به گزارش نبض بازار- حسابرس در بند ۴ گزارش خود، انگشت بر روی دو پرونده مبهم گذاشته است: اول، تسویه بدهیها توسط «اشخاص ثالث» بدون قرارداد، و دوم، سرنوشت نامعلوم میلیاردها تومان کالای برگشتی که تحت عنوان «امانی» در حسابها پارک شدهاند. این موارد، ریسکهای حقوقی و مالی قابلتوجهی را متوجه شرکت کرده است.
تسویههای «نیابتی»؛ پول از کجا آمد؟
یکی از عجیبترین و پرریسکترین بندهای گزارش حسابرسی، مربوط به نحوه وصول مطالبات شرکت است. حسابرس فاش کرده است که «تسویه بخشی از مانده مطالبات سال قبل، در دوره مورد گزارش توسط سایر اشخاص صورت گرفته است.»
به زبان ساده، افرادی غیر از بدهکاران اصلی، دست به جیب شده و بدهیهای شرکت را پرداخت کردهاند. در دنیای تجارت شفاف، هرگونه پرداخت از سوی «شخص ثالث» باید دارای پیوستهای قانونی محکم، قراردادهای حواله، یا توافقنامههای سهجانبه باشد تا منشأ پول و علت پرداخت مشخص شود. اما در «نوظهور شاهرود»، هیچگونه توافقنامه یا مستندی برای این جابهجایی وجوه به حسابرس ارائه نشده است. این فقدان مستندات، شائبههایی جدی درباره «منشأ وجوه» و «ماهیت روابط تجاری» ایجاد میکند. آیا این تسویهها ناشی از تهاترهای غیررسمی بوده است؟ چرا شرکت از مسیر قانونی و بانکی معمول برای دریافت مطالبات خود استفاده نکرده است؟
کالای امانی یا «انبار مجازی»؟
بخش دوم این ابهام، به سرنوشت کالاهای تولیدی شرکت بازمیگردد. طبق گزارش، مبلغ ۶۶ میلیارد و ۶۹۵ میلیون ریال (حدود ۶.۷ میلیارد تومان) کالا که در سالهای قبل فروخته شده بود، برگشت خورده است. اما نکته جالب اینجاست که این کالاهای برگشتی، به جای اینکه به انبار کالای ساختهشده برگردند و تعیین تکلیف شوند، در سرفصل «کالای امانی نزد دیگران» ثبت شدهاند.
حسابرس صراحتاً اعلام کرده که «وضعیت و چگونگی بازیافت کالای مذکور مشخص نمیباشد.» این یعنی شرکت نمیداند (یا مستنداتی ندارد) که این کالاها الان دقیقاً کجا هستند و آیا اصلا وجود فیزیکی دارند یا خیر؟ نگهداری طولانیمدت کالای برگشتی در حسابهای امانی، شگردی شناختهشده در حسابسازی است تا از شناسایی زیان ناشی از فساد کالا، کاهش نرخ یا عدم فروش جلوگیری شود. سهامداران حق دارند بپرسند: این کالاها نزد چه کسی امانت است و چرا پس از گذشت زمان، هنوز به فروش نرفته یا به انبار شرکت عودت داده نشده است؟
مطالبات بلاتکلیف از «آریا تجارت»
در کنار این موارد، حسابرس به وضعیت نامشخص مانده مطالبات از شرکت «آریا تجارت فولاد آسیا» نیز اشاره کرده است. مبلغ ۱۳.۵ میلیارد ریال از مطالبات این شرکت همچنان بلاتکلیف است و با توجه به سابقه مانده ۴۰ میلیارد ریالی در سال قبل، به نظر میرسد روند وصول مطالبات از این مشتری خاص با کندی و ابهام روبروست.
نتیجهگیری: لزوم شفافسازی فوری
گزارش حسابرس، تصویری از یک سیستم مالی «غیرمنضبط» را ارائه میدهد. وقتی بدهیها توسط افراد ناشناس تسویه میشود و کالاها در حسابهای امانی ناپدید میشوند، اعتماد به صورتهای مالی رنگ میبازد. مدیریت «صنایع معدنی نوظهور شاهرود» باید فوراً به این سوالات پاسخ دهد: ۱. چه کسانی و بر اساس چه قراردادی، بدهی بدهکاران شرکت را پرداخت کردهاند؟ ۲. کالاهای امانی ۶۶ میلیارد ریالی دقیقاً در انبار چه کسی نگهداری میشوند و چرا تعیین تکلیف نشدهاند؟ عدم پاسخگویی به این ابهامات، شائبه وجود جریانهای مالی خارج از دفاتر را تقویت خواهد کرد.