کدام خودرو ریزش ۴۰ میلیونی داشت؟ /تاثیر برجام بر قیمت خودرو
به گزارش نبض بازار، خودرو چند سالی است که در ایران تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است. علت اصلی این اتفاق هم به رشد چشمگیر تورم برمی‌گردد. در سال‌های گذشته با افزایش قیمت دلار در بازار آزاد قیمت خودرو نیز همگام با آن افزایش قابل توجهی داشته است.
به دلیل اینکه خودرو یکی از کالا‌های مصرفی بسیار مهم در جامعه است خانوار‌ها و فعالان بازار خودرو، تغییر قیمت این محصول بعد از برجام برای آن‌ها بسیار مهم است.
عوامل موثر بر قیمت خودرو
قیمت خودرو در ایران بسته به اینکه این خودرو ساخت داخل باشد یا خارج از کشور، به سه عامل مهم ارتباط پیدا می‌کند. عوامل زیر در تعیین قیمت خودرو تاثیر بسیار زیادی دارند:
عرضه و تقاضای خودرو
همانگونه که بیان شد خودرو در سال‌های اخیر از یک کالای مصرفی تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است. به دلیل افزایش قیمت دلار و به تبع آن افزایش نرخ تورم، قیمت این محصول در بازار رشد زیادی کرده است.
یکی از علت‌های رشد قیمتی خودرو افزایش ناگهانی تقاضا برای خرید آن بوده است. در صورتی که عرضه خودرو به اندازه‌ای نبوده است که بتواند این تقاضا را جبران نماید.
به دلیل عدم توازن عرضه و تقاضا در بازار خودرو، قیمت رشد پیدا کرده است. اما برای خودرو‌های خارجی به دلیل اینکه قیمت بالاتری دارند شرایط متفاوت‌تر بوده است. زیرا قیمت این خودرو‌ها به نحوی بوده که افراد متوسط جامعه توانایی خرید آن‌ها را نداشته‌اند و بیشتر کسانی اقدام به خرید این خودرو‌ها کرده‌اند یا دلال بوده‌اند یا افراد سطح بالای جامعه هستند که اکثرا برای کسب سود اقدام به خرید کرده بودند.
توقف واردات خودرو از سوی دولت
یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت خودرو خارجی در سال‌های اخیر را می‌توان ممنوعیت واردات خودرو از سوی دولت دانست. زیرا با ممنوعیت واردات خودرو لوکس عملا این خودرو‌ها دچار کمیابی شده‌اند.
با توجه به اصول اقتصادی هر کالایی کمیاب شود قیمت آن به طور ناگهانی رشد چشمگیری را تجربه خواهد کرد. از سوی دیگر ممنوعیت واردات خودرو‌های خارجی و کمبود خودرو لوکس در داخل باعث فشار تقاضای بیشتر بر خودرو‌های داخلی شده است. این عامل نیز بر افزیش قیمت خودرو‌های داخلی بسیار موثر بوده است.
تحریم‌های وضع شده بر ایران
در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ بعد از خروج یک طرفه آمریکا از توافق برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها بر ایران، شرکت‌های خودرو سازی خارجی ایران را ترک کردند. بعد از ترک این شرکت‌ها، خودروساز‌های ایرانی با مشکل تامین قطعات برای تولید خودرو مواجه شدند.
حتی کار به جایی رسید که تولید برخی خودرو‌ها بصورت کامل متوقف شد. این جریانات باعث کاهش عرضه خودرو در بازار شد. علاوه بر کاهش عرضه ناشی از تحریم‌ها، به دلیل روند افزایشی قیمت دلار، هزینه تولید قطعات رشد قیمتی بالایی پیدا کردند که قیمت تمام شده خودرو در بازار داخلی ایران را افزایش داد.
قیمت خودرو بعد از به ثمر نشستن برجام
بر اساس عوامل موثر بر قیمت خودرو در ایران می‌توان انتظار داشت با توافق برجام بیشتر عواملی که بر افزایش قیمت خودرو موثر بودند، در طول زمان تعدیل شوند.
بعد از اعلام رسمی برجام احتمالا قیمت دلار کاهشی خواهد بود و با افت بهای دلار، قیمت تمام شده قطعات خودرو کاهش می‌یابد. همچنین تحریم‌های موجود تخفیف یافته و شرکت‌های خودروسازی که از ایران رفته بودند، می‌توانند دوباره به کشور برگردند و امکان دارد در مدت زمان نه چندان طولانی تولید خودرو در کشور افزایش یابد.
با توجه به این موارد، احتمال بالایی وجود دارد که با توافق برجام قیمت خودرو در ایران کاهش پیدا کند. به این ترتیب، به نظر می‌رسد احیای برجام قیمت خودرو را کم می‌کند. افرادی که خواهان خرید خودرو برای سرمایه گذاری یا مصرف شخصی هستند و نیاز فوری به خودرو ندارند، بهتر است فعلا کمی صبر کنند تا بازار از آشفتگی توافق یا عدم توافق خارج شود.
ریزش شدید قیمت خودرو تارا و پژو
در حالی قیمت خودرو در طول فصل تابستان ریزش قابل توجهی داشته که آن هم به دلیل افت قیمت دلار و فضای ایجاد شده در رابطه با برجام بود، اما در نهایت به دلیل تغییر مواضع سیاسی درباره برجام و در عین حال افزایش قیمت دلار، بازار خودرو تغییر مسیر داده و قیمت خودرو‌ها افزایشی شده است.
آن‌طور که رصد بازار خودرو نشان می‌دهد، قیمت تارا در طول سه ماهه تابستان با ریزش ۳۵ میلیون تومانی و پژو۲۰۷ اتوماتیک با کاهش ۴۰ میلیون تومانی روبه‌رو شده است.
با این حال، روند بازار خودرو نشان می‌دهد که در اولین روز کاری پاییز، قیمت اغلب خودرو‌ها صعودی بوده است، به طوری که دنا معمولی مدل ۱۴۰۰ با افزایش ۲ میلیون تومانی، از ۳۸۰ میلیون تومان به ۳۸۲ میلیون تومان رسیده است.
اگرچه کوییک اتوماتیک پلاس مدل ۱۴۰۱ با افت ۲ میلیون تومانی، از ۳۰۵ میلیون تومان به ۳۰۳ میلیون تومان رسیده است.
جمع بندی
در این مطلب توضیح دادیم که قیمت قطعات خودرو با قیمت دلار ارتباط دارد. در نتیجه با احیای برجام، قیمت قطعات و بهای تمام شده ساخت خودرو نیز روند کاهشی خواهند داشت.
از طرفی، یکی دیگر از عوامل رشد قیمتی خودرو عدم عرضه کافی خودرو به بازار بوده است، زیرا به دلیل تورم تقاضای کاذبی برای خرید خودرو در ایران شکل گرفته بود. با توافق برجام تحریم‌های مربوط به شرکت‌های خودرو سازی از بین خواهد رفت و این شرکت‌ها دومرتبه می‌توانند وارد بازار ایران شوند.
با وارد شدن این شرکت‌ها به بازار ایران احتمال افزایش تعداد تولید خودرو بالا می‌رود و تقاضای بازار را تامین می‌کنند. افزون بر این موارد، در صورت احیای برجام احتمالا از تقاضای سوداگرانه برای خرید خودرو نیز کاسته خواهد شد؛ بنابراین در جواب این سوال که احیای برجام با قیمت خودرو چه می‌کند، به یاد داشته باشید که احتمالا احیای برجام قیمت خودرو را کاهش می‌دهد.