اگر واردات خودرو تسهیل نشود، بازار در 5 سال آینده بدتر خواهد شد/ کلید واردات خودرو گم شده است
به گزارش نبض بازار،واردات خودرو با کارت ملی و استفاده از ارز شخصی یکی از وعدههای دولت در سالهای اخیر بوده است که تاکنون به صورت عملی محقق نشده است. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، در گفتوگو با خبرنگار ما ضمن تایید وجود قانون و زیرساختهای فنی، از موانع جدی در مسیر اجرای این طرح خبر داد.
دادفر با اشاره به اعلام رسمی رئیس کل گمرک و وزارت صمت مبنی بر آماده بودن مراحل اجرایی گفت: «همه امکانات و بسترهای قانونی فراهم شده است اما متاسفانه کلید اصلی برای اجرای این قانون در دست مردم نیست. وی این وضعیت را به مثابه خانهای دانست که همه امکانات آن مهیاست اما کلید ورود به خانه گم شده است.»
وی ادامه داد: «این شرایط نه تنها اعتماد عمومی را خدشهدار میکند بلکه باعث سلب امید و نارضایتی مردم میشود. مردم علاقهمند به شنیدن واقعیت و صداقت مسئولان هستند، اما متأسفانه با وعدههای بیپشتوانه مواجهاند.»
موانع واردات خودرو، سیاسی و اداری است
دادفر موانع اصلی واردات خودرو را سیاسی و اداری دانست و تاکید کرد: «سرمایههای مالی ایرانیان خارج از کشور موجود است اما برخی دستگاهها و مسئولان از اجرای این قانون جلوگیری میکنند.»
وی از مسئولان خواست به جای وعدههای توخالی، شفافیت و صداقت را سرلوحه کار قرار دهند و زمینه ورود واقعی سرمایههای ایرانیان به کشور را فراهم کنند تا بازار خودرو و تولید رونق یابد.
خودرو مسئله پیش افتاده اقتصادی با مدیریت نامناسب
دادفردرباره مشکلات بازار خودرو و مسائل ساختاری کشور اظهار داشت:«موضوع خودرو در ایران، به نظر من یکی از پیشپاافتادهترین مسائل اقتصادی است که با وجود این، هنوز نتوانستهایم مدیریت درستی روی آن داشته باشیم. ما حتی در زمینه نیروگاهها و استحصال گاز هم موفق نبودهایم، چه برسد به خودرو. در حالی که خودرو کالایی است که اگر به مردم اختیار داده شود، مثلاً با کد ملی خودشان بتوانند واردات را انجام دهند، قیمتها به طور طبیعی کاهش پیدا میکند و بازار به تعادل میرسد.»
وی افزود:«اگر شما همین الان به بازار بروید و قیمت خودروهایی مثل اپتیما ۲۰۲۴ را ببینید، قیمتها بسیار بالا و غیرمنطقی است. در حالی که اگر واردات خودرو تسهیل شود، حتی با احتساب عوارض و هزینهها، قیمت تمامشده بسیار پایینتر از قیمت بازار خواهد بود. این اختیار و امکان چانهزنی مصرفکننده را بالا میبرد و باعث میشود فروشنده مجبور باشد قیمت معقولتری پیشنهاد دهد.»
اگر واردات خودرو تسهیل نشود وضعیت بدتر می شود
دادفر درباره چشمانداز بازار خودرو در پنج سال آینده گفت:«اگر تسهیل واردات خودرو اتفاق نیفتد، وضعیت همین خواهد بود و حتی بدتر میشود. این مشکلات ریشه در ساختار ناکارآمد اداری و دخالتهای بیمورد دولت دارد، نه فقط در بازار خودرو. برخی افراد تمایل دارند که سیستم را به گونهای حفظ کنند که همه مردم ناراضی باشند. این یک پدیده سازمانیافته است که اجازه نمیدهد بازار به درستی کار کند.»
