مروری بر مراسم تنفیذ ۸ رئیس جمهور سابق ایران + جزئیات
به گزارش نبض بازار، مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان با حضور شخصیت‌های لشکری و کشوری برگزار خواهد شد.
براساس اصل ۵۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب نظریه استقلال قوا، قوای حاکم در جمهوری اسلامی ایران عبارت‌اند از قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضاییه که زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت اقدام خواهند کرد. در این ساختار رئیس‌جمهور به‌عنوان سکان‌دار مجریه پس از مقام رهبری، عالی‌ترین مقام رسمی کشور و مسئول اجرای قانون اساسی است که به‌صورت مستقیم به وسیله مردم انتخاب میشود و وظایف بسیار مهمی در پیشبرد اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران بر عهده دارد.
انتخاب و استقرار رئیس‌جمهور در جایگاه ریاست‌جمهوری براساس قانون اساسی و در پی آن قوانین عادی تشریفات مشخصی دارد که نمایانگر اهمیت این جایگاه در نظام جمهوری اسلامی ایران است.
امضای حکم ریاست‌جمهوری به وسیله رهبر انقلاب که از آن به تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری نیز تعبیر شده است براساس بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی و برگزاری مراسم سوگند و یا تحلیف رئیس‌جمهور با حضور رئیس قوه قوه قضائیه و اعضای شورای نگهبان در مجلس شورای اسلامی بر اساس اصل ۱۲۱ قانون اساسی از جمله تشریفات بیان شده در قانون اساسی برای آغاز دوره ریاست‌جمهوری است.
هشت رئیس‌جمهور؛ سیزده دوره ریاست جمهوری
پس از انقلاب اسلامی حکم ریاست جمهوری توسط حضرت امام خمینی «ره» برای ابوالحسن بنی‌صدر، شهید محمدعلی رجایی، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، و توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، برای مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، محمود احمدی نژاد، حسن روحانی و شهید سیدابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران امضاء و به آنان اعطا شده است.
تنفیذ حکم اولین رئیس جمهور در بیمارستان قلب
در اولین دوره از انتخابات ریاست جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر توانست به‌عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب شود.
حضرت امام خمینی (ره) که آن روز‌ها در بیمارستان قلب تهران بستری بودند، برای این‌که روال اداره امور نظام نوپای اسلامی از حرکت نایستد، در همان بیمارستان مراسم تنفیذ بنی‌صدر را انجام دادند.
در حکم ریاست جمهوری حضرت امام خمینی (ره) فرمودند: «بر حسب آنکه مشروعیت آن (رأی ملت) باید به نصب فقیه جامع‌الشرایط باشد، اینجانب به موجب این حکم، رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به این سمت منصوب نمودم؛ لکن تنفیذ و نصب اینجانب و رأی ملت مسلمان ایران محدود است به عدم تخلف ایشان از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسی اسلامی ایران.».
تنفیذ حکم ریاست جمهوری شهید محمدعلی رجایی
شهید رجایی در انتخابات دوم مرداد به‌عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب و مراسم تنفیذ وی ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ در آستانه عید سعید فطر در حسینیه جماران برگزار شد.
امام خمینی (ره) در حکم ریاست جمهوری شهید رجایی با تأکید بر این‌که این تنفیذ تا مادامی باقی است که رئیس‌جمهور در چارچوب قانون و شرع عمل کند افزوده بودند: «باید ایشان توجه داشته باشند و از عمل ملت دریافته باشند که ملت دلاور نیز رای خود را بر این اساس به ایشان دادهاند، و من امیدوارم که در حفظ این امانت الهی و مسئولیتی که ملت برعهده ایشان گذاشته است، با تمام توان کوشش نموده و از آن پاسداری نمایند و وفادار به پیمان خود در مقابل خداوند مقتدر حاضر و ناظر و ملت حاضر در صحنه و مراقب احوال و اوضاع باشند» بعد از قرائت این پیام حضرت امام (ره) در سخنانی به تبیین رسالت خطیر رئیس‌جمهوری در قبال آراء ملت پرداختند.
