فواید و کاستی‌های طرح جدید تزریق نقدینگی به بورس/هدف‌گذاری اشتباه علت شکست
طرح جدید تزریق نقدینگی به بورس اوراق بهادار در نهایت نقدینگی ایجاد می کند و تأثیر محدودی بر بازار خواهد داشت. اما خیلی مفید نیست ، با این فرض که بقیه شرایط اقتصادی خوب نباشد. اگر قیمت ها ارزان باشد ، خواه این طرح اجرا شود یا نشود ، قیمت ها بالاتر می روند. اما اگر به هر دلیلی بازار سقوط کند این طرح زمینه را برای کل بازار فراهم نمی کند؛ در ادامه با نبض بازار همراه باشید.
تصمیم اخیر سازمان بورس در زمینه صدور مجوز برای فروش اوراق بدهی و استفاده از نقدینگی آن برای خرید سهام عامل اصلی بهینه سازی بازار سرمایه بود.
سازمان بورس اعلام کرده است که به سرعت درخواست های انتشار اوراق را بررسی و به آنها پاسخ می دهد. اما این لزوماً به این معنا نیست که این درخواست ها حتی در صورت تأیید منجر به انتشار اوراق قرضه می شود. این به معنای دادن پول به اشخاص حقوقی برای خرید سهام است که حداقل چند هفته به طول می انجامد.
به گزارش نبض بازار , اگر به این متقاضیان اجازه داده شود 24000 میلیارد تومان اوراق قرضه صادر کنند ، اما از آنجا که قرار است این شرکت های حقوقی عمدتا از سهام شرکت های بزرگ حمایت کنند ، به نظر می رسد با جو حاکم بر بورس سهام ، این سیاست شکست بخورد .
اکنون شاهد آن هستیم که اکثر نمادهای بازار از نظر تعداد، یا منفی هستند یا با صف فروش مواجهند؛ چنانکه بیش از ۷۰ درصد نمادهای بازار امروز منفی یا صف فروش بودند و تنها یک چهارم بازار مثبت بودند. از نظر من حمایت از سهام شرکتهای بزرگ نمی‌تواند به صورت مداوم و بلندمدت ادامه پیدا کند. نهایتا قیمت سهام این شرکت‌ها چند روز رشد خواهد کرد؛ با توجه به آنکه برخی افرادی که این سهم‌ها را در قیمت‌های پایین خریدند یا آن‌هایی که در گذشته خریدند و منتظر فرصتی بودند که با زیان کمتر یا سر به سر این سهام را واگذار کنند، احتمالا طی روزهای آینده و پس از رشد قیمت از این فرصت استفاده کرده و سهام خود را عرضه می‌کنند.
این ۲۴ هزار میلیارد تومان احتمالا نهایت برای یک مدت کوتاه شاید چند روزه بر روی سهم‌های بزرگ تاثیر مثبت داشته باشد و پس از آن بازار به روند قبلی خود برمی‌گردد و دوباره منفی شود. آن ۲۴ هزار میلیارد تومان هم عملا از بین می‌رود.
مصوبه‌ای که هنوز چند و چون آن چندان دقیق مشخص نیست اما گفته می‌شود مجوز برای داوطلبان قرار است طی ۴۸ ساعت صادر شود، که تاکنون حداقل به ارزش ۲۴ هزار میلیارد تومان درخواست برای انتشار اوراق مطرح شده است. اما این طرح نیز موافقان و مخالفان خود را دارد.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین که خود یکی از پیشنهاددهندگان این طرح به سازمان بورس بود، مطرح کرد که چنین اهرمی در سایر جهان نیز برای بازیگران بزرگ وجود دارد، اما در ایران حقوقی‌ها اگرچه گروهی قدرتمند هستند، اما ابزار مناسبی برای اثرگذاری بر بازار چه در روندهای مثبت و چه منفی نداشته‌اند.
یک ابزار باشید ، نه یک دستور
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ایده مفید عقیده دارد طرح جدید تزریق نقدینگی به بورس مزایا و معایب خود را دارد. او از این بین به یک نکته مثبت و دو بعد منفی این مسأله اشاره می‌کند. ضمن آنکه عقیده دارد این طرح تاثیر چندانی روی مسیر بازار سهام نخواهد داشت و بورس راه خود را پیش خواهد گرفت.
