نحوه قیمت‌گذاری کالاها در طرح کالابرگ چگونه خواهد بود؟آیا این طرح می‌تواند به بهبود معیشت خانوارها کمک کند؟
به گزارش نبض بازار،طرح کالابرگ یا طرح توزیع الکترونیکی کالای اساسی، طرحی است که در آن به جای پرداخت یارانه نقدی، کالای اساسی به خانوارها تعلق می‌گیرد.مهم‌ترین ویژگی‌های مواد غذایی سبد مطلوب در طرح کالابرگ:
- منعکس‌کننده الگوی واقعی مصرف غذایی اکثریت جامعه باشد.
- متناسب با نیازهای تغذیه‌ای خانوارها باشد.
- از کیفیت و سلامت بالایی برخوردار باشد.
- با قیمت مناسب عرضه شود.
نحوه اجرای طرح کالابرگ:
- در این طرح، به هر خانوار یک کارت الکترونیکی تعلق می‌گیرد.
- خانوارها می‌توانند با استفاده از این کارت، کالای اساسی مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های منتخب خریداری کنند.
- قیمت کالاهای اساسی در این طرح، به نرخ مصوب دولتی خواهد بود.
- مبلغ یارانه نقدی هر خانوار به حساب کارت الکترونیکی آنها واریز خواهد شد.
- خانوارها می‌توانند از یارانه نقدی خود برای خرید کالای اساسی یا سایر نیازهای خود استفاده کنند.
مزایای طرح کالابرگ:
- افزایش قدرت خرید خانوارها
- اصلاح الگوی مصرف
- حمایت از تولید داخلی
- کاهش رانت و فساد
معایب طرح کالابرگ:
- احتمال افزایش تورم
- ایجاد صف‌های طولانی در فروشگاه‌ها
- محدودیت در انتخاب کالای مورد نیاز
دکتر فاطمه محمدی نصرآبادی به عنوان یکی از مجریان طرح سبد غذایی مطلوب و مقرون به صرفه، اظهار کرد: مبنای تعیین خط فقر، حداقل دستمزد در بیشتر کشور‌های دنیا و سبد غذایی مطلوب و مقرون به صرفه برای هر کشور بر پایه بافت و ویژگی‌های منحصربه فرد کشور تدوین شده است و معمولا این سبد‌ها به صورت ادواری بازنگری می‌شوند.
وی ادامه داد: در تدوین سبد غذایی مطلوب فرض بر این است که سبد غذایی مطلوب مبتنی بر گروه‌های غذایی و مواد غذایی، زبان مشترک و قابل فهم را در راستای برقراری هماهنگی بین سه متولی اصلی امنیت غذایی (مردم، جامعۀ علمی و سیاست‌گذاران) فراهم می‌کند. مهم‌ترین ویژگی مواد غذایی سبد مطلوب این است که مواد غذایی باید منعکس‌کننده الگوی واقعی مصرف غذایی اکثریت جامعه باشد.
نصرآبادی با بیان اینکه کمیت و کیفیت مواد غذایی انتخاب‌شده باید به‌گونه‌ای باشد که تأمین‌کننده نیازهای تغذیه‌ای و سلامت تمام اقشار جامعه به تفکیک گروه‌های سنی و جنسیتی باشد و با توجه به ترکیب هرم جمعیتی کشور تنظیم شود و منطبق با الگوی تولید، عرضه و فرهنگ مصرف جامعه باشد، گفت: در سال ۱۳۹۲ انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور و دانشکده علوم تغذیه و رژیم‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از داده‌های بررسی مصرف دهه ۱۳۸۰ و ترازنامه‌های غذایی سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۸ و پایه قرار دادن ترازنامۀ غذایی سال ۱۳۹۰ و احتساب ترکیب جمعیتی کشور براساس سرشماری آماری سال ۱۳۸۵، اقدام به تدوین سبد مطلوب غذایی کردند. با در نظر گرفتن دو عامل میزان انرژی مورد نیاز هر زیر گروه جمعیت (به تفکیک سن و جنس) و همچنین درصد هر زیرگروه از کل جمعیت کشور، متوسط انرژی مورد نیاز جمعیت ایران در سال ۱۳۹۲ برابر ۲۳۸۱ کیلوکالری برآورد شد، در حالی که مقدار تامین شده از سبد (۲۵۷۳ کیلوکالری) حدود ۲۰۰ کیلوکالری بالاتر از مقدار مورد نیاز بود.
وی تصریح کرد: در بازنگری سبد غذایی مطلوب ۱۴۰۲، با توجه به افزایش بار بیماری‌های غیرواگیر ناشی از اضافه وزن و چاقی در ایران و بر پایه اجماع متخصصان تغذیه سراسر کشور زیر نظر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مقرر شد که میزان انرژی تامین شده از سبد به میزان مورد نیاز برآوردشده برای متوسط جامعه و نه بالاتر از آن باشد.