تنفیذ حکم ریاست جمهوری آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای
در ۱۷ مهر ۱۳۶۰ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای توانستند با اکثریت قاطع آراء به ریاست جمهوری انتخاب شوند. مراسم تنفیذ نیز ۱۷ مهر همان سال و مصادف با روز عید سعید قربان در حسینیه جماران برگزار شد.
حضرت امام خمینی (ره) در حکم تنفیذ رئیس‌جمهور جدید گفتند: «خداوند متعال بر ما منت نهاد که افکار عمومی را برای انتخاب رئیس جمهوری متعهد و مبارز، در خط مستقیم اسلام و عالِم به دین و سیاست هدایت فرمود که امید است با حُسن تدبیر و کمک قوای سه گانه و پشتیبانی ملت بزرگ، مشکلات یکی پس از دیگری رفع و احکام مقدس اسلام به طور دلخواه در سطح کشور اجرا گردد. اینجانب به پیروی از ملت عظیم‌الشأن و با اطلاع از مقام و مرتبت متفکر و دانشمند محترم جناب حجت‌الاسلام آقای سیدعلی خامنه‌ای - ایّده‌اللَّه تعالی- رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم.»
تنفیذ حکم ریاست جمهوری مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی
پس از ارتحال امام خمینی (ره) در ۱۲ مرداد ۱۳۶۸؛ مراسم تنفیذ حکم اولین دوره ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی به عنوان چهارمین رئیس جمهور ایران در حسینیه جماران برگزار شد.
در حکم تنفیذ این دوره ضمن تقدیر از شخصیت و فعالیت‌های مرحوم رفسنجانی در انقلاب تأکید شده بود: «بدیهی است که این رأی و تنفیذ تا زمانی است که ایشان در همین صراط مستقیم و نورانی که عمر شریف خود را تاکنون در آن گذرانیده اند - یعنی راه دفاع از اسلام ناب محمّدی - و مجاهدت برای تحقق حاکمیت کامل قرآن و عمل به شریعت و طرفداری از محرومین و مستضعفین و کوشش برای ریشه کن کردن فقر و محرومیت و استقرار عدالت اجتماعی راه خود را ادامه دهند که البته چنین خواهد بود.»
تنفیذ حکم ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی در دور دوم ریاست جمهوری
مراسم تنفیذ حکم دومین دوره ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی همانند در ۱۲ مرداد ۱۳۷۲ برگزار شد.
در حکم تنفیذ ریاست جمهوری مرحوم هاشمی آمده است: «تکیه ما بر عنصر اجرایی و این شکرگزاریای که به خاطر این انتخاب عمومی و این مسؤولیتی که جناب آقای «هاشمی رفسنجانی» بحمداللَّه برعهده گرفتند، به درگاه خدای متعال میکنیم، به خاطر اهمیت دست اجرا در سرنوشت کشور است. مجری، حداقل نیمی از مسأله اساسىِ اداره کشور است. اگر یک نیم را سیاست‌ها و برنامه‌ها و قوانین و پیگیری‌ها بدانیم، حداقل یک نیم دیگر از مسأله اداره کشور، مربوط به آن مدیری میشود که اداره امور را برعهده دارد. اگر مسؤول هر بخش، در هر اندازه و هر شعاعی، دارای ویژگی‌های لازم برای اداره آن امر و آن بخش باشد، انسان میتواند مطمئن باشد که کار‌ها به سمت صلاح پیش خواهد رفت».
تنفیذ حکم هفتمین دوره ریاست‌جمهوری اسلامی ایران
۱۲ مرداد ۱۳۷۶؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی با تنفیذ آرای ملت ایران به حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد خاتمی، وی را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند.
در مراسمی که به همین مناسبت در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد، خاتمی به عنوان پنجمین رئیس جمهوری ایران اسلامی، حکم خود را از دستان رهبر انقلاب دریافت کرد.
