سهم مزارع رمزارز از مصرف برق مشخص شد
به گزارش نبض بازار با تشدید ناترازی برق در کشور، گمانه‌زنی‌ها درباره چرایی این اقدام بالا گرفته است. در این بین، برخی کمبود تولید و ضعف زیرساخت‌ها و برخی افزایش مصرف را مقصر افزایش ناترازی برق در کشور می‌دانند.
گروهی نیز انگشت اتهام خود را به سمت افزایش استخراج رمزارز گرفته‌اند و آن را عاملی برای تشدید ناترازی در سال‌های اخیر می‌دانند. این افراد ادعا می‌کنند ماینرها به دلیل مصرف بالای برق، موجب تشدید مصرف برق و عقب ماندن تولید از آن شده‌اند.
مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر، در گردهمایی مشترک قضات تهران و استان البرز با شرکت توانیر در آذرماه سال جاری گفت: رشد متعارف مصرف برق باید حدود پنج درصد در سال باشد، اما این میزان به ۱۶ درصد رسیده که یکی از دلایل اصلی آن استخراج غیرقانونی ارزهای دیجیتال است. در ایران برق یارانه‌ای و حتی برای برخی مراکز آموزشی و مساجد رایگان است که همین موضوع باعث جذابیت استخراج غیرقانونی ارزهای دیجیتال شده است.
در همین زمینه، مسیح علوی، مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران، در مورد ادعای تشدید ناترازی برق از سوی ماینرها توضیح داد: این موضوع که علت ناترازی برق، صنعت استخراج است ادعایی است که وزارت نفت و نیرو می‌کنند. اما بخش عمده‌ای از ناترازی‌های انرژی و بحران‌های فعلی ناشی از سوءمدیریت‌های وزارتخانه‌های نیرو و نفت در دهه‌های گذشته است.
او ادامه داد: با توجه به رشد مصرف برق، تولید متناسب با نیاز کشور افزایش نیافته است. به عنوان مثال، در تابستان سال جاری اوج مصرف برق به 79 هزار و 800 مگاوات رسید، در حالی که تولید برق کشور حدود 85 هزار مگاوات بود. با عبور مصرف از 75 هزار مگاوات، خاموشی‌ها آغاز شد. طبق پیش‌بینی‌ها، در سال آینده کمبود برق به 25 هزار مگاوات خواهد رسید و این رقم برای امسال حدود 19 هزار مگاوات بود.
علوی تشریح کرد: در چهار دهه گذشته، وزارت نیرو باید اقدامات مهمی در صنعت برق انجام می‌داد، اما این اتفاق نیفتاد. یکی از موضوعات، عقب ماندن تولید از مصرف است. موضوع دیگر سرمایه‌گذاری و توسعه خطوط انتقال و در آخر مشکل توزیع برق، از مهم‌ترین مواردی است که باید بیان شود.
او ادامه داد: مشکلات مشابهی در حوزه گاز نیز وجود دارد. در حال حاضر، کمبود روزانه گاز حدود 320 میلیون متر مکعب است و در فصول مختلف این رقم متفاوت است. آهنگ رشد مصرف حدود 4.2 درصد است و پیش‌بینی می‌شود تا سال 1410 این عدد به 540 تا 580 میلیون مترمکعب برسد. در مورد گاز نیز باید از وزارت نفت پرسیده شود چرا تمهیداتی برای جبران کمبود گاز در این سال‌ها انجام نشده است؟
علوی گفت: یکی از موارد مهم در این زمینه آن است که به‌جای هدایت گاز به نیروگاه‌ها برای تولید برق، بخش قابل توجهی از آن مستقیماً به مصرف‌کنندگان داده می‌شود. اگر توسعه خطوط گازرسانی تصمیم اشتباهی بوده است، نباید ادامه می‌یافت. باید گاز به نیروگاه‌ها هدایت می‌شد تا برق تولید شود و سپس به دست مصرف‌کنندگان برسد.
