ظاهراً رایزنی خودروسازان و مذاکره مدیران شرکت های خودروساز به ویژهایران خودرو و سایپا با مسئولان دولتی برای افزایش قیمت خودرو به نتیجه رسیده و مدیران این شرکتها توانسته اند موافقت دولت را با افزایش 30 درصدی قیمت خودرو جلب کنند.
در این شرایط طبق دستور جلسه فردای ستاد تنظیم بازار مقرر شده اعضای ستاد به بررسی موضوع دستورالعمل قیمت گذاری خودروبپردازند که به نظر میرسد در این جلسه موضوع افزایشقیمت خودرو ها به مرحله اجرای خود نزدیک شود.
خودروسازان معتقدند قیمت تمام شده تولیداتشان به دلایل مختلف از جمله تولید خودرو با استاندارد یورو 5 افزایش یافته و به همین دلیل باید قیمت فروش محصولاتشان را بالاتر ببرند.
در مقابل، اعضای شورای رقابت معتقدند بخشی از زیان خودروسازان متوجه سرمایه گذاری آنها در بخش هایی غیر از تولید بوده و به همین دلیل این ارقام به عنوان ضرر و زیان تولید محسوب نشده و نباید در دستورالعمل جدید قیمت گذاری مورد توجه قرار گیرد.
رضا شیوا، رئیس شورای رقابت چند روز پیش گفته بود: ما براساس نرخ تورم بخشی و هزینه تمام شده محصولات دستورالعمل خود را به ستاد تنظیم بازار ارائه کرده ایم اما به نظر می رسد ستاد تمایلی به اجرای دستورالعمل نداشته و در نهایت خود می خواهد تصمیم گیری نهایی را درباره قیمت خودرو انجام دهند.
خودروسازان در حالی استاندارد یورو5 را عاملی برای افزایش قیمت تمام شده محصولاتشان عنوان می کنند که فرشاد مقیمی، مدیرعامل ایران خودروچندی پیش در مراسم رونمایی از محصولات یورو۵ این شرکت، تاکید کرده بود: ارتقای استاندارد آلایندگی خودروها و تولید با استاندارد یورو5 افزایش قیمتی را در پی نخواهد داشت.
مازیار بیگلو، دبیر انجمن قطعه سازان نیز در این مورد گفته بود: برخلاف صنایع دیگر که ممکن است، تغییرات در آنها با افزایش قیمت همراه باشد، اما ارتقای پیشرانه این خودروها منجر به گرانشدن خودرو نمیشود.
علاوه بر مدیرعامل ایران خودرو و دبیر انجمن قطعه سازان، حبیب هاشمیفرد، عضو انجمن قطعهسازان که تولیدکننده قطعات با استاندارد یورو 5 است، نیز در این مورد با تشریح جزئیات ارتقاء استاندارد خودروهای داخلی به یورو 5 گفته بود: بابت این ارتقاء هیچ افزایش قیمتی در قطعات تحویلی به خودروسازان نداشتهایم.
به گفته وی، این تغییرات طوری صورت گرفته که قیمت هیچ یک از قطعات خودرو بابت آن تغییر نمیکند و ما نیز هیچ افزایش قیمتی بابت ارائه سیستم کنترل موتور با استاندارد یورو 5 به خودروسازان نداشتهایم.
بحث افزایش قیمت کارخانه ای خودروها در حالی مطرح است که بازار خودرو با رشد افسارگسیخته قیمت ها روبرو است و قیمتها در بازار خودرو در حالی پیش میرود که اقدام خاصی از سوی مدیران وزارت صنعت برای کنترل بازار مشاهده نمیشود. در این شرایط، قیمت بازار برخی خودروهای پرتیراژ به دو برابر قیمت کارخانه نیز میرسد.