حضرت آیت الله خامنه‌ای خطاب به رئیس جمهوری و هیئت دولت آینده گفتند: سعی ما باید بر این باشد که اولا این ملت را بشناسیم و ثانیا خواسته‌ها و نیاز‌های او را برآورده کنیم. قشر‌های مستضعف و فقیر، نیرو‌های وفادار امام و انقلاب و دولت‌های مختلف بوده‌اند و خواهند بود. بنا بر این عزیزانی که در آینده نزدیک، مسؤولیت‌ها را بر عهده میگیرند، باید از این ذخیره دایمی استفاده کنند و تا آنجا که قدرت دارند برای آن‌ها کار و خدمت کنند.
تنفیذ حکم خاتمی در دور دوم ریاست جمهوری
مراسم تنفیذ حکم دومین دوره ریاست‌جمهوری خاتمی ۱۱ مرداد ۱۳۸۰ در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به رئیس جمهور و هیئت دولت آینده گفتند: «این مراسم، هشتمین مراسمی است که در آن رئیس جمهور منتخب مردم، به طور رسمی رئیس جمهور میشود و اختیار اداره کشور و زمام امور قوّه مجریّه را در دست می‌گیرد. این را انقلاب به ما داد. البته دستگاه‌های تبلیغاتی دنیا با تبلیغات بسیار رذیلانه سعی میکنند این‌گونه وانمود کنند که حضور مردم و مردم‌سالاری نظام اسلامی، از انتخابات سال هفتادوشش به این طرف است؛ یعنی می‌خواهند گذشته انقلاب را نفی کنند! این هم ادامه همان دشمنی‌هایی است که همیشه با این انقلاب داشته‌اند. نه؛ ما ملت ایران در این بیست‌ودو سال، هشت مرتبه پای صندوق انتخاب رئیس جمهور رفته‌ایم و با رأی خود، او را انتخاب کرده‌ایم و نشان داده‌ایم که در کشور ما به برکت نظام اسلامی، محور تصمیم‌گیری، مردمند و چارچوب تصمیم‌گیری - هم برای مردم و هم برای مسئولان - احکام و شریعت اسلامی است. این، وظایف سنگینی را بر دوش همه ما می‌گذارد.»
تنفیذ حکم محمود احمدی‌نژاد
صبح روز چهارشنبه دوازدهم مردادماه ۱۳۸۴؛ حکم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد به‌عنوان نهمین رئیس جمهور ایران در حسینیه امام خمینی (ره) از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شد.
بخشی از متن این حکم به این شرح است: «ملت ما با اکثریتی قاطع، شخصیتی انقلابی و دانشمند و مدیری شایسته و کارآزموده و دارای سوابق مجاهدت صادقانه در صحنه‌های گوناگون را، به ریاست جمهوری برگزیده است. سخن صریح و قاطع و صادقانه‌ی ایشان در تعهد به خدمتگزاری و رفع محرومیت و مبارزه با فساد، و لحن افتخارآمیز ایشان در پایبندی به اسلام و آرمان‌های انقلاب، که با منش مردمی و ساده‌زیستی همراه بود، دل‌ها و آراء مردم را متوجه ایشان کرد و مسوولیت مهم ریاست جمهوری را بر دوش ایشان نهاد. اینجانب ضمن تبریک به ملت شریف و آزاده، رای آنان را تنفیذ و جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب میکنم. بدیهی است که رای ملت و تنفیذ اینجانب تا هنگامی است که ایشان به تعهد خود و صراط مستقیمی که تاکنون در آن حرکت کرده‌اند یعنی راه اسلام و آرمان‌های نظام اسلامی و دفاع از حقوق ملت و ایستادگی در برابر مستکبران و زورگویان پایبند باشند که به توفیق الهی همواره چنین خواهد بود انشاء الله».
تنفیذ حکم احمدی‌نژاد در دور دوم ریاست جمهوری
۱۲ مرداد ۱۳۸۸ برای بار دوم حکم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تنفیذ شد.
