آرامش در بازار سکه بعد از عرضه اوراق سکه
به گزارش نبض بازار، قیمت سکه امامی در روزهای پایانی هفته گذشته با سیاست ها و اقدامات بانک مرکزی آرایش نزولی به خود گرفت و از کانال ۱۶ میلیون تومان فاصله گرفت.
بعد از اعلام طرح جدید بانک مرکزی مبنی بر انتشار اوراق گواهی سکه، نماد سکه بانکی مرکزی در تابلوی بورس درج شد، سرانجام عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد سکه بانک مرکزی به تعداد ۱۰۰ هزار قطعه سکه معادل ۱۰ میلیون اوراق سلف موازی استاندارد از سه‌شنبه هفدهم آبان ۱۴۰۱ از ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه تا ۱۵ دوره پیش گشایش و رأس ساعت ۱۵ حراج تک قیمتی به انجام رسید و معاملات ثانویه این اوراق از تاریخ هجدهم آبان ۱۴۰۱ آغاز تا هفدهم اردیبهشت ۱۴۰۲ ادامه خواهد داشت.
معاملاتی که از آن تحت عنوان سکه‌های کاغذ نام‌برده می‌شود و بنا به گفته مصباحی رئیس شورای فقهی بانک مرکزی با توجه به اصلاحات صورت گرفته، بلامانع است. به نظر می‌رسد بانک مرکزی این بار قصد دارد بازار سکه را با این تدبیر مهار نماید.
پیش‌ازاین علی صالح‌آبادی، رئیس‌کل بانک مرکزی با اعلام این تصمیم گفته بود مرحله اول این اوراق با سررسید شش ماهه و معاف از مالیات، در بورس منتشر خواهد شد و قیمت تسویه اوراق نیز قیمت روز سکه خواهد بود. به‌طوری‌که اشخاص حقیقی و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانند به‌منظور تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری خود، در چارچوب ضوابط تعیین شده، این اوراق را خریداری کنند.
گفتنی است که هر شخص حقیقی می‌تواند از این اوراق سکه که توسط بانک مرکزی منتشر می‌شود حداکثر معادل ۱۰۰ سکه تمام بهار آزادی طرح جدید خریداری کند ضمن آنکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بدون محدودیت، هم می‌توانند نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
سررسید اوراق سکه بانک مرکزی، نیز شش ماه پس از عرضه اولیه، با تسویه نقدی در سررسید بوده و قیمت تسویه نقدی اوراق نیز معادل میانگین موزون قیمت‌های پایانی تمامی گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران در آخرین جلسه معاملاتی خواهد بود.
دارندگان این اوراق به دلیل اینکه خرید فیزیکی سکه مشکلاتی دارد و امکان سرقت دارد می‌توانند تا سررسید از اوراق خود نگهداری کنند و یا در معاملات ثانویه که بعد از عرضه اولیه انجام می‌گیرد به قیمت بازار، نسبت به فروش اقدام کنند.
خلاصه ویژگی اوراق سکه بانک مرکزی
۱. معاف از مالیات
۲. حداکثر تعداد خرید: برای اشخاص حقیقی ۱۰۰ عدد سکه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بدون محدودیت
۳. تاریخ سررسید: شش ماه پس از عرضه اولیه
۴. قیمت تسویه: معادل میانگین موزون قیمت‌های پایانی تمامی گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران
۵. تعهد بانک مرکزی برای تسویه نقدی در تاریخ سررسید
۶. قابلیت استفاده به عنوان وثیقه برای اخذ تسهیلات بانکی
احتمال ثبات و کاهش قیمت سکه در بازار
اکنون بحثی که در رابطه با این اقدام بانک مرکزی وجود دارد آنکه دلیل چنین تصمیمی چه بوده است؟ چه شرایطی برای خرید این اوراق لازم است؟ آیا با فروش اوراق مذکور، بازار سکه و طلا سامان می‌گیرد؟ این جریان چه تأثیری بر بازار ارز خواهد گذاشت؟
بررسی قیمت‌ها در بازار نیز نشان می‌دهد قیمت سکه در جریان معاملات انجام گرفته عرضه اولیه، حدود ۲.۱۴ درصد افت داشته است. از نقطه نظر کارشناسان و فعالان این بخش، در روزهای آینده نیز افت قیمت سکه در بازار و بورس ادامه خواهد داشت.
عمرانی معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی افزود: هر شخصی که در بازار بورس دارای کد بورسی و امکان معامله را داشته باشد می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند.
وی در خصوص اهداف عرضه اوراق سکه در بورس کالا اظهار می‌کند: یکی از اهداف اصلی انتشار این اوراق بابت تنوع‌بخشی و سرمایه‌گذاری مردم هست و اشخاص حقیقی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا می‌توانند نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
همچنین نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در رابطه با موضوع عرضه اوراق سکه در بورس، و تأثیر آن بر بازارها می‌گوید: اعلام قیمت اوراق در بورس از یکسو و کنترل نرخ ارز در بازار از سوی دیگر، قطعاً تأثیر مثبتی بر قیمت سکه در بازار خواهد داشت.
