به گزارش نبض بازار این روزها که بر حسب شرایط موضوع فاصلهگذاری اجتماعی تغییر میکند و برخی مشاغل با رعایت اصول بهداشتی فعالیت خود را آغاز کردهاند، این سوال پیش آمده که تکلیف تولید و توزیع آثار فرهنگی از جمله سینما و نمایش خانگی چه میشود؟ برخی پروژهها نیمهکاره رها شدهاند و برخی هم در انتظار اکران به سر میبرند. این در حالی است که هنوز زمان بازگشایی سینماها مشخص نیست و به تازگی دستورالعملی برای بازگشایی سینماها صادر شده است. از طرفی دیگر برخی فیلمها نظیر «خروج» ترجیح دادهاند که پیش از اکران در بستر ویاودیها به نمایش دربیایند و بعد به سینما بیایند. درباره این موضوعات با «سیدمحمدمهدی طباطبایینژاد» معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و دبیرکل ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید:
**آقای طباطبایینژاد این روزها برخی پروژههای سینمایی و نمایش خانگی نیمهکاره ماندهاند، آیا ساز و کاری برای ادامه فعالیت این پروژهها طراحی شده است؟
-ببینید؛ رویکرد کلی دولت این است که ما در واقع باید باحفظ و رعایت موارد بهداشتی و فاصلهگذاری به سمت بازگشایی مراکز اقتصادی و اجتماعی و فعالیتهای دیگر با رعایت تمامی پروتکلها برویم. این دستورالعملها نیز در بخشهای مختلف نظیر آموزشگاهها، موسسات و شرکتها و از جمله ادامه تولید طراحی شده است.
بخش اول نیز از سرگیری فیلمهایی است که تولید آنها در میانه راه توقیف شده که 4 فیلم سینمایی و 3 سریال نمایش خانگی هستند و مرحله بعد امکان سنجی برای شروع فیلمبرداری پروژه های سینمایی با رعایت همه پروتکلهاست. در مرحله اول ما یک جلسهای با تولید کنندگان 4 پروژه سینمایی و پروژههای نمایش خانگی داشتیم و به یک جمعبندی از مجموع آنچه که وزارت بهداشت اعلام کرده بود و خود دوستان ما پیشنهاد داشتند،رسیدیم.
**این موارد شامل چه نکاتی بود؟
-مواردی که مد نظر وزارت بهداشت بود، نظیر گرفتیم، تهویه فضاهای بسته، امکان بازنویسی فیلمنامه برای حداقل برخورد و ایجاد فاصلهگذاریهای ایمن، عدم استفاده از ماشینهای حمل و نقل پروژهها و اینکه دوستان با ماشینهای خود رفت و آمد کنند و اگر پروژهای از سرویس استفاده میکند، حداکثر استفاده 3 نفر باشد. گندزادیی مرتب صحنه، حضور پزشک، تب سنجی و ... همه در این پروتکل دیده شده است. ولی نکته اینجاست که ما آن را آماده کرده و برای ستاد ملی مبارزه با کرونا میفرستیم اگر آنها پذیرفتند، برای این پروژهها اجازه ادامه فعالیت داده میشود و بعد برای پروژههای دیگر تصمیمگیری خواهد شد. فعلا ما در مرحله اول هستیم.
تهویه فضاهای بسته، امکان بازنویسی فیلمنامه برای حداقل برخورد و ایجاد فاصلهگذاریهای ایمن، عدم استفاده از ماشینهای حمل و نقل پروژهها و اینکه دوستان با ماشینهای خود رفت و آمد کنند و اگر پروژهای از سرویس استفاده میکند، حداکثر استفاده 3 نفر باشد. گندزادیی مرتب صحنه، حضور پزشک، تب سنجی و ... همه در این پروتکل دیده شده است.