در متن حکم تنفیذ ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد در این دوره آمده است: «رأی قاطع و بی‌سابقه‌ی مردم به رئیس‌جمهور منتخب و محترم، رأی به ویژگی‌هایی است که کارنامه‌ی چهارساله‌ی دولت نُهم بدان‌ها زینت یافته است و سَمت و سوی گرایش‌های اکثریتِ بی‌چون و چرای ملّت را آشکار می‌سازد. این، رأی به گفتمان پُربرکت و عزّتمدار انقلاب اسلامی است. رأی به استکبارستیزی و ایستادگی شجاعانه در برابر سلطه‌طلبان بین‌المللی است. رأی به مبارزه با فقر و فساد و تبعیض و مبارزه با اشرافی‌گری است. رأی به ساده‌زیستی و نزدیکی با مردم و غمگساری از ضعیفان و مستضعفان است. رأی به کار و تلاشِ بی‌وقفه و خستگی‌ناپذیر است. این‌ها بخش‌های مهمّی است از آن‌چه ملّت ایران از منتخبان خود مطالبه می‌کند و هرگاه کسی را با این سَمت‌وسو بشناسد، به او دل می‌بندد و با بهره‌گیری از موهبت آزادی که هدیه‌ی انقلاب اسلامی به این ملّت است او را بر کرسی مسئولیت و مدیریت می‌نشاند».
تنفیذ حکم حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی
۱۲ مرداد ۱۳۹۲؛ رهبر معظم انقلاب، با تنفیذ رای ملت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند.
رهبر انقلاب در حکم تنفیذ ریاست جمهوری روحانی مشارکت گسترده مردم در انتخابات را نشانِ پختگی و بلوغ سیاسی ملت و دربردارنده پیام‌های روشنِ «وفاداری به انقلاب»، «اعتماد و امید به نظام» و «اعتماد به روحانیت شجاع» دانستند و تصریح کردند: ملت ایران به دشمنان که برای دلسرد کردن مردم از هیچ تلاش سیاسی و تبلیغاتی فروگذار نکرده بودند، پاسخی قاطع و پرمعنی داد.
تنفیذ حکم دوازدهمین رئیس جمهور
صبح پنجشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۶ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی طی حکمی، با تنفیذ رأی ملت ایران در انتخابات، آقای حسن روحانی را به عنوان ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند.
در بخشی از این حکم آمده است: «اکنون با استمداد از هدایت و عنایت پروردگار و در سایه توجّهات حضرت ولیّ‌الله‌اعظم (ارواحنا فداه) و با تبرّک و تفأّل به همزمانی با ایّام ولادت حضرت امام ابی‌الحسن‌الرّضا (علیه‌آلاف‌التّحیّةوالثّناء)، اینجانب به پیروی از گزینش ملّت ایران، رأی آنان را تنفیذ و دانشمند محترم جناب حجّت‌الاسلام آقای دکتر حسن روحانی را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب میکنم و با دعا برای موفّقیّت ایشان، مؤکّداً توصیه میکنم که این منصب خطیر را وسیله‌ای برای کسب رضای الهی و ذخیره‌ای برای هنگامه‌ی لقاء پروردگار قرار دهند و همّت خود را متوجّه استقرار عدالت، و جانب‌داری از محرومان مستضعف، و اجرای احکام اسلام ناب، و تقویت وحدت و عزّت ملّی، و توجّه به توانمندی‌ها و ظرفیّتهای عظیم کشور، و صراحت در بزرگداشت ارزش‌ها و مبانی انقلاب اسلامی نمایند، و مطمئن باشند که ملّت غیور و شجاع، خدمتگزاران کشور را در دشواری‌ها و در مقابله با زورگویی‌ها و زیاده‌خواهی‌های استکبار تنها نخواهد گذاشت. لازم میدانم بار دیگر درباره‌ی اجرای برنامه‌ی اقتصاد مقاومتی و توجّه ویژه به موضوع اشتغال و تولید داخلی تأکید کنم و یادآوری نمایم که رأی ملّت و تنفیذ آن، موکول به حفظ و رعایت تعهّد به صراط قویم و مستقیم اسلامی و انقلابی است».
