فولاد غدیر ایرانیان سال مالی ۱۴۰۴ را چگونه پشت سر میگذراند؟
به گزارش نبض بازار-در ظاهر نام «فولاد غدیر ایران» با شعارهای توسعهمحور و خودکفایی گره خورده، اما پشت پرده این پروژه بزرگ، پرسشهای جدی درباره شفافیت مالی، مدیریت منابع و کارآمدی ساختار تصمیمگیری مطرح است؛ پرسشهایی که اگر پاسخی روشن برای آنها یافت نشود، میتواند این مجموعه را از یک «پیشران صنعتی» به یک «بار سنگین اقتصادی» برای کشور تبدیل کند.
تولید و فروش داخلی
آمارها نشان میدهد که آهن اسفنجی بیشترین سهم تولید داخلی شرکت را به خود اختصاص داده است. تا پایان شهریورماه، شرکت ۶۶۷،۹۹۶ تن آهن اسفنجی تولید و ۵۳۳،۰۷۳ تن فروش داشته است که در مقایسه با ماههای گذشته افزایش محسوس دارد. نرخ فروش این محصول در حدود ۱۷۰ میلیون ریال به ازای هر تن بوده و درآمد حاصل از فروش داخلی آهن اسفنجی بالغ بر ۹۰،۹۵۷ میلیارد ریال گزارش شده است. این رشد در تولید و فروش نشاندهنده افزایش ظرفیت عملیاتی و تقاضای داخلی است، اما نکته قابل انتقاد، عدم تطابق قابل توجه بین تولید و فروش در برخی ماهها است؛ به طوری که موجودی انبارها ممکن است افزایش یافته باشد و سرمایه در گردش شرکت را تحت فشار قرار دهد.
علاوه بر آهن اسفنجی، محصولات دیگر از جمله بلوم و بیلت و اسلب نیز سهم قابل توجهی از فروش داخلی دارند. برای مثال، تولید بلوم و بیلت بالغ بر ۱،۰۱۴،۳۹۲ تن و فروش آن ۵۸۴،۷۵۰ تن بوده که نشاندهنده اختلاف چشمگیر بین تولید و فروش است. این تفاوت میتواند ناشی از برنامهریزی نامطلوب فروش، محدودیتهای بازار یا مشکلات لجستیکی باشد و در نهایت نقدینگی شرکت را تحت فشار قرار دهد. مشابه همین وضعیت در اسلب مشاهده میشود، جایی که ۴۹۶،۰۴۱ تن تولید و ۳۳۸،۲۴۷ تن فروش ثبت شده است. این شکافها نشان میدهد که شرکت نیاز دارد استراتژی فروش داخلی خود را بازبینی کند تا از بروز انباشت موجودی و کاهش نقدینگی جلوگیری شود.
فروش صادراتی
در بخش صادرات، شرکت عملکرد نسبتا مناسبی داشته است، اما همچنان چالشهای جدی در تنوع محصولات و حجم صادرات مشاهده میشود. اسلب، بلوم و بیلت و آهن اسفنجی اصلیترین محصولات صادراتی هستند. برای نمونه، فروش صادراتی اسلب در شهریورماه بالغ بر ۱۳۲،۸۶۱ تن و درآمد حاصل از آن ۳۷،۱۲۱ میلیارد ریال بوده است. بلوم و بیلت نیز ۳۴۹،۹۹۱ تن فروش و درآمد ۱۰۲،۴۱۱ میلیارد ریال را ثبت کردهاند. این ارقام نشان میدهد که صادرات در مقایسه با فروش داخلی، سهم کمتری دارد و شرکت هنوز نتوانسته جایگاه خود را در بازارهای خارجی تثبیت کند. یکی از انتقادات جدی این است که شرکت به نظر میرسد بیش از حد بر بازار داخلی متمرکز شده و سیاست توسعه صادرات به شکل هدفمند و بلندمدت دنبال نمیشود.
تحلیل روند تولید و فروش ماهانه
بررسی روند ماهانه نشان میدهد که تولید و فروش آهن اسفنجی و سایر محصولات در طول ماههای مختلف سال مالی نوسانات قابل توجهی دارد. به طور مثال، تولید آهن اسفنجی در خردادماه حدود ۳۰۰،۵۴۶ تن بوده و تا مهرماه به ۶۶۷،۹۹۶ تن افزایش یافته است. این افزایش تولید بدون افزایش متناسب در فروش، میتواند باعث انباشت موجودی و فشار بر سرمایه در گردش شود. از سوی دیگر، رشد قیمت محصولات در طول ماهها نیز ثابت نبوده و به طور متوسط بین ۱۶۸ تا ۱۷۲ میلیون ریال به ازای هر تن نوسان داشته است. این نوسانات نرخ فروش، به ویژه در شرایط تورمی اقتصاد ایران، میتواند بر سودآوری واقعی شرکت تأثیر منفی بگذارد.
