تعدیل نیروی کار در ۵۵ درصد بنگاهها، میراث جنگ ۱۲ روزه برای کسبوکارهای ایران
به گزارش نبض بازار، طبق یافتههای این گزارش، ۷۴ درصد از کسبوکارها پس از پایان درگیریها همچنان با کاهش ظرفیت تولید و خدمات نسبت به پیش از جنگ مواجهاند. بیشترین کاهش مربوط به افت ۲۰ تا ۵۰ درصدی ظرفیت (۲۸ درصد از پاسخدهندگان) بوده و حدود یکپنجم نیز از سقوط شدیدتر بین ۵۰ تا ۷۰ درصد خبر دادهاند. حتی ۱۲ درصد شرکتها بعد از پایان جنگ با بیش از ۷۰ درصد افت ظرفیت روبهرو شدهاند؛ عددی که نشان میدهد آثار جنگ، برخلاف تصور عمومی، با پایان درگیریها تمام نشده است.
بازگشت سریعتر بزرگان، جا ماندن کوچکها
بررسیها نشان میدهد شرکتهای بزرگ توانستهاند سریعتر از سایرین به سطح درآمدی قبل از جنگ بازگردند. اما ۶۰ درصد کسبوکارهای کوچک و متوسط هنوز با کاهش ظرفیت بیش از ۲۰ درصدی نسبت به دوران پیش از جنگ دستوپنجه نرم میکنند. از نظر بخشی نیز صنعت دارو و بهداشت (۶۰ درصد) و فناوری اطلاعات و خدمات اینترنتی (۴۲ درصد) موفقتر از بقیه در بازگشت به شرایط عادی عمل کردهاند، در حالی که حدود ۷۰ درصد صنایع تولیدی همچنان زمینگیر ماندهاند.
نقدینگی؛ گره کور پس از جنگ
کمبود منابع مالی، اصلیترین مانع احیای کسبوکارها بوده است. ۶۰ درصد از بنگاهها مشکل جدی نقدینگی را گزارش کردهاند و ۴۰ درصد دسترسی به ارز را دومین چالش اصلی دانستهاند. نگرانی از تکرار درگیریها نیز برای ۳۶ درصد از شرکتها به مانعی جدی بدل شده است.
نیاز مالی برای بازسازی، بسته به اندازه بنگاه، متفاوت بوده است:
شرکتهای کوچک: ۴۴ درصد نیاز فوری بین ۱ تا ۱۰ میلیارد تومان
شرکتهای متوسط: ۳۶ درصد نیاز بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان
شرکتهای بزرگ: ۴۱ درصد بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان
این ارقام اهمیت مدیریت مالی هوشمند و دسترسی هدفمند به منابع مالی را برجسته میکند.
تعدیل نیرو؛ موجی که در راه است.
بیش از نیمی از کسب وکارها ( ۵۵ درصد) اعلام کردهاند که در سه ماه آینده اقدام به تعدیل نیرو خواهند نمود، که نشان دهنده اثرات کوتاه مدت بحران بر نیروی انسانی است. با این حال، صنایع مصرفی و دارویی، آرایشی و بهداشتی نسبت به سایر بخشها چشم انداز تعدیل کمتری دارند؛ تنها ۳۰ درصد از شرکتهای فعال در این صنایع برنامهای برای کاهش نیرو در سه ماه آینده اعلام کردهاند. در مقابل، بخشهای ساختمان و نفت و گاز بیشترین نرخ تعدیل را پیش بینی میکنند، به طوری که ۵۰ درصد از کسب وکارهای فعال در این صنایع قصد کاهش نیروی کار خود را دارند. نکته قابل توجه این است که تنها ۱۴درصد از شرکتها برنامهای برای افزایش تعداد کارکنان در سه ماه آینده دارند، که نشان میدهد شرایط فعلی بیشتر به مدیریت کاهش منابع انسانی متمرکز است تا توسعه و رشد.
حالا با گذشت یک و نیم ماه از پایان جنگ، نگاه فعالان اقتصادی به آینده چگونه است؟ گزارش اتاق تهران دورنمای ندان مثبتی ارائه نمیدهد. بر اساس این گزارش اکثریت پاسخدهندگان چشمانداز آینده را منفی میبینند:
۵۶ درصد انتظار بدتر شدن اوضاع (۳۳ درصد بسیار بدتر)
۱۱ درصد ثبات شرایط فعلی
تنها ۱۶ درصد امید به بهبود
جالب آنکه صنایع ساختمانسازی، نفت، گاز، پتروشیمی و حتی فناوری اطلاعات، بیشترین بدبینی را دارند. در مقابل، فعالان بخش کالاهای مصرفی و کشاورزی امید بیشتری به آینده نشان دادهاند.
نتایج پژوهش اتاق بازرگانی تهران روشن میگوید: جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل تنها یک نبرد کوتاهمدت نبود، بلکه نقطه شروع بحرانی اقتصادی برای بنگاههای داخلی شد. بحران نقدینگی، افت ظرفیت تولید، و موج قریبالوقوع تعدیل نیرو، نشان میدهد که تابآوری اقتصادی بخش خصوصی ایران بسیار شکننده است. اگر سیاستگذاران فکری عاجل برای حمایت مالی و ثبات سیاسی نکنند، میراث این جنگ چیزی جز رکود و بیکاری گسترده نخواهد بود.