چرا با وجود ناترازی، در روزهای اخیر برق دیگر قطع نمیشود؟/ عراق دیگر مشتری برق ایران نیست
به گزارش نبض بازار، در برخی رسانهها اعلام شده که توقف قطعی برق در روزهای اخیر به دلیل توقف صادرات برق ایران به عراق بوده است. خبرنگار نبض بازار در همین زمینه با هاشماورعی، رئیس اتحادیه انرژی کشور، گفتگو کرد تا نظر وی را درباره صحت این ادعا جویا شود.
هاشماورعی، در واکنش به ادعای کاهش قطعی برق به دلیل توقف صادرات انرژی ایران به عراق گفت این موضوع نمیتواند دلیل اصلی کاهش خاموشیها باشد.او تاکید کرد: «اولا ظرفیت فنی انتقال برق ایران به کشورهای همسایه از جمله عراق به اندازهای نیست که تغییرات در صادرات برق بتواند تاثیر قابل توجهی بر وضعیت برق داخل کشور بگذارد. در واقع، صادرات و واردات برق ایران نسبت به کل مصرف داخلی عدد بسیار کمی است.»
اورعی ادامه داد: «من هیچ خبری درباره تغییرات صادرات برق در روزهای اخیر ندیدهام و با قاطعیت میگویم که توقف صادرات به عراق نمیتواند دلیل کاهش قطعی برق باشد.»
وی همچنین اشاره کرد که عراق در حال افزایش ظرفیت تولید برق خود است و عربستان نیز در این زمینه سرمایهگذاری میکند؛ بنابراین در سالهای آینده احتمالاً عراق دیگر متقاضی برق ایران نخواهد بود.
رئیس اتحادیه انرژی ایران درباره نقش آمریکا و عربستان گفت: «این کشورها تلاش میکنند وابستگی عراق به ایران در زمینه برق را کاهش دهند، اما این موضوع بیشتر یک سیاست بلندمدت است و نمیتوان آن را علت کاهش خاموشیهای چند روز اخیر دانست.»
اورعی تاکید کرد که مهمترین عامل در میزان خاموشیها، شرایط جوی به ویژه دمای هوا است. او گفت: «در اوج گرما، نزدیک به نیمی از مصرف برق کشور مربوط به سیستمهای سرمایشی است. اگر چند درجه هوا خنکتر شود، مصرف برق به طور چشمگیری کاهش مییابد.»
وی مثال زد: «اگر مصرف سرمایش در اوج گرما ۳۰ هزار مگاوات باشد، کاهش چند درجهای دما میتواند ۱۰ هزار مگاوات یا بیشتر از مصرف برق را کاهش دهد.»
وضعیت صادرات برق ایران به عراق
در پاسخ به سوالی درباره ظرفیت صادرات برق به عراق، اورعی گفت: «صادرات برق ایران به عراق قطعاً کمتر از هزار مگاوات است و این رقم در مقابل مصرف داخلی کشور عدد ناچیزی محسوب میشود.»
این استاد دانشگاه درباره قوانین صادرات برق افزود: «اگرچه قانون اجازه میدهد تولیدکنندگان خصوصی برق صادر کنند، اما در عمل وزارت نیرو و توانیر اجازه این کار را نمیدهند و خود دولت این صادرات را کنترل میکند.»
اورعی علت این موضوع را قیمت بالای برق صادراتی نسبت به قیمت برق داخلی عنوان کرد و افزود: «در شرایط اوج مصرف، وزارت نیرو ترجیح میدهد برق را در داخل کشور نگه دارد تا پاسخگوی نیاز مردم باشد.»
او درباره شرایط آینده نیز پیشبینی کرد: «با ورود به فصل زمستان، کمبود گاز احتمالاً مشکل جدیتری از کمبود برق ایجاد خواهد کرد. زیرا اگر گاز کم شود، ابتدا صنایع قطع برق میشوند و بعد نیروگاهها، که باعث کاهش تولید برق خواهد شد.»
اورعی به فرسودگی نیروگاههای کشور نیز اشاره کرد و گفت: «نیروگاهها به تعمیرات اساسی نیاز دارند و در زمان تعمیرات ظرفیت تولید برق کاهش مییابد.»
وی در نهایت گفت: «به همین دلایل من معتقدم خاموشیها در تابستان سال آینده به همان شدت امسال ادامه خواهد داشت، البته میزان آن بستگی به شرایط تامین گاز و دمای هوا دارد.»
صنعت برق ایران وابستگی چندانی به تامینکنندگان خارجی ندارد
هاشماورعی در پاسخ به شایعاتی مبنی بر تاثیرگذاری تحریمهای خارجی و فعال شدن مکانیزم ماشه بر صنعت برق ایران، گفت: «من صراحتاً میگویم این موضوع صحت ندارد و صنعت برق کشور وابستگی قابل توجهی به تامینکنندگان خارجی ندارد.»
او توضیح داد: «از نظر فنی، البته برخی قطعات برای تعمیرات نیروگاهها ممکن است نیازمند واردات از خارج باشند که در این صورت ممکن است فرآیند تامین آنها کمی سختتر شود، اما این مساله باعث زمینگیر شدن صنعت برق نمیشود.»
اورعی درباره وضعیت سرمایهگذاری خارجی در صنعت برق افزود: «چه قبل و چه بعد از فعال شدن مکانیزم ماشه، ما نتوانستهایم سرمایهگذاری خارجی قابل توجهی جذب کنیم، بنابراین تفاوتی ایجاد نمیشود و تامین سرمایه برای توسعه صنعت برق کشور عمدتاً از منابع داخلی صورت میگیرد.»
او دو بخش تامین سرمایه را اینگونه تشریح کرد: «بخش دولتی و بخش خصوصی. در بخش دولتی، با فعال شدن مکانیزم ماشه و مشکلات اقتصادی دولت، احتمالاً بودجه و سهم وزارت نیرو در تامین سرمایه کاهش خواهد یافت.»
رئیس اتحادیه انرژی ایران درباره بخش خصوصی گفت: «اگر مکانیزم ماشه فعال شود، ثبات اقتصادی و سیاسی کاهش مییابد و به تبع آن سرمایهگذاران بخش خصوصی کمتر به سمت سرمایهگذاری در صنعت برق میروند.»
او تاکید کرد: «سرمایهگذاری در بخش برق یک سرمایهگذاری بلندمدت است و نیازمند ثبات سیاسی و اقتصادی است. با کاهش این ثبات، سرمایهها بیشتر به سمت بازارهای کوتاهمدت مانند خرید طلا، سکه و ارز حرکت میکنند و کمتر در پروژههای زیربنایی سرمایهگذاری میشود.»