استهری عقیده دارد اینکه مسیری باز شود که شرکتهای سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها زمانی که فکر می‌کنند شرایط سرمایه‌گذاری مناسب است، با توجه به آنکه امکان وام‌گیری برای آنها وجود ندارد، امکان انتشار اوراق به واسطه اجاره سهام را داشته باشند نکته مثبتی است.
اما یک نکته منفی به گفته مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری آن است که اگر اوراق در ابعاد بزرگ منتشر و فروخته شود می‌تواند نرخ بهره را در بازار بدهی جابجا کند. چنانکه دولت در یک سال ۱۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق به تدریج فروخت که به دنبال آن نرخ بهره‌ای بهره‌ای که در ابتدای سال گذشته حدود ۱۳، ۱۴ درصد بود، در انتها به ۲۲ درصد رسید. این طرح نیز ممکن است تاثیر مشابهی بر نرخ بهره اوراق داشته باشد.
دومین بعد منفی نیز به دستوری بودن آن برمی‌گردد. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ایده مفید ضمن اشاره به اینکه با سیاست‌های دستوری یا حاکمیتی چندان موافق نیست می‌گوید اگر این امکان را در اختیار هلدینگ‌ها و شرکت‌ها قرار دهیم که زمانی که فکر می‌کنند سهام ارزان است یا بازده مناسب دارد اقدام کنند خوب است، اما اینکه بخواهیم برای حمایت از شاخص، آنها را مجبور کنیم سهام بخرند، سپس وقتی آنها می‌گویند پول نداریم، بگوییم مجوز اوراق می‌دهیم خیلی خوب نیست. چراکه برخی ممکن است تشخیص دهند قیمت‌ها خوب نیست یا بازده نمی‌گیرند. در این شرایط علاوه بر ریسک افت قیمت سهام، ممکن است مجبور به پرداخت بهره نیز باشند.
در واقع این نسخه‌ای نیست که بتوان برای همه هلدینگ‌ها و شرکتهای سرمایه‌گذاری پیچید. اینکه این اختیار دست مدیران عامل نباشد که تصمیم انتفاعی بر اساس منافع سهامداران خود بگیرند، مشکل آفرین خواهد بود. اما اگر ابزاری در اختیار باشد که هر کس با توجه به صلاح سهامداران و قیمت شرکتهای تابعه تصمیم بگیرد، مسیر بدی نیست.
راه‌حل طرح جدید تزریق نقدینگی به بورس چیست؟
کدیور می‌گوید: مشکل بازار ما از نظر من آن جو منفی است که در تعداد زیادی از نمادها وجود دارد. سازمان بورس به نحوی باید مکانیسمی را در پیش بگیرد که صف‌های فروش در سهم‌های کوچک اما به تعداد زیاد از بین برود. یا حداقل بخشی از طرح جدید تزریق نقدینگی به بورس به سمت جمع‌آوری و خرید این سهام کوچک حرکت کند. یا آنکه اجازه افت قیمت به سهم‌های کوچک داده شود، به طوری که دیگر شاهد صف فروش در آنها نباشیم. مکانیسمی در نظر گرفته شود که یا با حمایت و خرید یا با اصلاح قیمت به یک سطح تعادلی برسند و بتوانند از آنجا رشد کنند تا بتوانیم لااقل شاهد ورود نقدینگی به سهم‌های کوچک نیز باشیم.
تأثیر این تصمیم بر شرکتهای داوطلب چیست؟
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ایرانیان چنین پاسخ داد: نرخ تامین مالی کنونی در بازار سرمایه ما حدود ۲۶-۲۷ درصد است. یعنی یک مجموعه اگر هزار میلیارد تومان تامین مالی می‌کند، حدود ۲۶۰ میلیارد تومان در سال هزینه مالی خواهد داشت. برآورد من آن است که در کوتاه‌مدت این طرح برای آنها نه تنها منفعتی نداشته باشد، که حتی شاید زیان داشته باشد. هزینه مالی به هر صورت به آنها اصابت خواهد کرد اما سود چندانی نخواهند کرد.
اما اگر در چند ماه آینده با توجه به شرایط تورمی که احتمالا با آن مواجه باشیم، بازار سرمایه بتواند دوباره نقدینگی را همچون نیمه اول سال گذشته به سمت خود جذب کند، این مجموعه‌ها می‌توانند احتمالا در یک بازه یک ساله بتوانند هزینه مالی آن را از محل رشد قیمت سهام جبران کنند.
برای اطلاع از آخرین اخبار بورسی در کانال تلگرامی نبض بازار عضو شوید: