالث آرمان
به گزارش نبض بازار- بیمه آرمان در حالی در گزارش ۶ ماهه ۱۴۰۴، رشد خیرهکننده ۲۳۱ درصدی سود خالص را به نمایش گذاشته است که بررسی دقیق گزارشهای ماهانه و صورت سود و زیان، نشاندهنده یک موفقیت توخالی و ناپایدار است. این سود، نتیجه خالص جهش ۹۷۶ درصدی درآمدهای غیرعملیاتی بوده، در حالی که راندمان فنی و عملیاتی شرکت به شدت تضعیف شده است. این گزارش ساختگی سود در شرایطی منتشر شده که آرمان در ماه هفتم سال، با افزایش ۶۸.۵ درصدی خسارت پرداختی نسبت به میانگین شش ماه قبل، وارد فاز بحران فنی و مدیریت ریسک شده است. ساختار پرتفوی آرمان، با نسبت خسارت ۸۳ درصدی در بیمه شخص ثالث، یک بمب ساعتی فعال است که سود توهمی را در آستانه انفجار مالی قرار داده است.
تحلیل صورت سود و زیان ۶ ماهه
عملکرد آرمان در شش ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۴ در مقایسه با سال قبل، به روشنی آشکار میکند که رشد سودآوری شرکت از منابعی خارج از هسته اصلی کسبوکار بیمهگری نشأت گرفته است. این موضوع زنگ خطر پایداری مالی را به صدا درآورده است.
سود ضعیف فنی در برابر هزینه متورم
حق بیمه خالص (سهم نگهداری) شرکت با ۲۳ درصد رشد به ۹،۷۶۲ میلیارد ریال رسیده که تنها نقطه قوت عملیاتی است. با این حال، در بخش فنی، سود ناخالص فعالیتهای بیمهای تنها ۱۴ درصد رشد داشته و به ۲،۳۸۵ میلیارد ریال محدود شده است، که این رقم به وضوح نشاندهنده کاهش حاشیه سود فنی شرکت است.
این ضعف فنی با رشد غیرقابل توجیه هزینهها تشدید میشود. هزینههای اداری و عمومی شرکت با ۳۰ درصد رشد به ۱،۸۹۸ میلیارد ریال رسیده است. این نرخ رشد ۳۰ درصدی، بالاتر از نرخ رشد حق بیمه خالص (۲۳ درصد) است و ثابت میکند که آرمان در کنترل هزینههای جاری و اداری خود ناکارآمد بوده و مقیاسپذیری مثبتی در جذب پرتفوی ندارد. بخش اعظم سود ناخالص شرکت صرف مخارج غیرفنی و اداری شده است.
سود ۹۷۶ درصدی: عصای دست برای فرار از واقعیت
عامل اصلی که سود خالص آرمان را از ۵۱ ریال به ۱۷۰ ریال (۲۳۳ درصد افزایش) رسانده، جهش خیرهکننده درآمدهای غیرعملیاتی است و نه بهبود فنی. سود عملیاتی شرکت تنها ۲۳ درصد رشد کرده و به ۲۱۰ میلیارد ریال رسیده است. در مقابل، بخش سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی با رشد شگفتانگیز ۹۷۶ درصدی به ۴۹۰ میلیارد ریال جهش یافته است.
این ارقام، سود خالص آرمان را به یک سود «سفارشی» و غیرحقیقی تبدیل کردهاند. مدیریت شرکت برای جلوگیری از نمایش زیان عملیاتی یا سود بسیار ناچیز، مجبور به فروش داراییها، سرمایهگذاریها یا شناسایی سودهای مالی بزرگ شده است. این روند، به شدت ناپایدار است و در واقع، پولی که باید از طریق بیمهگری به دست میآمد، از طریق «سفتهبازی مالی» تأمین شده است.
تحلیل ساختار ریسک و پرتفوی؛ تمرکز بر ریسکهای بالا
عملکرد ماهانه ۸ ماهه آرمان، پرده از یک واقعیت تلختر برمیدارد: تمرکز خطرناک بر رشتههای زیانده که بخش اصلی خسارتها را تولید میکنند.
بیش از نیمی از حق بیمه آرمان (۵۶ درصد) در دو رشته شخص ثالث اجباری و درمان متمرکز شده است، در حالی که این دو بخش ۸۸ درصد از کل خسارات شرکت را تولید میکنند.