مصرف انرژی و سوخت
یکی از مهمترین بخشهای انتقادی، مصرف انرژی شرکت است. فولاد غدیر ایرانیان در طول تابستان ۱۴۰۴، به طور متوسط ماهانه ۲۴،۸۵۶ تا ۳۲،۰۶۶ مگاوات ساعت برق مصرف کرده است که هزینهای بالغ بر ۷۷،۵۶۳ تا ۷۷،۳۸۷ میلیون ریال برای خرید برق ایجاد کرده است. این مصرف برق نسبتا ثابت است و نشان میدهد که بهرهوری انرژی در خطوط تولید در سطح پایدار نگه داشته شده است. با این حال، مصرف سوخت شرکت همچنان بالاست و نوساناتی در هزینه آن مشاهده میشود؛ به طوری که در مردادماه هزینه سوخت ۲،۴۸۱ میلیون ریال و در شهریورماه ۱،۹۲۷ میلیون ریال گزارش شده است. کاهش جزئی در شهریورماه میتواند به دلیل کاهش تولید یا بهینهسازی مصرف سوخت باشد، اما نکته انتقادی این است که شرکت هنوز ظرفیتهای بهینهسازی انرژی و کاهش مصرف سوخت را به طور کامل محقق نکرده است. با توجه به افزایش قیمت انرژی در بازار داخلی، کنترل و بهینهسازی مصرف برق و سوخت باید در اولویت مدیریت عملیاتی قرار گیرد.
چالشهای عملیاتی و مالی
بررسی دادهها نشان میدهد که چالشهای عملیاتی و مالی متعددی شرکت را تهدید میکند:
اختلاف تولید و فروش داخلی: افزایش تولید بدون هماهنگی با فروش داخلی میتواند باعث کاهش نقدینگی و افزایش هزینههای نگهداری موجودی شود.
تمرکز کم بر بازار صادراتی: سهم صادرات نسبت به تولید کل پایین است و این امر میتواند موقعیت شرکت در بازارهای خارجی را تضعیف کند.
نوسانات نرخ فروش: نرخ فروش محصولات به طور ماهانه تغییر میکند و این نوسانات در کنار تورم موجود، بر پیشبینی سودآوری شرکت تأثیر منفی دارد.
مصرف بالای انرژی و سوخت: علیرغم ثبات نسبی مصرف برق، هزینه سوخت بالا و نوسان آن، نیازمند استراتژیهای بهینهسازی انرژی است.
فولاد غدیر ایرانیان در سال مالی جاری توانسته است تولید بالایی داشته باشد و سهم مهمی از بازار داخلی را حفظ کند، اما دادهها نشان میدهند که بدون اصلاحاتی در بخش فروش، صادرات و مدیریت انرژی، سودآوری شرکت در معرض خطر است. توصیههای اصلی عبارتند از:
هماهنگی تولید و فروش داخلی: کاهش شکاف تولید و فروش با برنامهریزی دقیق و پیشبینی تقاضا.
توسعه صادرات: افزایش سهم صادرات و تنوع محصولات برای کاهش وابستگی به بازار داخلی و افزایش نقدینگی.
مدیریت انرژی و سوخت: اجرای برنامههای بهینهسازی مصرف انرژی و سوخت در خطوط تولید برای کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری.
پایش نرخ فروش و قیمت محصولات: تثبیت نرخ فروش و ایجاد قراردادهای بلندمدت با مشتریان داخلی و خارجی برای کاهش نوسانات درآمد.
در نهایت، اگرچه فولاد غدیر ایرانیان از نظر تولید عملکرد مناسبی داشته، اما چالشهای مدیریتی و عملیاتی و عدم تمرکز کافی بر صادرات و کنترل انرژی، میتواند در بلندمدت اثرات منفی بر سودآوری و رقابتپذیری آن داشته باشد. این شرکت برای حفظ جایگاه خود در بازارهای داخلی و خارجی، نیازمند اصلاح استراتژیهای فروش، بهینهسازی انرژی و مدیریت موجودیها است.