**برنامهای برای بازگشایی سینماها نیز دارید؟
-مجموعه ای آماده شده و دوستان ما با مطالعه تصمیماتی که سایر کشورها انجام دادهاند، نظیر آمریکا و چین یک دستورالعمل 15 مادهای را آماده کردیم که اگر قرار شد سینماها بازگشایی شوند ما آمادگی آن را داشته باشیم و شرایط را بتوانیم به سینما اعلام کنیم. یعنی هم برای تولید و هم برای بازگشایی سینماها، هم برای آموزشگاه ها و هم برای موسسات دستورالعملهای ما آماده است و مجموع اینها را وزارت ارشاد و در حقیقت سازمان سینمایی آماده کرده است و تنها این موضوع می ماند که آیا ستاد ملی مقابله با کرونا این اجازه را به ما می دهد یا خیر.
**علی رغم شرایطی که برای ادامه کار پروژهها اعلام کردید، برخی منابع خبری از آغاز ادامه تصویربرداری سریال «قورباغه» خبر دادهاند.
-این سریال حدود 27 جلسه از فیلمبرداریاش باقی مانده که هماهنگیهای لازم را انجام میدهیم که اگر موافقتها انجام شد، از 10 اردیبهشت فیلمبرداری را آغاز کنند. در حال حاضر سازندگان مقدمات کار را انجام دادهاند تا با رعایت همه دستورالعملها بتوانند کار خود را از سر بگیرند. ضمن اینکه قورباغه تمام کارهای مربوط به ثبت نام در سایت را انجام داده بود و در سایت وزارت بهداشت هم ثبت نام کرده و شرایط را هم اعلام کرده است. همچنین بازبینیها انجام شده بود و این موارد را دنبال کرده و حالا منتظر هستند که دوستان وزارت بهداشت مراقبتهای لازم را گوشزد کنند و با نظارت وزارت بهداشت کار خود را ادامه دهند.
**پروژه آقازاده به تهیه کنندگی آقای عنقا چطور؟
-فکر نمی کنم که آقای عنقا خودشان آمادگی ادامه فیلمبرداری را داشته باشد. البته من گفتوگویی با آقای عنقا نداشتهام و دقیق در جریان این سریال نیستم. اگر ایشان هم همه مراحل را انجام بدهند با رعایت دستورالعمل وزارت بهداشت میتوانند کار خود را ادامه بدهند.
سریال قورباغه حدود 27 جلسه از فیلمبرداریاش باقی مانده که هماهنگیهای لازم را انجام میدهیم که اگر موافقتها انجام شد، از 10 اردیبهشت فیلمبرداری را آغاز کنند.
**درباره سینما اشاره کردید، شروط بازگشایی سینما چیست؟
-همان ابتدا وزارت بهداشت یک دستور العمل روی سایت خود گذاشت ولی بعدا آن را برداشت. ما یک دستورالعمل 15 مادهای داریم که به سینماها موارد لازم را گوشزد کردهایم. این دستورالعمل همانطور که گفتم هم از پروتکل وزارت بهداشت بهره برده و هم از تجربیات سایر کشورها استفاده کرده است. تمام موارد هم مد نظر گرفته شده و قید شده است. به عنوان مثال در مقطع بازگشایی و تا اعلام وضعیت سفید قطعی، ظرفیت فروش بلیت برای هر سالن تا سقف ۴۰% مجاز است. همچنین چیدمان تماشاچیها روی صندلیها دو در میان است و نسبت به ردیف بعدی حالت ضربدری خواهد داشت. ضمن اینکه مدیریت سینما باید طوری برنامه ریزی کند که فاصلهای بین ردیفها در نظر گرفته شود تا افراد بتوانند به راحتی تردد کنند. ضمن اینکه استفاده از دستکش و ماسک برای کارکنان سینما الزامی است.
این را هم بگویم که هنگام ورود و خروج تماشاچیان به سینما و سالن نمایش و حضور در سالن انتظار، فاصلهگذاری ایمن باید رعایت شود. سالن نمایش فیلم، سالن انتظار و سرویسهای بهداشتی و کلیه مکانهای مورد استفاده مراجعه کنندگان مرتباً نظافت و ضدعفونی خواهند شد.
