نفت ایران در چین سرگردان است؟

به گزارش نبض بازار به ادعای خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۸ ژانویه (۱۹ دی‌ماه) با انتشار گزارشی به نقل از سه مقام ایرانی و یک منبع چینی که نامشان فاش نشده، نوشت که ایران در حال تلاش برای بازگرداندن ۲۵ میلیون بشکه نفت از چین است که در پی تحریم‌های اعمال‌شده از سوی دولت دونالد ترامپ، از شش سال پیش تا کنون در بنادر چین سرگردان مانده‌اند.

ترامپ از ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازمی‌گردد و برخی ناظران و تحلیلگران می‌گویند که او احتمالا تحریم‌های جدیدی را علیه صادرات نفت ایران وضع خواهد کرد تا درآمدهای نفتی تهران را کاهش دهد؛ مشابه با اقدامی، که او در دوره پیشین ریاست‌ جمهوری‌اش در آمریکا انجام داده بود.

چین گفته است تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران را به رسمیت نمی‌شناسد. ادعا شده در سال‌های اخیر حدود ۹۰ درصد از صادرات نفت ایران را با تخفیف‌های ویژه‌ای خریداری کرده است و به این ترتیب، پالایشگاه‌های چین از این طریق میلیاردها دلار سود برده‌اند.

رویترز در ادامه ادعا کرد ارزش نفت سرگردان ایران در بنادر چین را ۱.۷ میلیارد دلار است و افزوده است که این موضوع نشان‌دهنده چالش‌های تهران برای فروش نفت خود حتی در چین است.

بر پایه گزارش رویترز، به رغم تحریم‌های گسترده جهانی علیه ایران اما جمهوری اسلامی با تکیه بر نفکتش‌های موسوم به "ناوگان سایه‌" (یا "ناوگان شبح")، تجارت جهانی گسترده‌ای را در زمینه صادرت نفت ایجاد کرده است. در این بین، عمده نفت صادراتی ایران به چین، به عنوان نفتکش‌ها و محصولاتی غیرایرانی در بنادر چین به ثبت می‌رسند.

رویترز ادعا کرده دو منبع آشنا به این محموله‌ها گفته‌اند که شرکت ملی نفت ایران این محموله‌ها را در زمان معافیت‌های اعطاشده توسط ترامپ به بنادر چین تحویل داد و از این رو، محموله‌های مزبور "به نام ایران به ثبت رسیدند."

به گفته این منابع که رویترز از افشای نامشان خودداری کرد، شرکت ملی نفت ایران این محموله‌ها را در مخازنی اجاره‌ای در بنادر دالیان و ژوشان در شرق چین انبار کرد. اجاره این مخازن به شرکت ملی نفت ایران با هدف فروش نفت در چین یا ارسال آن به سایر خریداران در منطقه، امکان‌پذیر بوده است.

اما به گفته سه نفر از چهار منبع رویترز، ترامپ در اوایل سال ۲۰۱۹ معافیت‌ها را لغو کرد و در نتیجه آن، نفت ایران هرگز موفق نشد خریداری پیدا کند و به این ترتیب، نفت ایران در این مخازن سرگردان باقی مانده‌اند.

رویترز ادعا کرده به گفته یکی از این سه منبع ایرانی، مخازن نفت در دالیان توسط شرکت PDA Energy نگهداری می‌شود و این شرکت از ایران خواسته "بیش از ۴۵۰ میلیون دلار" هزینه ذخیره‌سازی نفت از سال ۲۰۱۸ تا کنون را بپردازد. در ژوشان، مخازن توسط اپراتور ذخیره‌سازی خصوصی به نام CGPC اداره و نگهداری می‌شود.

رویترز ادعا کرده یکی از منابع ایرانی مطلع گفته که در هفته‌های اخیر مذاکرات بین مقامات ایرانی و اپراتورهای ذخیره‌سازی چینی در مورد پرداخت هزینه‌های ذخیره‌سازی و همچنین شرایط لازم برای آزادسازی نفت با جدیت بیشتری در جریان است چرا که جمهوری اسلامی در آستانه بازگشت ترامپ به کاخ سفید، از احتمال تشدید تحریم‌ها توسط دولت جدید آمریکا به شدت نگران است.

طبق گفته این منبع ایرانی، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در ماه دسامبر به پکن سفر کرد و در مذاکراتش با طرف‌های چینی، "پیشرفت‌هایی" در مورد نفت سرگردان ایران داشته است. این منبع، از ارائه جزئیات بیشتر در این خصوص خودداری کرد.