خصوصیسازی سایپا به روی میز برگشت
به گزارش نبض بازار-سایپا با بحرانهای اساسی در حال خصوصیسازی است. شرکتی که سایپا را خریداری میکند باید نسبت به آنچه میخرد آگاه باشد. هرچند سایپا توانمندی توسعه و نقش برتر در بازار را دارد، اما نیازمند برنامهریزی اساسی و اصلاح ساختار است. فرآیند خصوصیسازی این شرکت نیز دوباره برقرار شده و قرار است به زودی قیمت نهایی این شرکت بزرگ اعلام شود.
تأثیر ایران خودرو بر سایپا
خصوصیسازی سایپا فرآیند پیچیدهتری از ایران خودرو طی کرد. هرچند در روند خصوصیسازی ایران خودرو ایرادات بسیاری به وجود آمد که کار به دادگاه کشید، اما در سایپا سختگیریها بیشتر شد تا تجربه ایران خودرو و کروز تکرار نشود. در نتیجه تمام آنچه در رابطه با خصوصیسازی سایپا مشاهده کردیم، برآیند تجربه خصوصیسازی ایران خودرو بود.
مشکل سایپا از جایی شروع شد که در تضمین اهلیت خریداران سایپا سؤالاتی به وجود آمد. نام چهرههای بحث برانگیزی مانند بابک زنجانی و گروه صنعتی انتخاب کافی بود که ابهاماتی در راستای روند خصوصیسازی شکل بگیرد. هر کدام از خریداران سایپا نیز ادعاهای بزرگی مطرح میکردند که با واقعیتهای امروز سایپا همخوان نبود. از ادعای تولید بنز در ایران خودرو تا تحول خط تولید با خودروهای جدید و حقوقهای چندصد میلیونی به مدیران!
دات وان (بابک زنجانی)، کرمان موتور، گروه صنعتی انتخاب (دیانی)، بانک شهر، خودروسازی فردا (وابسته به گروه گلستان) چند خریدار معروف سایپا بودند که مشخص نیست در این دوره هم وارد فرآیند خصوصیسازی میشوند یا خیر؛ اما مسلماً نام خریداران در این دوره، کمرنگتر از خریداران دور قبل نیست.
شروع مجدد خصوصیسازی
بر اساس گزارشها، فرآیند واگذاری سهام سایپا مجدداً آغاز شده است. حدود «۴۲ درصد» از سهام شرکت برای عرضه اولیه یا واگذاری در نظر گرفته شده است. در نامهای از سوی مدیرعامل سایپا، تأکید شده که مسیر واگذاری طبق قانون برنامه به قوت خود باقی است و مسئولیت واگذاری بر عهده سازمان خصوصیسازی و وزارت صنعت، معدن و تجارت است. طبق آخرین گزارشها، خصوصیسازی سایپا در روند قیمتگذاری است و پس از آن از طریق بورس و نهادهای مربوطه نسبت به مشارکت در این روند اطلاعرسانی خواهد شد.
سایپا چقدر میارزد؟
یکی از دلایلی که خصوصیسازی این شرکت به تعویق افتاد نیز مسأله قیمتگذاری بود. برخی از دولتیها تصور میکردند که خریداران سایپا این شرکت را خیلی ارزانتر از قیمت واقعی خریداری کردهاند. اعدادی نیز در آن دوران مطرح شد که مشخص نیست کدامیک صحیح هستند. برخی رقم ۹۵ همت را منتشر کردند که برای خرید سایپا مسلماً رقم اندکی است. حالا مشخص نیست دولت سایپا را به چه قیمت حراج کند، اما گمانه زنیهایی تا ۴۰۰ همت هم شنیده میشود.
تفاوت خصوصیسازی سایپا و ایران خودرو
یکی از تفاوتهای عمده میان خصوصیسازی این دو شرکت، مسأله مالکیت آن است. با خصوصیسازی سایپا به شکل فعلی و با سهم درنظر گرفته شده، دولت دیگر نقش خاصی در آن ندارد، اما در ایران خودرو این چنین نیست. در ایران خودرو تنها مدیریت به دست کروز افتاده و دولت میتواند نظرات خود را در آنجا اعمال کرده و حتی پس از دعواهای حقوقی، کروزیها را از ایران خودرو عزل کند. در سایپا چنین اتفاقی نخواهد افتاد و دولت تنها از طریق قانونگذاریهای کلان از سوی مجلس و وزارت صمت میتواند بر سایپا اعمال نظر کند. همین مسأله باعث نگرانی دولت از جهت اهلیت خریداران شده است. خریدار سایپا اگر قصد تقابل با دولت را داشته باشد، تنش جدیتری نسبت به تنش کروز و دولت شکل خواهد گرفت.