انتظار روانی بالاتر بازار برای قیمت ارز
حسن حیدری در گفتگو با نبض بازار اظهار کرد: مبادله و معامله واقعی برای سکه و سایر کالا‌ها با وجود حباب وجود دارد و این موضوع در مورد آهن و بسیاری از کالا‌های دیگر نیز در حال انجام است.
قیمت ارز محاسباتی بالاتر با محاسبه حباب سکه
وی افزود: حباب سکه اکنون بالاست و با محاسبه آن قیمت ارز رقم بالاتری است. رسانه‌ها اینگونه می‌گویند که وقتی حباب بالا است سکه نخرید در حالی که از آن طرف که به موضوع نگاه کنیم نشان می‌دهد بازار انتظار بالاتری برای نرخ ارز دارد.
حیدری با اشاره به اینکه یکی از تبعات افزایش نرخ ارز بی‌ثباتی قیمت‌ها کالا‌ها در بازار است، عنوان کرد: تاثیر افزایش نرخ ارز بر کالا‌ها متفاوت است. برخی از کالا‌ها که سیال هستند واکنش لحظه‌ای و سریعتری به افزایش نرخ ارز دارند و برخی کالا‌ها مانند خودرو با وقفه زمانی یکی دو روزه و برخی از خدمات و کالا‌ها از طریق زنجیره ارزشی که روی کالا از مواد اولیه تا محصول نهایی ایجاد می‌شود نسبت به تغییرات قیمتی واکنش نشان می‌دهند.
تاثیر بن‌بست برجام بر بازار ارز با دخالت بانک مرکزی چند ماه به تاخیر افتاد
وی افزود: بن بست برجامی از تیرماه امسال آغاز شد، اما اثر آن بر بازار ارز به دلیل کنترل و دخالت بانک مرکزی اعمال نشد و به عبارتی به تعویق افتاد. رشد نقدینگی که ناشی از کسری بودجه بوده و کاهش صادرات نفت که متاثر از سیاست خارجی کشور است بر قیمت ارز و رشد آن تاثیرگذاشته است.
نقدینگی انباشته از گذشته زمینه‌ساز رشد ارز‌ها شد
حیدری گفت:عامل دیگر رشد قیمت ارزنیز نقدینگی انباشته از گذشته است که مکانیسم ماشه یا فشاری برای زمینه‌سازی رشد ارز‌ها شده است.
کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه نگرانی مردم درباره افزایش نرخ ارز مبتنی بر تجربه‌های گذشته است، عنوان کرد: با اتفاقاتی که از پائیز و به دنبال ناآرامی‌ها به وجود آمد موج بعدی تحریم‌ها در کشور شکل گرفته و مشکلاتی را به وجود آورد. بخشی از مشکل ناشی از این است که رصد فروش نفت انجام شده و بخشی از آن را هدف قرار داده و دسترسی به ارز حاصل از فروش نفت از بین رفته است.
حیدری درباره ریشه‌های افزایش نرخ ارز نیز گفت: جنبه‌های روانی و اثرات آن بر افزایش قیمت‌ها کاملا واقعی است و طبیعتا می‌تواند زمینه‌ساز افزایش قیمت‌ها شود. انتظارات بازار‌ها مبتنی بر شواهدی است و به خودی خود شکل نمی‌گیرد به این معنا که رفتار بازار عقلایی است بنابراین اینکه گفته شود افزایش قیمت کالایی روانی است به این معنا نیست که مبنای واقعی ندارد.
وی افزود: این شرایط موجب می‌شود تا متوسط تغییرات قیمتی کالا‌ها در بازار با افزایش نرخ ارز همسان نباشد، اما در ماه‌های دی و بهمن به تدریج شاهد تاثیرات نرخ ارز بر قیمت کالا‌ها خواهیم بود. در این میان خدمات نسبت به کالا‌ها با تاخیر زمانی در افزایش قیمت مواجه خواهند بود.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: به دلیل اینکه دستمزد‌ها به صورت سالانه تغییر می‌کنند یا آنکه حقوق‌ها به صورت سالانه تعیین می‌شوند افزایش قیمت خدمات با تاخیر نسبت به افزایش نرخ ارز واکنش نشان خواهند داد.
وی افزود: کرایه حمل و نقل کالا‌ها نیز به تدریج در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت به همین دلیل در تورم آذر افزایش قیمت‌ها چندان اثرات افزایش چندین هفته‌ای نرخ ارز را شاهد نیستیم.
اقتصاد درگیر ابرتورم نیست
حیدری در پاسخ به این پرسش که ایا افزایش بیشتر نرخ ارز ایران را به شرایط ابرتورمی می‌رساند، تصریح کرد: ابرتورم تعریف خود را دارد و در مدل‌های مختلف اقتصادی متفاوت است، اما افزایش ماهانه ۲۰ تا ۵۰ درصدی نرخ تورم ابرتورم نامیده می‌شود بنابراین با توجه اینکه بالاترین تورم ماهانه کشور حدود ۱۲ درصد بوده بنابراین نمی‌توانیم بگوئیم که درگیر ابرتورم هستیم.
اثرات تورم مزمن در اقتصاد ایران مشهود است
وی عنوان کرد: اگرچه اقتصاد کشور درگیر ابرتورم نیست، اما مزمن و مستمر بودن آن طی چند دهه همان اثرات منفی ابرتورم را در اقتصاد داشته است به این معنا که تشکیل سرمایه کند بوده و انجام نمی‌شود. گسترش فقر و بی‌عدالتی اجتماعی نیز از تبعات استمرار تورم است.
تجربه چندین شوک ارزی در دهه ۹۰
کارشناس مسائل اقتصادی درباره نگرانی مردم از افزایش نرخ تورم نیز تصریح کرد: مردم در دهه ۹۰ تبعات تورم ناشی از چند شوک ارزی را در زندگی روزمره تجربه کرده‌اند و دیگر اهمیت چندانی به حرف‌ها و صحبت‌های خوش‌بینانه مسئولان نمی‌دهند. آن‌ها نگران هستند و طبیعی هم هست که نگران باشند. با افزایش قیمت ارز قیمت مصالح، مسکن، اجاره مسکن و سایر هزینه‌هایی که باید از سبد معیشت خانوار پرداخت شود با رشد قابل توجه همراه خواهد شد.
تجربه تجربه‌شده تورم در اقتصاد ایران
حیدری عنوان کرد: تبعات افزایش نرخ ارز بر قیمت کالا‌ها و خدمات تجربه تجربه‌شده برای مردم است به همین دلیل شاهد هستیم که مردم با نگرانی افزایش یا نوسان‌های ساعتی یا روزانه نرخ ارز را دنبال می‌کنند.