کود و سم ۳ برابر شده، نرخ تضمینی گندم اما رشد نکرده/ کشاورز با ۸۰ میلیون درآمد سالانه، زمین ۳ میلیاردی را حفظ کرده است
به گزارش نبض بازار،علی قلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران کشور با انتقاد از نحوه تعیین نرخ خرید تضمینی گندم در سال زراعی جاری، اعلام کرد که قیمت مصوب دولت نتوانسته انگیزه لازم را برای کشاورزان فراهم کند.
ایمانی گفت: «نرخ خرید تضمینی گندم بر اساس فرمول مشخصی تعیین میشود که شامل هزینههای تولید، نرخ تورم و سود معقول برای کشاورز است، اما متأسفانه در مرحله نهایی تصویب، این نرخ تحت تأثیر نظر سازمان برنامهوبودجه، وزارت اقتصاد و حتی وزارت جهاد کشاورزی کاهش پیدا میکند. در نتیجه نرخ نهایی بهنفع کشاورز نیست.»
به گفته وی، قیمت پیشنهادی واقعی برای سال زراعی جاری حدود ۲۳,۵۰۰ تومان بوده اما نرخ مصوب ۲۰,۵۰۰ تومان اعلام شده است که با توجه به نرخ تورم و هزینههای تولید، پایینتر از حد انتظار است.
ایمانی با اشاره به رشد سرسامآور قیمت نهادههای کشاورزی، اظهار داشت: «سمی که یک ماه و نیم پیش لیتری ۵۷۰ هزار تومان بود، امروز با قیمت یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان به فروش میرسد. یا کودی که دولت تأمین میکرد، امسال با افزایش قیمت روبهرو شده و احتمال گرانی مجدد آن هم وجود دارد.»
وی افزود: «ما نمیتوانیم قیمت جهانی گندم را مبنا قرار دهیم؛ چرا که در کشورهای صادرکننده، گندم غالباً دیم و هزینه تولید پایین است، اما در ایران بیش از ۹۰ درصد تولید گندم به صورت آبی انجام میشود که هزینه آن حداقل ۲۵ درصد بیشتر است.»
مدیر عامل بنیاد ملی گندمکاران با انتقاد از شرایط زیرساختی در زمان کاشت و داشت گفت: «در فصل گذشته، بهدلیل ناترازی در تأمین برق و سوخت، کشاورزان با مشکلاتی روبهرو شدند. قطعی ۵ ساعته برق در روز و کمبود گازوئیل برای پمپها، روند آبیاری را مختل کرد و تولید گندم کاهش یافت.»
ایمانی تأکید کرد: «قیمت تضمینی تنها یکی از عوامل مؤثر بر تولید است. برای تقویت تولید ملی، باید همه متغیرها از جمله تأمین بهموقع نهادهها، دسترسی به سوخت، زیرساختهای انرژی و ثبات در سیاستهای حمایتی با هم در نظر گرفته شوند.»
وی با یادآوری بند قانونی قیمتگذاری گندم گفت: «قانونگذار صراحتاً اعلام کرده است که قیمت تضمینی باید براساس هزینههای واقعی تولید یک واحد متعارف، بهعلاوه سود معقول برای کشاورز تعیین شود. کشاورز هم کار اقتصادی انجام میدهد و باید بتواند با تولید، زندگی خود را اداره کند.»
کشاورزان زیر فشار هزینهها هستند؛ حمایت عملی دولت ضروری است
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران کشور در این گفتوگو با اشاره به وضعیت سخت معیشتی کشاورزان، اعلام کرد که نرخهای فعلی خرید تضمینی پاسخگوی هزینههای بالای تولید نیست و اگر حمایت مؤثری از کشاورز صورت نگیرد، تولید گندم و سایر محصولات اساسی در خطر قرار میگیرد.