**این دستورالعمل چه نکات ویژهای را برای مخاطبان دیده است؟
-در دسترس بودن مایع ضد عفونیکننده برای مراجعهکنندگان الزامی است و گندزدایی کامل سینما طبق پروتکل اعلامی وزارت بهداشت و درمان، هر روز یک بار الزامی است. به دلیل نظافت بیشتر و رعایت مقررات بهداشتی هم فاصلهگذاری بین سانسها با نیمساعت تأخیر خواهد بود. البته اگر سینمایی به جز فروش آنلاین بلیط بخواهد فروش گیشه هم داشته باشد، این موضوع با رعایت فاصله و استفاده از مواد ضد عفونیکننده بلامانع است. تمام سینماها هم موظف به پخش تیزر آموزشی در مورد مقابله با بیماری کرونا، قبل از نمایش فیلم هستند. قرارگیری مایع دستشویی، مواد ضد عفونیکننده، دستمال کاغذی و دستگاه خشککن در محوطه سرویسهای بهداشتی سینماها نیز الزامی است.
درباره انتخاب صندلی ها هنگام خرید بلیط اینترنتی، صندلی های غیر قابل استفاده مشخص شدهاند. مراجعین نیز به هنگام ورود به سینما، تب سنجی میشوند و از ورود افراد مشکوک به بیماری جلوگیری میشود. بوفههای سینما هم موظف به رعایت حداکثر موازین بهداشتی هستند و اجازه فروش و عرضه مواد غذایی، تنقلات و نوشیدنی فلهای ندارند.
همچنین این موضوع فعلا سفارش شده که مراجعهکنندگان از دستکش و ماسک استفاده کنند و انتظار این است که کسانی که مراجعه میکنند این اقلام را با خود به همراه داشته باشند. ضمن اینکه در پروژهها حتما قید شده که پزشک باید سر صحنه حضور داشته باشد و حتی امکان دارد که تهیه کننده موظف باشد از افراد مشکوک تست هم بگیرد.
**مسئولیت نظارت بر این اقدامات برعهده کیست؟
-همه این موارد را به سینمادارها ابلاغ میکنیم و نظارت در تهران برعهده اداره کل نظارت و در استانها هم بر عهده ادارات کل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استانهاست.
**اگر در این میان سینمایی تخلف کند، چه اتفاقی میافتد؟
-به مجردی که سینمایی از دستورالعمل بهداشتی اعلام شده تخلف کند، از سامانه مرکزی فروش حذف میشود و نمیتواند فعالیتش را ادامه بدهد. البته تاکید کنم که همه این برنامهریزیها انجام شده، ما آمادگی خود را اعلام کردهایم ولی ستاد ملی مقابله با کرونا باید به ما اعلام کند که از چه زمانی اجازه ادامه فعالیت دارید؟ زمان را آنها باید به ما اعلام میکنند. ولی ما تمام دستورالعملها را در همه بخشها نوشتهایم. در بخش آموزشگاهها و موسسات و شرکتها هم همین حساسیتها دیده شده است. در مرحله تولید هم که اول پروژههای متوقف و بعد هم پیش تولید آثاری که مجوز دارند،آغاز خواهند شد. ان شاءالله بعد از ماه مبارک رمضان هم شوراهای پروانههای ساخت آثار سینمایی و غیرسینمایی هم کار خود را شروع میکنند. رویکرد ما این است که با مراقبت کامل و حفظ همه دستورالعمل های وزارت بهداشت فعالیت را آغاز کنیم.
به مجردی که سینمایی از دستورالعمل بهداشتی اعلام شده تخلف کند، از سامانه مرکزی فروش حذف میشود و نمیتواند فعالیتش را ادامه بدهد.
**پیش بینی شما برای آغاز اکران فیلمهای سینمایی چیست؟
-هیچ پیش بینی ندارم. ما به عنوان سازمان سینمایی برای 4 خردادماه و مقارن با عید فطر آماده شروع اکران کنترل شده هستیم ولی نمیدانم که این اتفاق میافتد یا نه. ما موظف هستیم برای همه شکلهای محتمل سناریوهای خود را داشته باشیم و این سناریو هم آماده کردهایم که اگر قرار شد از عید سعید فطر اکران را شروع کنیم، در چه شرایطی باشد و یا اگر قرار شد در وضعیت سفید قطعی اکران را شروع کنیم، چه شرایطی داشته باشیم. برای همه اینها هم شرایطمان آماده است و هم مهیا هستیم. الان فرض ما بر این است که بتوانیم اکران خود را به صورت محدود آغاز کنیم. اگر این اجازه به ما داده شد که فعالیتمان را آغاز میکنیم ولی اگر این اجازه داده نشد، منتظر میمانیم تا ببینیم کی شرایط مهیا خواهد شد.
