فقر مدیریت شده جامعه آگاهانه است
عمادالدین باقی، پژوهشگر حوزه حقوق بشر در رابطه با اولویت کشور گفت: چند سال پیش آقای دکتر احمد بخارایی از جامعه شناسان، سلسله گفتگوهایی را با متخصصان ترتیب داده بود تحت عنوان "ابر بحران ایران چیست؟" هر کسی برای آن پاسخی داشت که به نظر من همه، مهم و قابل توجه بودند اما پاسخ من این بود که ابر بحران ایران، فقدان حقوق بشر است. توضیح دادم که چگونه سررشته همه مشکلات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ما منتهی به فقدان حقوق بشر میشود.
وی در ادامه افزود: وقتی کرامت انسان، حقوق شهروندی و قانون برای همگان رعایت نشود، اصولاً جایی برای رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و امنیت وجود نخواهد داشت از جمله آزادی بیان و نقد و گفتگو که از دل آن راهکارهای خروج از بنبستهای پوچ و خودساخته مانند فیلترینگ مذاکره با آمریکا بیرون آید بی معنا است.
باقی در زمینه صرف شدن انرژی کشور برای مباحث غیرضروری و حاشیه ای و غفلت از اولویت ها گفت: من تصور میکنم این یک امر برنامهریزی شده است که با طرح مسائل و موضوعات بسیار فرعی و جزئی چنان افکار عمومی و نیروهای اجتماعی را با آن درگیر کنند که فرصت پرداختن به مسائل بنیادیتر پیش نیاید. به عبارت دیگر همان استراتژیای که با وجود محاسبات آماری و اعداد دقیق ریاضی در مورد اینکه وارد کردن اورانیوم غنی شده برای ایران بسیار ارزانتر تمام میشود و افزون بر آن، این همه هزینه مقابله با ایران و تحریمهای اقتصادی، علمی، فنی و صنعتی و ... را هم در پی نخواهد داشت. اهداف صلحآمیز ما را از داشتن انرژی هستهای بسیار ارزانتر تامین میکند و سد راه توسعه ایران هم نمیشود. اما در مقابل میگفت ما باید در مسئله هستهای بایستیم و درگیر شویم چون اگر امروز مسئله هستهای حل شود؛ فردا به سراغ حقوق بشر و بقیه مسائل میروند همان استراتژی در مسائل داخلی هم جریان داشته است.
وی در ادامه افزود: گاهی باعث تعجب میشود که با وجود اینکه این همه دینداران، دلسوزان و جامعهشناسان درباره مضرات حجاب اجباری، فیلترینگ و فرسایش مشروعیت حکومت و دین گریزی سخن گفتهاند اما گوشی شنوای آن نیست. اما اگر بپذیریم که این یک استراتژی آگاهانه است که باید جامعه چنان درگیر مسائل ابتدایی و پیش پا افتاده بشود که در مسائل بنیادیتر گریبان ما را نگیرد آن وقت دیگر کسی تعجب نخواهد کرد. حتی من معتقدم فقر مدیریت شده جامعه هم آگاهانه است برای اینکه تصور میکنند جامعهای که شب و روز درگیر تامین معاش باشد فرصت پرداختن به موضوعات دیگر را پیدا نخواهد کرد.
این کارشناس حقوق بشر در زمینه فیلترینگ و کشف حجاب گفت: همانطور که مذاکره هستهای دو دهه طول میکشد و در نهایت نه تنها به جلو برنداشتهایم که عقبتر رفتهایم این موضوعات هم آنقدر رساینده میشود و با جامعه چانه زنی میکنند که اگر فردا گشت ارشاد که اساساً غیرقانونی و خلاف حقوق شهروندی بوده برچیده شود؛ آن را یک پیروزی بدانند. همین بازی خطرناک را در لایحه عفاف و حجاب هم میبینیم.
وی افزود: آنها سنگرشان را آنقدر جلو میآورند که وقتی یک قدم عقب بروند، احساس پیروزی کنید در حالی که با معیارهای حقوق بشری و شهروندی و حتی معیارهای دینی با همان فقه سنتی هم، بنیاد فیلترینگ و حجاب اجباری نیازی به این همه جدال، چانه زنی و هدر دادن انرژی جامعه نیست. انرژی که باید صرف تفکر برای توسعه و پیشرفت شود، منابع انسانی و فکری هر جامعه کمیاب است و هدر دادن و فرسوده کردن آن نمیتواند اتفاقی باشد.
وی ادامه داد: بنابراین من معتقدم این سنگاندازیها تا پایان دولت پزشکیان هم ادامه پیدا میکند و فقط به صورت یک گام به پیش دو گام به پس ادامه پیدا خواهد کرد. تنها وقتی امکان دارد این مشکلات به طور اساسی حل شود که نگاه کلی حاکمیتی و راهبرد تغییر کند و گرنه فرجام فیلترینگ و حجاب هم بهتر از فرجام محور مقاومت و سوریه نیست. شکست امروز را با وعده پیروزی فردا نمیتوان جبران کرد مگر آنکه علل و عوامل شکست برطرف شود.
باقی افزود: مهمترین علت شکست در همه این حوزهها این است که با محدودیتهای روز افزون برای آزادی بیان و آزادی فعالیتهای مدنی و اعتراضات مسالمت آمیز که از اصول حقوق بشر و شهروند هستند، در نتیجه، تکیه به افکار عمومی، تخصص و آرای کارشناسی عقل جمعی نادیده گرفته میشود.
منبع: خبرآنلاین