وی با انتقاد از بدنه کارشناسی و مدیریتی خودرو گفت:«در دولتهای مختلف، چه اصولگرا و چه اصلاحطلب، بدنه کارشناسی ناکارآمد و بیانگیزه سرکار بوده است. این افراد به جای حل مشکلات، خود به موانع تبدیل شدهاند. فرهنگ مدیریت در کشور ما به گونهای است که مدیران همیشه فکر میکنند باید هر تصمیم کوچک و بزرگ را خودشان بگیرند و بدون امضا و تایید آنها هیچ کاری پیش نمیرود.»
دادفر ادامه داد:«این نگاه باعث شده که قوانین و مقررات پیچیده و دستوپاگیر شود. به جای اینکه به تولید و تجارت آزادی داده شود، یک لوپ بروکراتیک ایجاد شده که نتیجه آن ناکارآمدی و افزایش نارضایتی مردم است. در نهایت اینکه حمایت از تولید ملی و مصرفکننده تبدیل به بهانهای شده برای ایجاد موانع بیشتر.»
او تاکید کرد:«اگر قرار است تغییر جدی رخ دهد، باید این فرهنگ مدیریتی تغییر کند، بدنه کارشناسی به روز و توانمند شود و قوانین دستوپاگیر برداشته شود تا تولیدکننده و مصرفکننده بتوانند بدون محدودیتهای بیمورد فعالیت کنند.»
بازار خودرو در لوپ بیپایان ناکارآمدی و بروکراسی خفهکننده
دادفر به تشریح مشکلات عمیق ساختاری در مدیریت کشور و بازار خودرو پرداخت و گفت:«الان چند سال است که همه درگیر دعواهای بیفایده در بازار خودرو هستیم؛ تولیدکننده، واردکننده، مصرفکننده و سازمانهای مختلف مثل شورای رقابت، سازمان حمایت و وزارت صنعت هر کدام نظر خود را دارند و قیمتها هر چند ماه یکبار تغییر میکند. این وضعیت تبدیل به یک لوپ بیپایان شده که نتیجهای جز سردرگمی و افزایش نارضایتی مردم ندارد.»
وی افزود:«به نظرم خودرو اصلاً نیازی به قیمتگذاری دستوری ندارد. قیمت خودرو، مثل هر کالای دیگری، بر اساس عرضه و تقاضا شکل میگیرد. اگر عرضه را افزایش دهیم، به طور طبیعی قیمتها کاهش پیدا میکند. بعد از آن، رقابت کیفی بین تولیدکنندگان مطرح میشود که باعث رضایت مصرفکننده خواهد شد. اما متأسفانه هم واردات آزاد نیست و هم تولید به دلیل موانع و دخالتهای بیمورد دولتی، رشد نمیکند.»
دادفر درباره دلایل این مشکلات توضیح داد:«مشکل اصلی در بدنه کارشناسی و مدیریتی است که ناکارآمد و محافظهکار است. آنها نمیخواهند بازار آزاد و رقابتی شود و دوست دارند همه تصمیمات مهم را خودشان بگیرند. این باعث شده که هر کاری به امضا و تایید چندین نفر نیاز داشته باشد و فرایندها بسیار کند و پیچیده شود.»
او ادامه داد:«رئیس جمهور و دیگر مدیران عالی هم به دلیل همین ساختار ناکارآمد مجبورند در کوچکترین مسائل ورود کنند، چون بدنه اجرایی توانایی تصمیمگیری درست را ندارد. هیچ دولتی نتوانسته این چرخه معیوب را بشکند و همه فقط درگیر پیچیدگیها و بروکراسی شدهاند.»
دادفر همچنین به مشکلات فرهنگی و ساختاری اشاره کرد:«متأسفانه برخی افراد که هیچ ریشه و اصالتی ندارند، وارد بدنه مدیریتی شدهاند و صرفاً به دنبال منافع خودشان هستند. این افراد با ماندن در سیستم، مانع اصلاحات و بهبود میشوند.»
او در پایان تاکید کرد:«تا زمانی که این ساختارهای ناکارآمد اصلاح نشود و مدیران و کارشناسان توانمند و با انگیزه جایگزین نشوند، مشکلات ادامه دارد و مردم باید هزینه این ناکارآمدیها را بپردازند.»