تنفیذ حکم رئیس جمهور شهید سید ابراهیم رئیسی
سه شنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۰، مراسم تنفیذ حکم سیزدهمین دوره ریاست جمهوری با حضور رهبر انقلاب اسلامی و جمعی از مسئولان و کارگزاران نظام در حسینیه امام خمینی (ره) با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار و سیدابراهیم رئیسی منتخب ملت ایران از سوی، ولی فقیه به سِمت «ریاست جمهوری» منصوب شد.
در بخشی از حکم تنفیذ هشتمین رئیس جمهوری آمده است: «امروز میهن عزیزمان، تشنه خدمت و آماده حرکت جهشی در همه عرصه‌ها، و نیازمند مدیریّتی باکفایت و جهادی و دانا و شجاع است که بتواند توانمندی‌های آشکار و نهفته ملّت، بویژه جوانان را که بسیار فراتر از مشکلات است، بسیج کرده و به میدان کار و تلاش سازنده آورَد؛ موانع را از سر راه تولید بردارد؛ سیاست تقویت پول ملّی را بِجِد دنبال کند، و قشر‌های متوسّط و پایین جامعه را که سنگینیِ مشکلات اقتصادی بر دوش آن‌ها است، توانمند سازد؛ مدیریّتی که با مشی فرهنگی خردمندانه، مسیر اعتلای مادّی و معنوی ملّت ایران را هموار کرده، حرکت کشور به سمت جایگاه شایسته‌اش را شتاب بخشد.»
شهادت رئیس جمهور دولت سیزدهم و انتخابات زودهنگام
بعد از گذشت ۲ سال و ۹ ماه و ۱۶ روز از تشکیل دولت سیزدهم به‌دلیل سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و همراهانش به درجه رفیع شهادت نائل آمدند و کشور با انتخابات زودهنگام مواجه شد.
چهاردهمین دوره ریاست جمهوری
انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران برای تعیین رئیس دولت چهاردهم که طبق روال همیشگی قرار بود در سال آینده برگزار شود پس از بروز سانحه بالگرد آیت‌الله رئیسی و همراهانش و شهادت هشتمین رئیس جمهور ایران یک‌سال پیش از موعد مقرر، روز جمعه ۸ تیر ۱۴۰۳ در ۵۸ هزار ۶۴۰ شعبه داخلی و ۳۴۴ شعبه خارج از کشور برگزار شد.
طبق نتایج به‌دست آمده از این انتخابات مسعود پزشکیان با ۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۹۹۱ رای و سعید جلیلی با ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار و ۲۹۸ رای در جایگاه اول و دوم قرار گرفتند. این دومین بار است که انتخابات ریاست جمهوری (انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری) به دور دوم کشیده میشود.
به موجب اصل ۱۱۷ قانون اساسی و مواد قانون انتخابات ریاست جمهوری هیچکدام از نامزد‌ها نتوانستند اکثریت مطلق آرا را به‌دست بیاورند و به همین دلیل تکلیف ریاست جمهوری ایران جمعه ۱۵ تیر ۱۴۰۳ در دور دوم انتخابات مشخص شد.
در این دور از انتخابات مسعود پزشکیان با کسب ۱۶ میلیون و ۳۸۴ هزار و ۴۰۳ رای از تعداد ۳۰ میلیون و ۵۳۰ هزار و ۱۵۷ رای ماخوذه به‌عنوان رئیس چهاردهمین دولت جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد.
مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری مسعود پزشکیان، رئیس جمهور منتخب از جانب رهبر انقلاب اسلامی، تا ساعتی دیگر در حسینیه امام خمینی (ره) و با حضور مقامات کشوری و لشکری، رؤسا و اساتید حوزه و دانشگاه، نمایندگان اصناف مختلف، جمعی از خانواده‌های معظم شهدا و سفرای مقیم در تهران برگزار میشود.