ایران در بازار جهانی نفت چگونه باید رفتار کند؟
هرچند قرار است تحریم‌های نفتی علیه ایران تا سه ماه دیگر آغاز شود اما کارشناسان بر این باورند شرایط نفت ایران مانند گذشته نخواهد شد، زیرا نه تنها مشتریان آسیایی مانند چین و هند زیر بار توقف واردات نفت از ایران نرفته‌اند، بلکه کشورهای اروپایی هم چتر حمایت خود را روی ایران باز کرده‌اند. در این شرایط که به گفته یک کارشناس ارشد حوزه انرژی، زمینه برای حفظ بازار وجود دارد، رفتار نفتی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این راستا، سیدمهدی حسینی - کارشناس ارشد حوزه انرژی، با بیان اینکه تحریم‌های آمریکا روی نفت ایران اثرگذار است، گفت: دو گروه از کشورها در مقابل صنعت نفت ایران حضور دارند. گروه اول کشورهای مصرف کننده و مشتری نفت ایران هستند که برخی از آنها ریسک مقابله با آمریکا را نمی‌پذیرند و گروه دوم رقبای نفت ایران و تولیدکنندگان نفت جهان هستند که فکر می‌کنم صنعت نفت ایران از گروه دوم آسیب بیشتری می‌بیند.
وی با اشاره به تولید نفت کشورهای عربستان و روسیه گفت: روسیه در حال حاضر ۱۱ میلیون بشکه در روز تولید میکند و عربستان و روسیه کشورهای دیگر را به افزایش تولید تشویق می‌کنند و مشخص است هدف آنها از این کار این است که خلاء احتمالی ناشی از کاهش صادرات نفت ایران را در بازارهای جهانی جبران کنند.
جهان خواهان نفت است
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تاکید بر اینکه حذف نفت ایران از بازارهای جهانی دردسرهایی برای کشورهای دنیا خواهد داشت، گفت: پیشبینی نمی‌شود صادرات نفت ایران به صفر برسد، زیرا تقاضا برای نفت و انرژی در دنیا رو به افزایش است و با توجه به رشد چهار درصدی اقتصاد دنیا مصرف انرژی هم افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر رشد جمعیت و بهبود شرایط زندگی از عواملی است که تقاضا برای نفت را بالا می‌برد. در سال ۲۰۱۷ شاهد رشد ۲.۲ درصدی مصرف انرژی در جهان بودیم.
حسینی با بیان اینکه در حال حاضر نگرانی‌هایی برای تامین نفت در دنیا وجود دارد، گفت: تقاضا برای نفت در دنیا بالا است اما میزان عرضه پاسخگوی این تقاضا نیست. حتی تولید عربستان ۴۵۰ هزار بشکه کاهش داشته است و کشورهای دیگر مانند لیبی هم تولید خود را کاهش داده‌اند.
نگرانی ژاپن درمورد تامین انرژی
وی با اشاره به تامین نفت مورد نیاز ژاپن اظهار کرد: در حال حاضر یکی از بزرگترین نگرانیهای ژاپن مسئله تامین انرژی است، زیرا این کشور در تامین نفت ۱۰۰ درصد وابسته به واردات است. حساسیت ژاپن در این زمینه به قدری بالا است که اعلام کرده از هر گونه کار اکتشافی برای منابع جدید نفتی در سراسر دنیا حمایت میکند، زیرا آنها به امنیت تامین انرژی نیاز دارند.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی در مورد مباحثی مبنی بر اینکه ژاپن خرید نفت از ایران را کاهش خواهد داد، گفت: به نظر من مذاکرات بین ژاپن و آمریکا در این مورد ادامه پیدا خواهد کرد. در تحریم‌های گذشته هم که برای توسعه میدان نفتی آزادگان با ژاپنی‌ها مذاکره می‌کردیم، آنها توانستند از آمریکا معافیت بگیرند و با ایران قرارداد ببندند.
ایران باید درست سربازگیری کند
حسینی با تاکید بر اینکه ایران باید در بازارهای جهانی نفت درست بازی کند، توضیح داد: ایران باید درست بازی و سربازگیری کند. در حال حاضر زمینه‌های لازم برای حفظ مشتریان فراهم شده است. اروپای شمال غربی و اروپای غربی از مشتریان نفت ایران هستند و اروپا در برجام در حمایت از ایران به خوبی ایستادگی کرده است. از طرف دیگر اروپایی‌ها از سوی آمریکا تحقیر شدند و قصد دارند جلوی آمریکا بایستند.
وی با اشاره به شرکتهای خصوصی در اروپا گفت: دولت اروپا قصد حمایت از ایران را دارد اما بخش خصوصی اروپا که سرمایه زیادی در آمریکا دارد، نگران این مسئله است و قدم خوبی که اروپا در مورد این مسئله برداشته، این است که اعلام کرده از شرکتهای خصوصی در مقابل تحریم‌های آمریکا حمایت میکند. در این رابطه ایران باید از تضاد سیاسی بین اروپا و آمریکا حداکثر استفاده را ببرد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به قراردادهای جدید نفتی اظهار کرد: بزرگترین اشتباه تاریخی صنعت نفت ایران در دو سال گذشته رخ داد که عده‌ای اجازه ندادند در حالی که شرکتهای اروپایی و آسیایی برای امضای قرارداد با ایران صف بسته بودند، قراردادهای جدید نفتی امضا شود. اگر تعداد این قراردادها زیاد بود، آمریکا نمی‌توانست نفت ایران را تحریم کند.
ایران در بازار جهانی نفت چگونه باید رفتار کند؟
حسینی با بیان اینکه ایران باید استراتژی‌های برنامه‌ریزی‌شده‌ای را در زمینه تعاملات نفتی انجام دهد، گفت: باید رابطه با اروپا را از تهدید و دعوا خارج کنیم. همچنین دیپلماسی ما فقط نباید سیاسی باشد؛ بلکه باید سیاسی، اقتصادی و مبتنی بر انرژی باشد و راه‌حل‌هایی را در این زمینه ارائه کنیم. راه‌حل اروپا حمایت از شرکتهای خصوصی در مقابل آمریکا بوده است.
وی ادامه داد: به نظر من ایران باید به اتحادیه اروپا پیشنهاد کند که شرکت‌هایی را مخصوص معامله نفت با ایران تاسیس کند که سرمایه‌ای در آمریکا ندارند. همچنین بانک‌هایی تاسیس کند که با ایران تعاملات مالی داشته باشند و این تعاملات با یورو انجام شود نه با دلار. اگر این اتفاقات رخ دهد، فضای سیاسی و اقتصادی دنیا تغییر میکند.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تاکید بر اهمیت انجام اقدامات مذکور گفت: به نظر من عربستان توان تولید نفت بیش از این را ندارد و باید مواظب عراق و روسیه باشیم و با این کشورها وارد مذاکره شویم. در حال حاضر وزارت نفت روی اوپک به خوبی کار میکند. اگر بتوانیم رفتار درستی با اتحادیه اروپا و کشورهای نیازمند به انرژی مانند ژاپن داشته باشیم، ممکن است صادرات ما کم شود اما به صفر نخواهد رسید.