این در حالی است که هر ساله با فرارسیدن ماه مبارک رمضان از حجم معاملات در بازار خودرو کاسته شده و خرید و فروش کمتر میشود. با این وجود، آنچه این روزها بیشتر از قبل خودنمایی می کند، هرج و مرج در بازار خودرو و سکوت مسئولان مربوطه به ویژه وزارت صنعت و سازمان حمایت به عنوان ناظر و رگولاتور بازار است. به نظر می رسد مدیران این وزارتخانه بیشتر به تماشاگران بازار تبدیل شده و احساس وظیفه ای برای کنترل قیمتها و بازار نمیکنند.
در حال حاضر شاهد اختلاف 30 تا 80 میلیونی قیمت کارخانه و بازار خودروهای پرتیراژ هستیم به طوری که این اختلاف در مورد پژوپارس به 55 میلیون تومان، پژو 405 به 40 میلیون تومان، دنا تیپ یک 80 میلیون تومان، سمند ال ایکس به 40 میلیون تومان، پژو 206 تیپ 5 حدود 60 میلیون تومان، رانا 40 میلیون تومان، سایپا 131 حدود 27 میلیون تومان، تیبا و کوئیک دندهای به 30 میلیون تومان میرسد.
داستان افزایش قیمت خودرو طی سال های اخیر با فاصله زمانی کمتری نسبت به قبل تکرار شده و به نظر می رسد سازمان حمایت بیشتر از آنکه به فکر حمایت از مصرف کننده باشد، توان حمایتی خود را بر تولیدکننده متمرکز کرده است. این در حالی است که کارشناسان سالهاست بر معیوب بودن ساختار و عملکرد بنگاه های خودروساز تاکید داشته و معتقدند این بخش باید مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد.
به این ترتیب ضروری است که مسئولان دولتی یکبار برای همیشه فکری اساسی جهت بهبود عملکرد خودروسازان کنند تا به جای پرداختن به فعالیت های غیرمولد که باعث زیان دهی در برخی بخش ها می شود، به تولید واقعی توجه کنند، نوآوری کنند و برای مشتری مداری و تولید اقتصادی، از خودروسازان جهانی الگو بگیرند.
همین که بنزین افزایش قیمت داشته و حتی سهمیه بندی شده است، تاثیر عمیقی روی افزایش قیمت خودروها می گذارد. با افزایش قیمت بنزین، اگر چه مالکان وسایل نقلیه به دنبال پیگیری کارت خودرو خود هستند، معمولا تمایل مردم به خرید خودرو کاهش پیدا می کند و همین موضوع تاثیر منفی روی قیمت خودرو در بازار می گذارد و باعث کاهش تقاضا برای خرید خودروهای پر مصرف می شود. در شرایطی که خودروسازان به هر دلیل تمایلی به تولید خودروهای کم مصرف ندارند، بدیهی است که پیش بینی قیمت خودرو در سال 99 در نوار افزایش خواهد بود و سیر صعودی خواهد داشت.
با توجه به اینکه عرضه خودروهای کم مصرف به طرز چشمگیری توسط شرکت های خودروسازی کاهش پیدا کرده است، بنابراین محصولات متنوع در بازار یافت نمی شود. بررسی های بیشتر نشان می دهد که علت اصلی این موضوع فقط قیمت بنزین و افزایش قیمت آن نیست، بلکه مشکلات کلان حوزه اقتصاد در کشور و بحث تورم و کاهش بودجه دولت در این موضوع نیز نقش دارند و همین عامل باعث شده است که دولتی ها به خلق پول و تزریق نقدینگی به بازار اقدام کنند. بدیهی است که در این چنین شرایطی پیش بینی قیمت خودرو در سال 99 حتما صعودی خواهد بود و حتما با کاهش تقاضا هم روبه رو می شود.
