جایگاه صنعت غذای حلال ایران در بازار بکر ۲ هزار میلیارد دلاری

به گزارش نبض بازار، دکتر مسعود اسفندیار مدرس دانشگاه و تحلیلگر اقتصادی یادداشتی با عنوان "جایگاه صنعت غذای حلال ایران در بازار بکر ۲ هزار میلیارد دلاری" نوشته است که متن این یادداشت به شرح زیر می‌باشد.

بازار بین المللی غذای حلال به عنوان یکی از شاهراه‌های توسعه اقتصادی، به میدانی وسیع برای درآمدزایی کشور‌های مختلف دنیا تبدیل شده که بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که نه تنها کشور‌های مسلمان بلکه سایر قدرت‌های اقتصادی غیر مسلمان برای حضور در این بازار برنامه ریزی کرده‌اند. بر اساس تحقیقات موجود و اعلام کارشناسان حوزه اقتصادی پیش بینی می‌شود ارزش بازار جهانی غذای حلال تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۴۵۶۹ میلیارد دلار برسد.

بر اساس داده‌های آماری، منطقه آسیا و اقیانوسیه یکی از بزرگترین پهنه‌های فروش و مصرف غذای حلال ارزیابی شده اند که سیاست گذاری هدفمند برای حضور در این بازار، منافع قابل توجهی را از آن شرکت‌های تولیدکننده خواهد کرد. نکته قابل توجه در رشد فزآینده تقاضا برای محصولات حلال، اهمیت رعایت شاخص‌های بهداشت مواد غذایی است.

با توجه به نیاز جامعه جهانی به محصولات قابل اطمینان از یک سو و افزایش جمعیت مسلمانان از سوی دیگر به نظر میرسد صنعت غذای حلال با توجه به اقبال اکثر کشورها، در معادلات تجارت جهانی نقش قابل انکاری ایفا کند. در همین حال ارزیابی‌های انجام شده بر نحوه عرضه و تقاضا کالا‌ها و اقلام با برچسب حلال، حاکی از آن است که کشور‌های اروپایی و حتی غیر مسلمان، داد و ستد محصولات غذایی حلال را در برنامه کاری خود قرار داده اند و این مزیت می‌تواند در روابط تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران حایز اهمیت باشد. بر اساس اعلام صاحب نظران حوزه اقتصاد، ارزش تجارت حلال در اروپا با بهره مندی از ۵۰ میلیون مسلمان، ۶۷ میلیارد دلار برآورد شده و از سوی دیگر با احتساب جمعیت مسلمان در کشور‌های آفریقایی، تقاضا برای محصولات حلال، سالانه به رقمی حدود ۱۲ میلیارد دلار می‌رسد.

اما نکته قابل تامل در بررسی معادلات اقتصادی حوزه صنعت غذای حلال نشان دهنده آن است که قاره آسیا به عنوان بزرگترین دایره جمعیت مسلمان، در مقایسه با اروپا و حتی آفریقا سرانه درآمد کمتری دارد. با این تفاسیر باید گفت که گستره معاملات صنعت غذای حلال با توجه به حجم جمعیت مسلمان از شرق تا غرب بازاری بکر برای حضور تجار کشور‌های مختلف از جمله ایران است که با احتساب افزایش جمعیت تا سال ۲۰۵۰، این بازار؛ بی شک یکی از پر رونق‌ترین عرصه‌های اقتصادی خواهد بود. بازار فروش محصولات نوشیدنی، با توجه به استقبال مصرف کنندگان از گواهی حلال، لزوم توجه بیشتر تولیدکنندگان ایرانی را طلب می‌کند. برنامه ریزی منسجم تولیدکنندگان بزرگ نوشیدنی در ایران برای تولید محصولات دارای گواهی حلال در بازار صادراتی از اهمیت دو چندانی برخوردار است و بررسی‌ها نشان می‌دهد مشتریان این نوع محصولات غیرالکلی از جمله نوشابه‌های گازدار و آبمیوه در مناطق مختلفی از جمله غرب آسیا اقبال مناسبی به تولیدات حلال دارند. اما آنچه بیش از سایر مولفه‌ها در موفقیت حضور برند‌های نوشیدنی ایرانی در بازار‌های خارجی اهمیت دارد، همگامی با استاندارد‌ها و مقررات بین‌المللی است. چنانچه تولیدکنندگان نوشیدنی ایرانی استاندارد‌های بین المللی را در چرخه تولیدات خود لحاظ کنند، با توجه به رعایت ساختار‌های نظارتی توسط کشور‌های مسلمان و غیر مسلمان، بی شک تقاضای بیشتری در بازار‌های خارجی پیش روی تجار و کارآفرینان کشورمان خواهد بود.

نکته حائز اهمیت دیگر در بحث افزایش صادرات محصولات نوشیدنی ایرانی، استفاده از مکانیزم‌های بازاریابی مبتنی بر تحقیقات بازار است. حضور پر رنگ در شبکه‌های اجتماعی فراگیر، شرکت در رویداد‌های نمایشگاهی، تقویت برند سازی و ارتقای صنایع تبدیلی و بسته بندی، مولفه‌های اثرگذاری در بازار رقابتی است.

بر اساس اعلام کارشناسان حوزه صنایع غذایی، مصرف نوشیدنی‌های غیرالکلی در سال‌های اخیر در جوامع مختلف افزایش یافته که این بستر، فرصتی طلایی برای تولیدکنندگان مطرح ایرانی است تا بتوانند با ظرفیت سازی محصولات "حلال" سهم بیشتری از بازار نوشیدنی دنیا را تصاحب کنند. با این تفاسیر، باید گفت که صنعت غذای حلال با توجه به رشد روز افزون جوامع، تغییر فرهنگ‌ها و از همه مهمتر تغییر مستمر نیاز‌های بازار و مشتریان، با فرصت‌ها و چالش‌های مختلفی مواجه است.

بازنگری در تعریف استاندارد‌های داخلی به ویژه در تولید محصولات نوشیدنی حلال، باید از سوی مسئولان مورد بررسی کارشناسانه قرار گیرد چرا که بی شک باتوجه به فرآیند جهانی شدن و رقابتی شدن بازار، باید به سمت افزایش حضور برند‌های غذایی حلال در بازار‌های بین المللی حرکت کنیم.