ساخت نیروگاه تجدیدپذیر ظرف یکسال بعید است
به جهت بررسی موضوع فوق در «نبض بازار» گفتگو کردیم با حامد فرنام، کارشناس انرژی که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
بحران ناترازی برق در شرایط فعلی، آیا برای وزارت نیرو طی سالهای اخیر قابل پیش بینی نبود؟ آیا وزارت نیرو غافلگیر شده است؟
«ما یک سری از مسائل امروزمان، متعلق به امروز نیست و در طول سالیان ایجاد شده است. ما میتوانستیم جلوتر از مشکل پیش برویم، اما در تولید نیروگاههای حرارتی و تجدیدپذیر و هستهای کاری نکردیم. تامین برق در ایران کار دولت است، عرضه برق میتواند کار بخش خصوصی باشد، اما در تولید برق، دولت نقش دارد. دولت باید با مطالعات آب و هوایی، مصرف، اقتصادی و... نیاز کشور به برق را در سالهای پیش رو بررسی میکند. دولتها در سالهای اخیر میدانستند که چه وضعیتی پیش رو است. با این وجود در ساخت نیروگاه و بهینه سازی موفق عمل نکردند. باید هرچه سریعتر با نگاهی جامع به سمت عبور از بحران برق حرکت کنند وگرنه نتایج بسیار اسفبارتری از وضعیت فعلی را شاهد خواهیم بود.»
چرا صنایع برق ایران با کشورهای همسایه ارتباطی ندارند؟ آیا ارتباط خارجی میتواند بخشی از مشکل را حل کند؟
«در بخش تجارت برق باید بخشی از ناترازیها جبران شود. مشکل اصلی ما در برق، مسئله افزایش مصرف است. اگر بتوانیم شبکه برقمان را با غرب و شرق ایجاد کنیم، اوج مصرف در این کشورها منتقل میشد. باید از برقمان به کشورها کمک کنیم و آنها نیز به ناترازیهای ما کمک کنند. با این وجود هیچ سرمایه گذاری مشترکی هم در صنایع برق ایران انجام نشده است. نکته اصلی درباره برق این است که از خرد در حکمرانی بی بهره بودهایم.»
آیا بهینه سازی میتوانست جلو این روند را بگیرد؟
«تمامی مشکلات صنعت برق ما قابل پیش بینی بوده است. وقتی ورود سرمایه خارجی به یک بخش گرفته میشود، سرمایه داخلی در هم دچار چالش میشود. سرمایه محدود ما توزیع شده و برق به طور خاص از سرمایه کافی بی بهره مانده است. از سال ۹۲ که قانون رفع موانع تولید مطرح شد، لزوم بهینه سازی در صنایع مدنظر دولت قرار گرفت. رفتن ما به سوی بهینه سازی صنایع امر مهمی است که ۱۲ سال است تکرار میشود، اما هنوز کار جدی در این زمینه و نسبت به استانداردهای جهانی انجام نشده است. ما نسبت به استانداردهای روز دنیا، فاصله داریم.»
ساخت نیروگاه چه میزان طول میکشد؟ آیا وزارت نیرو میتواند در کوتاه مدت از این بحران عبور کند؟
«نیروگاهها با هم متفاوتاند. هر نیروگاه با نیروگاه دیگر از نظر میزان سرمایه و زمان ساخت متفاوت است. استاندارد ساخت یک پروژه در کشور ما ۲ برابر جهان است. ساخت یک نیروگاه نیز حدودا ۳ سال طول میکشد. با توجه به شرایط اقتصادی ایران ساخت نیروگاههای تجدیدپذیر با ظرفیت بالا هم اصلا امکان پذیر نیست. اینکه وزارت نیرو میخواهد در طول یکسال نیروگاه تجدیدپذیر بسازد، بعید به نظر میرسد.»