بحران ۸۳ درصدی ثالث: رشته شخص ثالث اجباری با سهم ۳۹ درصدی از کل حق بیمه، اما با نسبت خسارت خیرهکننده ۸۳ درصد، عملاً به یک شریک در زیان تبدیل شده است. این یعنی آرمان برای هر ۱۰۰ ریال حق بیمه ثالث که جذب میکند، ۸۳ ریال را به طور مستقیم خسارت میپردازد. این نسبت فاجعهآمیز، ثابت میکند که نرخگذاری شرکت به شدت غیرواقعی است و آرمان در حال حاضر با سوبسید دادن به نرخ بیمه ثالث از جیب سهامداران، در حال جذب پرتفوی است.
ناترازی درمان: رشته درمان نیز با سهم ۱۷ درصدی از حق بیمه، با نسبت خسارت بالا و نگرانکننده ۶۱.۷ درصد فعالیت میکند. این رقم نشاندهنده افزایش بیرویه هزینههای درمان و عدم توانایی شرکت در مدیریت قراردادهای پرریسک است.
ضعف در جذب رشتههای توسعهای
آرمان در توسعه رشتههای تخصصی و سودآور که ریسک کمتری دارند، به شدت ضعیف عمل کرده است. سهم رشتههای استراتژیک مانند مهندسی (۴ درصد) و آتشسوزی (۱ درصد) در کل پرتفوی ناچیز است. این ضعف در جذب پرتفوی تخصصی با کیفیت بالا، باعث شده است که شرکت به دام تمرکز پرتفوی در ثالث و درمان بیفتد و ترازنامه خود را در معرض خطر قرار دهد. تنها رشته مسئولیت با سهم ۱۸ درصدی، نسبت خسارت مطلوبی معادل ۱۱.۴ درصد دارد که این امر نشاندهنده ریسک پنهان یا ذخیرهسازی ناکافی در این بخش نیز میتواند باشد.
تحلیل ماهانه خسارتهای پرداختی، پایداری عملیات آرمان را زیر سؤال میبرد و نشانگر عدم توانایی در مدیریت جریان نقدی و ذخایر است.
شوک انفجاری آبان ماه: خسارت پرداختی آرمان در آبان ماه به ۳،۹۷۳ میلیارد ریال رسید. این رقم تقریباً چهار برابر (۳۸۱ درصد) میانگین خسارت ماهانه شش ماهه اول سال است که ۱،۰۴۱ میلیارد ریال بود.
وقوع چنین جهش شدید و ناگهانی خسارتی در یک ماه، اثبات میکند که سیستمهای مدیریتی آرمان در پیشبینی و ایجاد ذخایر فنی لازم برای رویدادهای دورهای یا ناگهانی ناکارآمد بودهاند. این عدم قطعیت شدید، آرمان را به یک شرکت با پتانسیل بالای بحران نقدینگی در آینده نزدیک تبدیل میکند، چرا که توانایی حفظ پایداری جریان نقدینگی خود را ندارد. این رویداد فنی بزرگ در آبان ماه، اعتبار سود ۲۳۱ درصدی اعلام شده در پایان شهریور را به طور کامل زیر سؤال میبرد.
عملکرد هشت ماهه بیمه آرمان، یک مثال بارز از "جراحی زیبایی مالی" است. سود ۲۳۱ درصدی آرمان یک حباب مالی است که با تزریق پول از منابع غیرعملیاتی، بر روی یک ساختار فنی متزلزل قرار گرفته است.
خطر بزرگ پیش رو:
ریسک توانگری: نسبت خسارت ۸۳ درصدی در ثالث و فشار ناشی از شوکهای خسارتی، ذخایر فنی را فرسایش داده و توانگری مالی شرکت را به شدت تهدید میکند.
افزایش سرمایه اجباری: برای ترمیم این ناترازیها و پوشش زیانهای فنی آتی، احتمالاً شرکت مجبور به افزایش سرمایه سنگین خواهد شد.
زیر ذرهبین نظارتی: سوابق پرداخت خسارت نامتوازن و نسبت خسارت بالا در رشتههای اجباری، توجه نهاد نظارتی (بیمه مرکزی) را جلب خواهد کرد و میتواند منجر به محدودیتهای جدی در صدور بیمهنامههای پرریسک شود.
آرمان باید به جای تمرکز بر سودهای یکباره مالی، استراتژی خود را فوراً تغییر داده و بر اصلاح ساختاری پرتفوی ثالث و درمان، مهار رشد هزینههای اداری ۳۰ درصدی و بهبود مدیریت ذخایر تمرکز کند. در غیر این صورت، این مسیر شرکت را به سمت زیان خالص عملیاتی و بحران مالی سوق خواهد داد.