حقیقت این است که تا زمانی که سیاست های دولت مبنی بر چاپ پول و افزایش نقدینگی به شکل موجود ادامه داشته باشد، بازار خودرو همچنان پر نوسان خواهد بود و روزهای آرام را تجربه نخواهد کرد. حتما می دانید که میزان نوسان قیمت خودرو به افزایش میزان تقاضا و کنترل قیمت دلار بستگی دارد. مدامی که سیاستهای دولت در حوزه پولی به این شکل ادامه داشته باشد، پیش بینی قیمت خودرو در سال 99 به هیچ وجه سخت نخواهد بود، زیرا تمام شواهد نشان می دهد که سیر صعودی افزایشقیمت خودرو همچنان ادامه خواهد داشت و به سال 99 هم خواهد رسید. شاید در مدت زمان های محدودی این افزایش قیمت با سرعت کمی ادامه پیدا کند، اما به هر حال متوقف نمی شود و دوباره سرعت هم می گیرد. وقتی اقتصاد مریض باشد و چاره ای برای درمان و مداوای آن فراهم نباشد و وقتی مسئولان بیشتر از اینکه به فکر اوضاع اقتصادی کشور باشند، به منفعت های شخصی فکر می کنند، نباید انتظار اوضاع بهتر هم داشت، زیرا هر لحظه بدتر شدن و وخیم تر شدن اوضاع محتمل تر از بهتر شدن اوضاع است.
بی تردید ممنوعیت واردات خودرو روی افزایش قیمت خودروهای خارجی و حتی داخلی در کشور تاثیر می گذارد. با توجه به قیمت ارز و مشکلات وابسته به آن و وضعیت بودجه سال 99 احتمال آزادسازی واردات خودرو در سال 99 بسیار پایین و تقریبا می توان گفت که بعید است. بنابراین یک بار دیگر می توان در مورد پیش بینی قیمت خودرو در سال 99 این طور اعلام کرد که تمام شواهد و قرائن حاکی از افزایش قیمت ها است.
بنزین به عنوان سوخت اول کشور، تاثیر مستقیمی روی قیمت خودروها گذاشته است. وقتی قرار باشد خودرویی با هزینه بیشتری سوخت گیری کند، مسلما در قیمت کلی خودرو تاثیراتی ایجاد خواهد شد. البته این تاثیرات از جهات مختلف و روی خودروهای مختلف خواهد بود که نیاز است در جای خود به صورت جداگانه بررسی شود، اما در یک قالب کلی افزایش نرخ بنزین هم در افزایش قیمت خودرو تاثیر دارد و می تواند روند رشد صعودی قیمت بنزین را تند کند. گرچه راه حل هایی برای مهار این موضوع اندیشیده و مطرح شده است، اما آنچه در عمل می بینیم نشان می دهد که بنزین نه تنها روی قیمت خودرو، بلکه روی کیفیت زندگی مردم و روی قیمت بسیاری از کالاهای اساسی و ضروری تاثیر گذاشته است و منجر به رشد قیمت شده است. پیش بینی قیمت خودرو در سال 99 با توجه به اینکه فعلا وضعیت بنزین به همین شکل است و گمانه زنی ها برای تک نرخی شدن قیمت بنزین، فعلا فقط در حد حرف و لایحه است، خیلی سخت نیست. اساسا یکی از عیدی هایی که همه ساله از طرف دولت به مردم داده می شود، افزایش قیمت همه چیز با نو شدن سال است. افزایش قیمت خودرو که جای خود دارد!
گرچه شواهد موجود در مورد پیش بینی قیمت خودرو در سال 99، نشان می دهد که قیمت ها افزایش پیدا خواهد کرد، اما به هر حال تا زمانی که وارد سال 99 نشده باشیم و اوضاع و شرایط را در جای خود و زمان خود نسنجیده باشیم، هیچ قطعیتی در کار نخواهد بود. با این حال طبق تجربه و با بررسی شرایط موجود این طور به نظر می رسد که قیمت ها از جمله قیمت طرح ترافیک افزایش پیدا خواهد کرد. فقط امیدواریم و دعا می کنیم که به شکل معجزه آسایی اوضاع زندگی مردم بهبود پیدا کند و زندگی کردن و نفس کشیدن بیش از این سخت نشود و نباشد.