اعتراض پرستاران بالا گرفت / تشکیل کمپین «نه به اضافه کار اجباری»

به گزارش نبض بازار؛ در روز‌های اخیر اعتراض پرستاران بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی نسبت به اضافه کار اجباری که با حقوق ناچیزی صورت می‌گیرد افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل نیز پرستاران بیمارستان‌های مختلف کمپین‌هایی در اعتراض به اضافه‌کار اجباری به راه انداخته‌اند.
در روز‌های اخیربرخی از پرستاران مشهد به دیوان عدالت شکایت برده‌اند و دست از اضافه‌کار اجباری کشیده‌اند. همچنین حدود ۲۰۰ پرستار بیمارستان شهید رجایی شیراز نیز در اعتراض به شیفت‌های زیاد و مبلغ بسیار ناچیز اضافه‌کار اجباری، درخواستِ عدم اضافه کار اجباری را پر کرده‌اند؛ این پرستاران می‌گویند دیگر حاضر نیستیم به اضافه‌کار اجباری که بیکاری صرف است تن بدهیم. این در حالی است که حق‌الزحمه اضافه کار اجباری پرستاران بسیار ناچیز و رقمی بین ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان برای هر ساعت کار است.
در روز‌های گذشته، برخی کلینیک‌ها آگهی جذب نیرو از میان دانشجویان پرستاری منتشر کرده‌اند. ساعت کار از یک ظهر تا هشت شب است، اما برای هر ساعت کار، فقط ۱۰ هزار تومان پرداخت می‌کنند. به گفته این دانشجویان، در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها کاری که به دانشجویان سال آخر پرستاری محول می‌شود، فعالیت‌های یک پرستار فارغ‌التحصیل است. در واقع دانشجو کار یک پرستار تمام‌وقت را می‌کند، اما ساعتی ۱۰ هزار تومان حقوق می‌گیرد.

پرستاران دچار فرسودگی شغلی شده اند

یکی از مشکلات پرستاری در کشور، شیفت‌های شلوغ و طولانی مدت پرستاران است. ساعت‌ها روی پا ایستادن و سروکار داشتن با بیماران بدحال انرژی فیزیکی زیادی را از پرستاران سلب می‌کند. در طول ساعات شیفت، پرستاران موظف هستند به تعداد زیادی از بیماران رسیدگی کنند، بیماران را جابجا نموده، به تخت یا دستگاه‌های خاص عکسبرداری و…، منتقل کنند که این موارد نیز فرد را متحمل فشار زیاد جسمانی می‌کنند.
در چنین شرایطی برخی پرستاران تحت تأثیر همین کار‌ها دچار مشکلات کمر و حتی آسیب‌های نخاعی شده‌اند. از طرف دیگر کشیک‌های شبانه روزی کم خوابی شدیدی برای پرستار به ارمغان می‌آورند. این کم خوابی اثر منفی بر سیستم قلبی عروقی، مغز، چشم، دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و تنظیم هورمونی فرد می‌گذارد و تمرکز و احساس خوب را از فرد دریغ می‌کند.
ساعات طولانی کار باعث افزایش مواجهه با خطرات شیمیایی محل کار، عوامل عفونی و مشکلات جسمی، روانی و احساسی می‌شود. سپری کردن ساعات طولانی در کار، زمان لازم برای ورزش و وعده‌های غذایی را از فرد می‌گیرد و استرس مضاعف ناشی از کار و دیسترس‌های شدید اخلاقی برای پرستار به همراه خواهد داشت.
تحلیل جسمی نیرو‌های پرستاری بر اثر کار زیاد، یکی دیگر از آسیب‌های اضافه کاری‌های اجباری است. به طوری که اغلب پرستاران، قبل از رسیدن به دوران بازنشستگی، سلامت خود را از دست داده و با انواع بیماری‌های جسمی و بعضاً روحی، دست و پنجه نرم می‌کنند.

غیر قانونی خواندن اضافه کار پرستاران توسط دیوان عدالت اداری

در پی شکایت و اعتراض یکی از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کرمان به رأی هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری این دانشگاه مبنی بر سرپیچی این کارمند دانشگاه از اضافه کاری اجباری، دیوان عدالت اداری در یک رأی چدید اعلام کرد: بر اساس قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان نظام سلامت، انجام هرگونه اضافه کار برای مشمولان این قانون از جمله پرستاران منوط به توافق طرفین است و یک طرف نمی‌تواند به اجبار دیگری را مجبور به پذیرش درخواست اضافه کار کند.
بر اساس این حکم دیوان عدالت اداری، مشمولان قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت بنابر ذیل بند ۳ ماده واحده این قانون مصوب ۱۳۸۸، اجازه کار بیش از ۱۲ ساعت متوالی را ندارند و می‌توانند در صورت نیاز، ماهانه حداکثر ۸۰ ساعت بر اساس دستورالعمل ماده (۲) آیین نامه این قانون با توافق کار فرما اضافه کاری انجام دهند.
بر اساس رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بر اساس قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان نظام سلامت (از جمله پرستاران) اجازه کار بیش از ۱۲ ساعت متوالی را ندارند و کارفرما نمی‌تواند به صورت طرفه و اجباری آنان را به پذیرش اضافه کاری اجباری وادار کند.

تشکیل کمپین نه به اضافه کاری اجباری

براساس اخبار منتشر شده پرستاران در برخی بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی با به راه انداختن کمپین‌های نه به اضافه کاری اجباری خواستار رسیدگی به این وضعیت شده و از مسئولان مرتبط خواسته اند برای این مسأله چاره اندیشی کنند.
واقعیت این است که جامعه پرستاری کشور همواره در صف مقدم مراقب از بیماران قرار دارد و در تمامی عرصه‌های سلامت، حضور مؤثر دارند. در مقابل بسیاری از پرستاران معتقدند جایگاه و منزلت پرستاری آن طور که باید مورد توجه متولیان نظام سلامت کشور قرار ندارد. بر همین اساس، شاهد کم رنگ شدن انگیزه‌های خدمت در حرفه پرستاری هستیم. این در حالی است که میزان مهاجرت پرستاران به کشور‌های دیگر نیز در سال‌های اخیر افزایش داشته است.