وی گفت: «در حال حاضر بدهی کشاورزان به بانکها بسیار بالاست. چرا؟ چون درآمد فعلی آنها پاسخگوی هزینههای تولید نیست. مثلاً قیمت یک پاکت کود شیمیایی ۵۰ کیلویی که در نرخگذاری رسمی ۳۹۵ هزار تومان در نظر گرفته شده، اکنون در بازار بین یک میلیون و ۲۵۰ تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. این اختلاف فاحش در قیمت اصلاً در محاسبات لحاظ نشده و باعث فشار مضاعف به کشاورز شده است.»
او ادامه داد: «در فرایند قیمتگذاری، ما تمام هزینههای تولید را از استانها دریافت و تجمیع کردیم. نرخ تورم نیز در محاسبات لحاظ شد و یک قیمت پیشنهادی ارائه کردیم. اما در جلسه اول کمیسیون به توافق نهایی نرسیدیم، چون نمایندگان تخصصی بخش گندم حضور نداشتند. قرار شد جلسه بعدی با حضور آنها برگزار شود و پس از جمعبندی نهایی، عدد پیشنهادی در صورتجلسه ثبت و به دبیرخانه شورا ارسال شود.»
به گفته وی، احتمال اعلام رسمی نرخ خرید تضمینی پس از تصویب در شورای قیمتگذاری و ابلاغ وزیر جهاد کشاورزی وجود دارد. «از آنجا که اعلام نرخ قبل از تصویب رسمی ممکن است باعث التهاب در جامعه شود، ترجیح داده شد این موضوع به صورت رسمی توسط وزیر اعلام شود.»
کشاورزی ایران، معیشتی و نیازمند حمایت فوری است
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران تأکید کرد: «ما باید واقعبین باشیم؛ کشاورزی ایران، خردهمالکی و معیشتی است و بهتنهایی سودآور نیست. کشاورزی در تمام دنیا با حمایت دولتها زنده است، چرا که مسئله، امنیت غذایی کشور است.»
او مثالی زد و گفت: «اگر یک هکتار زمین کشاورزی را که اکنون حدود ۳ میلیارد تومان ارزش دارد، بفروشم و پولش را در بانک بگذارم، سالانه ۶۰۰ میلیون تومان سود میگیرم. اما از آن زمین، نهایتاً ۵۰، ۶۰ یا ۸۰ میلیون تومان در سال درآمد دارم. با این حال، به دلیل تعصب ملی و اهمیت امنیت غذایی کشور، کشاورز همچنان به تولید ادامه میدهد.»
نهادهها باید به موقع تأمین و در نرخگذاری لحاظ شوند
وی همچنین افزود: «دولت باید نهادهها را بهموقع تأمین و قیمت واقعی آنها را در نرخگذاری لحاظ کند. متأسفانه کشاورزان امروز برای دریافت تنها پنج پاکت کود شیمیایی، تا ۲۰ بار به مراکز جهاد کشاورزی مراجعه میکنند. این حجم از بینظمی و فرسودگی در فرآیندها، کشاورز را دلسرد میکند.»
او خواستار اجرای سیاستهای حمایتی مشابه برای سایر محصولات کشاورزی شد و گفت: «حمایت از کشاورز، فقط با افزایش قیمت خرید تضمینی معنی ندارد. اگر این افزایش، بعد از فصل تولید اعلام شود یا سایر ملزومات فراهم نباشد، فایدهای ندارد؛ مثل نوشدارو پس از مرگ سهراب.»
اعلام افزایش نرخ خرید تضمینی گندم، پس از تصویب در شورا
در پایان این گفتوگو، وی درباره درصد افزایش نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید گفت: «در حال حاضر نمیتوانم درباره درصد افزایش صحبت کنم. سال گذشته تجربهای داشتیم که پیش از ابلاغ رسمی، اعلام نرخ توسط برخی افراد باعث التهاب در بازار شد. بنابراین، امسال هم اجازه بدهید نرخ توسط وزیر بهصورت رسمی اعلام شود.