او درباره راهکارهای موجود در زمینه جبران کمبود برق و گاز گفت: بیش از 100 میلیارد دلار نیاز است تا بابت صنعت برق هزینه شود و برای صنعت نفت هم تقریباً به همین مقدار سرمایه نیاز است. کاری که اکنون می‌توان انجام داد، جذب سرمایه‌های نقدی مردم و ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی واقعی در بحث گازهای فلر است. بخش خصوصی واقعی با جمع‌آوری این گازها و تبدیل آن به برق، می‌تواند گام مهمی در رفع ناترازی‌ها بردارد.
به گفته او، کشور شاید کمتر از دو سال وقت داشته باشد تا بحران انرژی را مدیریت کند. کمبود 25 هزارمگاواتی برق، رقم بسیار بزرگی است و میزان مصرف برق هرساله حدود پنج درصد افزایش پیدا می‌کند. اگر تمهیدات ذکرشده از سوی وزارت نفت و نیرو اعمال نشود، بحران تبدیل به ابربحران می‌شود.
علوی متذکر شد: در حال حاضر، خاموشی‌هایی که در فصل سرد سال اتفاق می‌افتد، گواهی بر این موضوع است و بیم خاموشی کامل نیز می‌رود. این اتفاقی بود که زمان جنگ ایران و عراق افتاد. همچنین عدم‌النفع صنایع به علت قطعی برق و گاز بالاست و مشکلات اقتصادی بزرگی به وجود آمده است. اگر مدیریت بحران انرژی صورت نگیرد، این موضوع کشور را دچار بحران اقتصادی و امنیتی خواهد کرد.
برخوردهای قهری و قوانین محدودکننده؛ عامل گسترش استخراج غیرقانونی رمزارز
مدیرعامل انجمن بلاکچین در مورد وضعیت استخراج قانونی توضیح داد: 250 مگاوات انشعاب قانونی به صنایع رمزارز از سوی وزارت نیرو اعطا شده بود، اما به دلیل قوانین محدودکننده، برخوردهای قهری وزارت نیرو و نهادهای نظارتی و امنیتی و بی‌توجهی وزارت صمت، اکثر این انشعابات خاموش هستند و تنها 5 تا 6 مگاوات در کشور روشن است. در حال حاضر، استخراج بیشتر زیرزمینی انجام می‌شود.
به گفته او، با توجه به زیرزمینی بودن استخراج، نمی‌توان عدد دقیق مصرف برق ناشی از صنعت استخراج را درآورد. زمانی که ماینرها به طور قانونی کار می‌کردند، امکان رصد آنها وجود داشت اما به خاطر اقدامات محدودکننده نهادهای ذکرشده، استخراج زیرزمینی رشد کرده است.
مصرف برق کل ماینرها حدود 1.5 درصد کل تولید برق کشور است
علوی متذکر شد: رویکرد وزارت نیرو و توانیر نسبت به رمزارزها، هیچ تغییر ملموسی نداشته است و با توجه به بالا رفتن قیمت رمزارزها، این اتفاق تشدید شده است. تخمین زده می‌شود که حدود هزار تا هزار و ۷۰۰ مگاوات برق توسط استخراج رمز ارز زیرزمینی مصرف می‌شود که معادل یک تا 1.5 درصد کل تولید برق کشور است.
او در همین زمینه ادامه داد: برخورد قهری و قوانین ناکارآمد موجب شده تا صنعت استخراج رمزارز در ایران به جای رشد قانونی، به سمت فعالیت‌های زیرزمینی سوق پیدا کند. این موضوع به گستردگی و غیرقابل کنترل شدن استخراج غیرقانونی منجر شده است.
وی افزود: در سال 1400، مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق، صنعت استخراج را مسبب ناترازی برق و آلودگی‌ها دانست. در حال حاضر هم مسئولان به‌جای دیدن سوءمدیریت خود، صنعت استخراج را مقصر می‌دانند. در حالی که اگر همان 1700 مگاوات هم در نظر گرفته شود، کمتر از 1.5 درصد کل برق تولیدی کشور صرف صنعت استخراج می‌شود و مشخص است که نمی‌تواند عامل ناترازی برق و خاموشی‌های جاری باشد.
منبع: تجارت نیوز