بنزین سه نرخی شد؟
در طرح جدید، کارت سوخت خودروها در ابتدای هر ماه ۲۱۰ لیتر شارژ می‌شود که ۶۰ لیتر آن همان سهمیه قبلی بنزین دولتی با نرخ لیتری ۱۵۰۰ تومان است و ۱۵۰ لیتر دیگر بنزین آزاد با نرخ لیتری ۳۰۰۰ تومان است. مجرد تاکید کرد که بنزین دولتی در صورت عدم استفاده تا پایان ماه، در کارت سوخت باقی می‌ماند و تا حداکثر ۹ ماه قابل استفاده خواهد بود، اما سهمیه بنزین آزاد در صورت عدم استفاده تا پایان ماه صفر شده و در ابتدای ماه بعد مجددا شارژ می‌شود.
طبق اظهارات او، بررسی اطلاعات سامانه هوشمند سوخت نشان داده است که از ابتدای اجرای طرح بهبود نظام توزیع و بهینه سازی کارت‌های آزاد در جایگاه‌های سوخت، استفاده مردم از کارت سوخت شخصی در هر دو نرخ سهمیه و آزاد بالغ بر ۶۶ درصد افزایش داشته است.
از ابتدای سال جاری که استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه بنزین اجباری شد و بسیاری اعلام کردند که این موضوع مقدمه‌ای است برای طرح جدید بنزینی دولت که احتمالا با سه نرخی شدن بنزین همراه خواهد بود. هرچند دولت هنوز برنامه‌ی خود برای سهمیه‌بندی جدید بنزین را اعلام نکرده است، اما پیشنهادی که می تواند در این برهه کمک کند این است که افراد ۶۰ لیتر بنزین دولتی با نرخ لیتری ۱۵۰۰ تومان داشته باشند و علاوه بر آن ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد با نرخ لیتری ۳۰۰۰ تومان در اختیار داشته باشند اما اگر فردی بیش از سهمیه در نظر گرفته شده بخواهد آن را با نرخ بالاتری تهیه کند.
وضعیت مصرف بنزین در کشور به شدت نسبت به میانگین جهانی بالاست، به طوری که میانگین مصرف روزانه بنزین در سال جاری به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر رسیده است و در روز ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۱ نیز رقم بی‌سابقه ۱۴۴ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر ثبت شد. ناترازی بین میزان عرضه و تقاضا به دلایل مختلف از جمله قیمت پایین سوخت در ایران وارد یک چرخه معیوب شده که راه حل خارج شدن از آن سیاست‌گذاری درست برای اصلاح الگوی مصرف است.
به نظر می‌رسد در چنین شرایطی که مصرف کنندگان به دلیل قیمت پایین بنزین اهمیت چندانی به صرفه‌جویی در مصرف انرژی نمیدهند، سهمیه‌بندی و افزایش قیمت راه حل امیدبخشی برای اصلاح الگوی مصرف سوخت باشد.