به گزارش نبض بازار-سال ۱۴۰۴ عملکرد شرکتهای فولادی در بورس نشاندهنده رکود نسبی بوده و ناترازی انرژی و بحران برق، فشار مضاعفی بر سودآوری این گروه وارد کرده است، حال آنکه صنایع مس با بازدهی ۴۵ درصدی، وضعیت بهتری را ثبت کردهاند. با وجود نقش تعیینکننده فولاد در سود بورس و اقتصاد کشور، کمبود انرژی و قطعیهای برق، نهتنها تولید فولادیها را تحت تأثیر قرار داده بلکه درآمد دولت از مالیات و سود سهام شرکتها را نیز تهدید میکند و این ناترازی، ضرورت اصلاح سیاستهای انرژی را بیش از پیش برجسته کرده است.
شرکتهای فولادی سهم قابلتوجهی در بازار سرمایه ایران دارند؛ طبق آمار آهناینفو، بیش از ۱۵ درصد از ارزش بازار بورس کالا به شرکتهای فولادی اختصاص دارد. یکی از نمادهای شاخص این گروه «فولاد» (فولاد مبارکه) است که نقش محوری در بازار فولاد دارد.
در گزارش مالی کدال، فولاد مبارکه در فروردین ۱۴۰۴ موفق شد فروش داخلی خود را به حدود ۱۸،۸۳۲ میلیارد تومان برساند که بخش بزرگی از آن مربوط به
محصولات گرم است. این نشان میدهد که تقاضای داخلی برای محصولات این شرکت همچنان قابلتوجه است، هرچند افزایش هزینه مواد اولیه و مصرف انرژی، فشار مضاعفی بر حاشیه سود ایجاد میکند.
از سوی دیگر، تحلیل بنیادی برخی شرکتهای فولادی نشان میدهد سرمایهگذاران نسبت به عملکرد این شرکتها محتاط شدهاند. به گفته کارشناسان فولاد، موفقیت چند شرکت فولادی در کنترل هزینه و تولید محدود بوده است و صورتهای مالی منتشرشده در کدال برای برخی شرکتها، نوسان درآمد و فروش را نشان میدهد. این رکود مالی در شرایطی اتفاق میافتد که محدودیت تأمین انرژی (مثل قطعی برق) برای برخی شرکتها تبدیل به یک چالش جدی شده است.
فولاد در بورس کالا
یکی از مؤلفههای مهم دیگر، عملکرد این نمادها در بورس کالا است. در گزارش یک هفتهای بورس کالا، فولاد مبارکه جزو ۱۰ شرکت برتر از نظر ارزش معامله بود. این امر نشان میدهد که شرکت در بازار فیزیکی همچنان حضور قوی دارد، اما این سودآوری فیزیکی لزوماً به سودآوری بورسی تبدیل نمیشود، به خصوص وقتی نوسان مواد اولیه، ظرفیت تولید و هزینه انرژی مسئلهساز باشد.
حسب گزارش کدال، محدودیت برق باعث شده تا بعضی از شرکتها با کاهش تولید (یا افزایش هزینه) روبهرو شوند. این ناترازی انرژی، علاوه بر تأثیر بر سود عملیاتی شرکتها، ریسک اقتصادی و مالی برای فعالان بازار سرمایه ایجاد میکند.
از منظر تحلیل تکنیکال، نماد فولاد نیز با نوسانات قابل توجهی همراه بوده است. تحلیلگران شهر بورس گزارش میدهند که قیمت سهام فولاد در نیمه اول سال ۱۴۰۴ تحت تأثیر چشمانداز تولید و ریسک انرژی تغییر کرده است. این نوسان فنی، احتمال دارد به دلیل نگرانی سرمایهگذاران از هزینههای عملیاتی بالا و تأمین نهچندان پایدار انرژی باشد.