به گفته وی پیش‌بینی می‌شود چنانچه این اوراق باقیمتی پایین‌تر از قیمت سکه در بازار عرضه شود، قیمت سکه در بازار را هم کاهش خواهد داد و به ثبات آن منجر می‌شود.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران تصریح می‌کند: چنانچه بتوانند با مناسب اعلام کردن قیمت اوراق سکه در بورس، روند عرضه را پیش ببرند و همچنین در بخش کنترل و نظارت بانک مرکزی بر بازار ارز، نرخ ارز کنترل و مدیریت شود، احتمال روند ثبات و کاهش قیمت سکه در بازار در هفته‌های پیش‌رو وجود دارد.
بذرافشان تاکید می‌کند: البته این ثبات و کاهش قیمت همان‌طور که اشاره شد، به قیمتی که برای اوراق تعیین می‌شود، بستگی دارد؛ چنانچه قیمتی کمتر از قیمت بازار تعیین شود، ١٠٠ درصد تأثیرگذار خواهد بود و منجر به کاهش قیمت سکه در بازار نیز خواهد شد.
وی اظهار امیدواری می‌کند که عرضه اوراق سکه در بورس کالا، منجر به یک قیمت رقابتی و کاهشی شود تا ضمن کنترل نرخ ارز در بازار، قیمت‌ها در بازار سکه نیز کاهش پیدا کند و به ثبات برسد.
بانک مرکزی ضمانت اجرایی اعلام کند
سیاوش غیبی‌پور، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تأثیر فروش اوراق سکه و در کل پیش‌فروش‌های این‌چنینی بر تعادل اقتصادی و شرایط کشور قابلیت توجه بیشتری را دارد به ایمنا، اظهار کرد: اولین نکته در این خصوص میزان تقاضای بازار است. اینکه تا چه میزان این سرمایه‌گذاری از سوی مردم و بنگاه‌ها پذیرفته شود اهمیت دارد، تا این لحظه آنچه از خبرها مشخص می‌شود نسبت به خرید اوراق سکه استقبالی نبوده است.
وی ادامه داد: علت آن است که با چنین اقدامی حجم خریدوفروش و معاملات افراد افشا می‌شود و در پرونده مالیاتی شخص ثبت می‌شود. اگرچه به‌طورکلی حرف از معافیت مالیاتی بوده اما در زمان بررسی و رسیدگی، این خریدوفروش‌ها در ردیف حساب مودی و در گردش حساب قرار می‌گیرد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اگر مسئولان توضیحات بیشتری در بحث مالیات و پولشویی ارائه دهند شاید با آشکار شدن زوایای آن استقبال هم نسبت به خرید اوراق بیشتر شود. حال اگر فرض را بر استقبال خریداران، نسبت به این اوراق بگذاریم این فرصت به اقتصاد داده می‌شود که از بار سنگین نقدینگی‌ها نفسی بکشد. چه‌بسا مشکل اقتصاد ما سرگردانی حجم بالایی از نقدینگی است که دنبال مقاصد جدید می‌گردد.
غیبی‌پور خاطرنشان کرد: این مقصد جدید می‌تواند مانند خرید همین اوراق، مدیریت شده باشد و یا آنکه مدیریت نشده که در این صورت، موجب تخریب بازارها می‌گردد. بر این اساس هر میزان از حجم نقدینگی کاسته شود بازارهای دیگر نیز آرامش می‌یابند و اگر مردم نسبت به این طرح اعتماد کنند و فروش اوراق رونق گیرد تأثیرات مثبتی را شاهد خواهیم بود.
پول‌ها وارد بانک می‌شود
وی تصریح کرد: قطعاً با رونق گیری این بازار، بخشی از نقدینگی سرگردان مردم به سمت بانک‌ها سرازیر می‌شود زیرا متقاضیان ارز و طلا به‌جای ورود به این چند حوزه، سرمایه خود را در بانک سپرده کرده یا اقدام به خرید اوراق سکه می‌کنند که چنین رفتاری از سوی مردم، به سامان بخشی بازارها منجر خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی اذعان کرد: فعلاً افراد در خریدوفروش اوراق مردد هستند چون سخن از معافیت مالیاتی، ضمانت اجرایی ایجاد نمی‌کند همان‌طور که سکه‌های ثبت نامی قبلی هم مشمول مالیات شد.
غیبی‌پور در پایان یادآور شد: برای جلب اعتماد مردم ضرورت دارد تا بانک مرکزی نسبت به اوراق سکه، ضمانت اجرایی لازم را برای معافیت مالیاتی اعلام کند و اگر این ضمانت از سوی سازمان مالیات هم باشد بسیار قابل‌اعتمادتر خواهد بود، در غیر این صورت اگر بحث مالیات و جرایم مطرح باشد مردم هم حساب شده پیش می‌روند.