افزایش ۳ برابری قیمت گاز فولادسازان را به آستانه ورشکستگی رساند
به گزارش نبض بازار، صنعت فولاد ایران که به واسطه برخورداری از دومین ذخایر عظیم گاز طبیعی جهان، بخش قابل توجهی از تولید آهن اسفنجی خود را از طریق روش احیای مستقیم و با استفاده از گاز طبیعی انجام میدهد، این روزها با بحران جدی و چالشبرانگیز ناترازی انرژی روبهرو شده است.
گاز طبیعی به عنوان ماده اصلی در تولید آهن اسفنجی، نقش حیاتی در این صنعت دارد؛ اما افزایش شدید مصرف گاز در بخش خانگی، قیمتگذاری دستوری و ناکارآمد، فرسودگی زیرساختهای گازرسانی، و کاهش سرمایهگذاری در بخش تولید گاز، باعث شده است تا عرضه گاز به صنایع به ویژه فولاد محدود شود.
این عوامل موجب شدهاند قیمت گاز طی یک سال اخیر بیش از سه برابر افزایش یابد، در حالی که قیمت محصولات فولادی تنها تغییر اندکی داشته است.
ناترازی انرژی و اثرات آن بر صنعت فولاد
صنعت فولاد کشور که تنها ۵ درصد از مصرف گاز کل کشور را به خود اختصاص داده و در این میان، سهم تولیدکنندگان آهن اسفنجی حدود ۳.۷۵ درصد است، با مشکلاتی جدی مواجه شده است.
افزایش ناترازی انرژی، یعنی اختلاف میان تولید و مصرف انرژی، روز به روز شدیدتر شده و فشار زیادی را بر اقتصاد کشور تحمیل میکند. به دنبال این وضعیت، حاشیه سود تولیدکنندگان فولاد کاهش یافته و بسیاری از شرکتها به مرز زیاندهی نزدیک شدهاند.این بحران انرژی سبب شده تا تولید شمش و آهن اسفنجی کاهش پیدا کند و در مقابل، صادرات محصولات نیمهتمام مانند گندله و کنسانتره افزایش یابد.
این تغییر در ترکیب صادرات، علاوه بر کاهش ارزش افزوده برای کشور، نشاندهنده اختلال در زنجیره تولید فولاد و کاهش بهرهوری انرژی در بخشهای پاییندستی است. کارشناسان هشدار میدهند که ادامه این روند میتواند سهم ایران را در بازار جهانی فولاد کاهش داده، اشتغال صنعتی را تحت تاثیر قرار داده و جایگاه صادراتی کشور را تضعیف کند.
ضرورت بازنگری سیاستهای انرژی
با وجود ظرفیتهای عظیم ایران در حوزه انرژی، نبود مدیریت یکپارچه و سیاستگذاری دقیق باعث شده فرصتهای مهمی از دست برود و بحران انرژی روز به روز پیچیدهتر شود. کارشناسان تاکید دارند برای عبور از این چالش، ضروری است که سیاستهای قیمتگذاری گاز به ویژه برای تولیدکنندگان آهن اسفنجی بازنگری شده و تعدیل شود.همچنین، حمایت هدفمند و مستمر از صنایع راهبردی، بهینهسازی مصرف انرژی، و کارشناسی دقیق قیمت گاز در بخش خانگی از دیگر راهکارهای کلیدی برای مدیریت بحران ناترازی انرژی به شمار میآید.
بحران گاز در صنعت فولاد ایران پیامدهای گستردهای به همراه داشته است؛ از کاهش تولید و صادرات گرفته تا تهدید اشتغال و افت رشد اقتصادی. در صورت عدم اصلاح سیاستها و بهبود مدیریت انرژی، این مشکلات میتواند به تهدیدی جدی برای اقتصاد و صنعت کشور تبدیل شود. بنابراین، توجه به این مساله و اتخاذ تدابیر راهبردی یک ضرورت اجتنابناپذیر است.