در مجموع، وضعیت نمادهای فولادی در بورس ترکیبی از فرصت و ریسک را نشان میدهد: از یک سو، تقاضای داخلی و معاملات در بورس کالا قوی است، اما از سوی دیگر فشار هزینههای انرژی، نوسان بازار و ریسک تأمین مواد اولیه، پایداری سودآوری را در میانمدت تهدید میکند. اگر شرکتهای فولادی بتوانند مدیریت مصرف انرژی را بهبود دهند، ظرفیت تولید را بهینه کنند و با سرمایهگذار بازار سرمایه شفافتر رفتار نمایند، پتانسیل رشد و افزایش بازدهی برای سهامداران فراهم خواهد شد.
کارشناسان چه میگویند؟
به جهت بررسی موضوع فوق، گفتوگو کردیم با فردین آقابزرگی، کارشناس بورس، که در ادامه میخوانیم:
· وضعیت حال حاضر سود و زیان فولادیها در بورس چگونه است؟
سال ۱۴۰۴ نسبت به سال گذشته و نسبت به گزارش میان دورهای شرکتها، متوسط عملکرد عموم شرکتها، مانند فولاد مبارکه، منفیتر از گذشته بوده است. فولاد صبا هم نسبت به دوره قبل کمتر کار کرده، اما کاوه مناسبتر از گذشته فعال بوده است. در مجموع، عملکرد فولادیها در بورس خوب نبوده، اگرچه از نظر ارزش دلاری، شاهد کاهش قیمت در تابلوی بورس بودهایم. همانطور که میدانید، لزوماً معیار سودآوری، معیار ارزیابی سهام نیست. بر این اساس، در یک بازه دو ساله، ارزش دلاری شرکتها نسبت به ارزش سودآوریشان تطبیق پیدا خواهد کرد.
· امسال فولادیها چقدر نوسان در بورس را تجربه کردهاند؟
متوسط نوسان شرکتهای گروه فولاد نسبت به شاخص کل، قابل قبولتر از شاخص کل بورس بوده است. برخی از شرکتها بیش از شاخص و برخی کمتر رشد کردهاند. معیار سودآوری در کل، برخلاف گروه پالایش، وضعیت جالبی نداشته است. فولاد مبارکه و مس بالاترین وضعیت سودآوری را داشتهاند، اما عملکرد صنایع مس نسبت به فولاد خیلی مناسبتر بوده است. تفاوتهایی از نظر نوسان قیمت داشتهاند. ۴۵ درصد بازدهی صنایع مس بوده است. از این جهت، جزو بالاترین سودآوری در گروه فولاد بوده است.
· تالار دومی شدن فولادیها و مسئله ناترازی انرژی چه اثری بر فعالیتشان دارد؟
ناترازی انرژی در صنعت فولاد بروز و ظهور جدی داشته است. شرایط حال حاضر، از جمله قطعی برق، باعث بحران شده است. فولاد خوزستان مدعی شده که ۲۵ درصد تولید نسبت به قطعی برق کاهش پیدا کرده است. در زمستان هم شاهد کسری گاز خواهیم بود. صنعت فولاد در کنار پتروشیمی و فلزات، حدود ۵۵ درصد از سود بورس را تشکیل میدهد و ناترازی بر حجم وسیعی از بورس ما مؤثر است. در حوزه فولاد به تنهایی، حدود ۱۲ درصد از سود کل شرکتها را داریم. یکی از اشخاصی که از این سوءجریان آسیب میبیند، خود دولت است. دولت از نظر دریافت مالیات و سود سهام دچار مشکل میشود.
· برای سه ماه پیش رو چه وضعیتی را برای فولادیها در بورس پیش بینی میکنید؟
با توجه به مسائل سیاسی، پیشبینی آینده بورس و فولاد دشوار است. در حال حاضر، با وجود غیرقابل پیشبینی بودن شرایط سیاست خارجی و درگیریهای بینالمللی، به جهت اختلاف معنیدار سطح اولیه بورس نسبت به بازارهای مسکن و... تا پایان سال، وضعیت رو به رشدی را تجربه خواهیم کرد. در حال حاضر، با وجود تداوم بحرانهای فعلی سیاسی و اقتصادی، شاخص ۴.۵ میلیون واحد را باید تا پایان سال انتظار داشته باشیم.