**فکر میکنید اگر اکران محدود را شروع کنید، مردم استقبالی از سینما در این شرایط داشته باشند؟
-این موضوع برای ما قابل پیش بینی نیست. من البته امیدوارم اگر شرایط فیلم ها قابل قبول باشد، مردمی که چند ماه در خانههایشان بودهاند به سینما اقبال نشان بدهند و سینما به عنوان یک سرگرمی خانوادگی که پرهزینه هم نیست می تواند به فرصتی برای کنار هم بودن خانواده در خارج از خانه تبدیل شود. ولی نمی دانم آیا این اتفاق به گرمی خواهد افتاد و یا نه باید زمان بگذرد و به مرور مردم به سینما برگردند. نیازهای مردم هم بعد از قرنطینه متنوع است. مثلا بسیاری از افراد ترجیح میدهند اول صله رحم کنند و یا کارهای دیگرشان را انجام دهند. ما توقع نداریم که بعد از بازگشایی اولویت اول مردم سینما رفتن باشد. طبیعی است که دیدارهای خانوادگی اولویت باشد و بعد از آن می توانیم فکر کنیم که آیا سینما هم در این سبد قرار میگیرد یا خیر. این موضوع به زمان نیاز دارد ولی من معتقدم با توجه به اینکه سینما تفریح قابل قبولی در مقایسه با سایر هزینه هاست، اگر فیلم قابل قبول روی پرده داشته باشیم، مردم به سینما برگردند.
**نظرتان درباره نمایش فیلمها در ویاودیها قبل از اکران در سینما چیست؟
-این موضوع یک تجربه است و یک فضای تازه در عرضه و نمایش آثار و رساندن آن به دست مخاطب است. من آن را یک فرصت میدانم و نباید فکر کنیم که سینما فقط یک پرده عریض است. امروز تعریف سینما عوض شده است و شکلهای جدید عرضه به مخاطب آمده است. برخی دوستان میگویند سینما فقط پرده و هرچه غیر آن است، دیگر سینما نیست. من خیلی این نظر را قبول ندارم. نمایش فیلم شکلهای مختلفی دارد و اگر یک فیلم درجه یک سینمای جهان را در تلویزیون ببینیم، یعنی فیلم ندیدهایم؟ بعضی وقتها این امکان نیست که شما به سینما بروید و یا کسی هست که دوست دارد فیلم را در خانه خودش ببیند، اصلا پایش را دراز کند و یا لم بدهد و در کنار خانوادهاش فیلم ببیند. گاهی پیش میآید فردی بخواهد در موبایلش فیلم را تماشا کند. وی او دیها یک بازار و بستر جدید برای ارائه فیلمها هستند.
**البته در سینمای ما برخی معتقدند که به دلیل سرقت فیلمها از بستر ویاودی و قاچاق آن، دیگر اکران سینمایی جواب نمیدهد.
-موضوعی وجود دارد که هرکاری کنیم، فیلم در بستر وی او دی به سرقت میرود و ما باید در این زمینه صیانت فنی داشته باشیم. یکسری هم معتقدند که باید در این زمینه فرهنگسازی شود. پخش آنلاین اینکه شما با پرداخت آبونمان یک بسته فیلم تماشا میکنید ولی مثلا برای یک فیلم، هزینه جدایی از مخاطب میگیرید، در دنیا متداول نیست و امر رایجی نیست. حتی نتفلیکس هم اینطور آثارش را عرضه نمیکند و تجربه شایعی در دنیا به حساب نمیآید. به نظر من این مدل، مدل وی او دی نیست و بیشتر با آی پی تی وی آن را همسان میدانم. البته اینموضوع یک مدل جدیدی است که به سینمای ما کمک میکند و در این میان فیلم «خروج» هم صف شکنی و خط شکنی کرد و کار شایسته تحسینی را انجام داد که در این شرایط فتح باب خوبی به شمار میرود.حدود 2 میلیارد هم فروختهاند که برای چند روز اکران آمار قابل اعتنایی است.