گاز در اسراییل پا به فرار گذاشت
به گزارش نبض بازار به نقل از پشت پرده، اسراییل دو میدان گازی مهم دارد؛ کاریش و لویاتان که حالا هر دو درگیر جنگ شدهاند. صادرات گاز اسراییل قطع شده و مصرف گاز شهری در برخی از شهرهای رژیم صهیونیستی هم با اخلال رو به رو است. مشخصاً شرکت انرژین و وزارت انرژی اسراییل، از توقف فعالیت میادین گازی خبر دادهاند. اگرچه این وضعیت تا حدی در پارس جنوبی نیز تجربه شد، اما نه به اندازه ضرباتی که اسراییل در حوزه گاز خورد. اما به واقع خطراتی که ایران برای گاز اسراییل ایجاد کرد، چه تأثیری بر وضعیت آنها دارد؟
قطع گاز چه تغییراتی در اسراییل به وجود میآورد؟
وقتی وزارت انرژی اسراییل اعلام کرد که در اثر حملات ایران به زیرساختهای حوزه انرژی از جمله پالایشگاه حیفا و نزدیکی برخی از مناطق گازی، امکان صادرات وجود ندارد، چراغی در ذهن تحلیلگران روشن شد. اسراییل بدون گاز یعنی نارضایتی و چالش اقتصادی؛ اگرچه هنوز آنها آنقدر وابسته به صادرات گاز نیستند، اما اعتراض شرکا و واردکنندگان، میتواند اسراییل را با مشکل مواجه کند. از سوی دیگر مردم اسراییل با وعدههایی مانند امنیت خدشه ناپذیر آن نقطه از زمین را برای زندگی انتخاب کردند و توقع چنین شرایطی را نداشتند؛ حالا بدون گاز، اسراییلیها توان تحمل زندگی جنگی را ندارند.
وضعیت اسراییل در حوزه گاز
طبق اعلام سازمان گاز طبیعی اسرائیل، در سال ۲۰۲۴، صادرات گاز طبیعی اسرائیل به ۱۳. ۲ میلیارد متر مکعب رسید. این رقم افزایش قابل توجهی را نسبت به ۱۱. ۶ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۳ نشان میدهد. تقریباً ۴۹٪ از کل تولید گاز اسرائیل در حال حاضر صادر میشود و ۵۱٪ باقیمانده در داخل کشور مصرف میشود.
قطع گاز سازش کارها
میدان لویاتان، در شرق دریای مدیترانه، با ۲۲. ۹ تریلیون فوت مکعب گاز قابل استخراج، بزرگترین دارایی انرژی رژیم صهیونیستی است و ۹۸۱ میلیون فوت مکعب در روز در سال ۲۰۲۴ به مصر صادرات داشت که افزایش ۱۸ درصدی نسبت به سال پیش از آن را نشان میدهد. حالا مصریها نیز منتظر گاز اسراییلاند و هیچ کاری جز صبر نمیتوانند انجام دهند. مصریها نه آنقدر کشور قدرتمندی هستند که وارد جنگ شوند و نه آنقدر اعتبار دارند که از دیگر کشورها گاز وارد کنند. به نوعی ما در حال صحبت در رابطه با ۶۰ درصد از کل واردات گاز مصر و حدود یک پنجم کل مصرف این کشور هستیم.
اسرائیل از سال ۲۰۲۰ نیز از طریق یک خط لوله ۶۵کیلومتری، سالانه ۱۰۶ میلیارد مکعب گاز طبیعی به اردن صادر کرده است. اروپاییها هم از وضعیت فعلی ناراضیاند و به باور برخی از کارشناسان، علت پیش قدم شدن اروپا برای مذاکرات، همین موضوع است. دو سال قبل دکتر فرانکل موزمر، متخصص مسائل مالی در مرکز بگین- سادات برای مطالعات استراتژیک درباره اهمیت میدان لویاتان برای تأمین گاز اروپا گفته بود: «ذخایر گاز اثباتشده اسرائیل حدود ۴۵۵ میلیارد مترمکعب تخمینزده میشود، در حالی که دریای مدیترانه شرقی در مجموع حدود ۲۱۰۰ میلیارد مترمکعب گاز دارد. مصرف گاز اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۷، ۴۱۰ میلیارد مترمکعب بود، یعنی ذخایر اسرائیل برای تأمین انرژی اتحادیه اروپا کافی است.»
این نشان میدهد که اروپاییها در خطری جدیتر از جنگ اوکراین قرار گرفتهاند و راهی نیز بهبود شرایط و گفتوگو با ایران ندارند.
گاز شهری در اسراییل
اسراییل ۹.۵ میلیون جمعیت دارد، جمعیتی که عادت به هیچ سختی برای زندگی روزمره ندارند و حتی با شنیدن اخبار جنگ به دریازده و از سرزمین موعودشان که با وعدههای رنگارنگ بنا شده بود، فرار کردند. این جمعیت برای زندگی روزمره مسلماً نیازمند اتصال سراسری گاز هستند و حالا با پاسخهای موشکی ایران، حال و روز خوبی ندارند. اگرچه در مقابل اسراییل هم به پارس جنوبی حمله کرده، اما نتوانسته تخریب قابل توجهی در حد پاسخهای موشکی ایران به جا بگذارد. این روند باعث زیان اقتصادی شدید در اسراییل به مرور زمان خواهد شد. هم از نظر کاهش صادرات و هم از نظر برهم خوردن نظم عمومی با فرار نیرو کار، آنها روزهای اقتصادی سختی را پشت سر میگذارد.