به گزارش نبض بازار ، در آغاز معاملات بازار ارز امروز، پنجشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۴، روند نرخ ارز با نوسان آغاز شد. قیمت دلار در محدوده ۱۰۹ هزار و ۵۰۰ تومان قرار گرفت و تتر نیز در کانال ۱۱۱ هزار تومان معامله شد. کارشناسان معتقدند تداوم فشار‌های تورمی و نااطمینانی‌های سیاسی، جهت حرکت بازار ارز در روز‌های آینده را تعیین خواهد کرد و پیش‌بینی‌ها از احتمال نوسان دوباره قیمت دلار در کانال‌های بالاتر حکایت دارد.

بازار ارز ایران در روز‌های اخیر وارد مرحله‌ای تازه از نوسان‌های شدید شده است؛ مرحله‌ای که گاه در یک روز جهشی چند هزار تومانی را تجربه می‌کند و سپس همان‌قدر افت می‌کند. بررسی دیدگاه کارشناسان اقتصادی نشان می‌دهد ترکیبی از تورم داخلی، رشد نقدینگی، تحولات سیاسی و مدیریت ناپایدار بانک مرکزی، مسیر نرخ دلار را به شدت متلاطم کرده است.

تورم افسارگسیخته و ناکارآمدی سیاست‌های کنترلی

به گفته رحمان سعادت، کارشناس اقتصادی، افزایش‌های اخیر دلار ریشه در تورم سنگین و ضعف کنترل قیمتی در شش ماه نخست سال دارد. او معتقد است «در شرایطی که قیمت کالا‌های اساسی تا دو برابر رشد کرده، طبیعی بود که نرخ دلار نیز به سطوح جدیدی برسد.» سعادت تأکید دارد که عبور نرخ از کانال ۱۰۰ هزار تومان، رفتار بازار را تغییر داده و حالا هر جهش می‌تواند تا ۲۰ هزار تومان باشد، در حالی که کاهش‌ها معمولاً نصف آن است.

وی پیش‌بینی می‌کند در صورت تداوم وضعیت کنونی، نرخ دلار در زمستان به محدوده ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان برسد؛ مگر آنکه بانک مرکزی بتواند با مدیریت فعال‌تر، جلوی نوسانات کوتاه‌مدت را بگیرد. سعادت همچنین حوادثی مانند انفجار در بندر شهید رجایی و جنگ‌های منطقه‌ای را از عواملی دانست که فشار تورمی را تشدید کرده و به رشد نرخ ارز دامن زده است.

نقدینگی، ناترازی گاز و انتظارات تورمی در صف اول فشار ارزی

در سوی دیگر، علی صادقین رشد نقدینگی و ناترازی ساختاری اقتصاد را اصلی‌ترین دلایل التهاب در بازار ارز می‌داند. او می‌گوید «رشد نقدینگی در بهار صعودی بوده و با توجه به کسری بودجه دولت، انتظار تداوم آن وجود دارد.» صادقین با اشاره به رشد ۳.۸ درصدی تورم ماهانه و عبور تورم کالا‌های خوراکی از ۵۷ درصد تأکید می‌کند که انتظارات تورمی باعث هجوم سرمایه‌های سرگردان به سمت بازار دلار شده است.

او معتقد است ناترازی گاز در ماه‌های آینده نیز می‌تواند به تشدید تورم بینجامد. از نگاه وی، سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و افزایش نرخ بهره، اثر محدودی در کنترل نرخ دلار داشته‌اند. صادقین هشدار می‌دهد تا زمانی که خبر مثبتی از کاهش تحریم‌ها یا آغاز مذاکرات منتشر نشود، دلار به محدوده زیر ۱۰۰ هزار تومان بازنخواهد گشت.

اثر نفت و تحولات سیاسی بر مسیر دلار

پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار‌های مالی، در گفت‌و‌گو با نبض بازار کاهش اخیر قیمت دلار را نتیجه افزایش فروش نفت ایران و دخالت مستقیم بانک مرکزی می‌داند. او می‌گوید: «افزایش صادرات نفت باعث شد بانک مرکزی بتواند با عرضه بیشتر ارز، تا حدی قیمت‌ها را کنترل کند.» با این حال، الیاس‌کردی هشدار می‌دهد که در صورت فعال شدن مکانیزم ماشه و بازگشت تحریم‌ها از اواخر مهرماه، ممکن است روند صعودی دلار از سر گرفته شود.

این کارشناس محدوده ۱۰۵ هزار تومان را کف حمایتی دلار دانسته و تأکید می‌کند رسیدن به کانال ۹۰ هزار تومان بعید است. او پیش‌بینی می‌کند که در صورت افزایش تنش‌ها، نرخ دلار می‌تواند از ۱۲۵ هزار تومان فراتر رود، اما در سناریوی مثبت و تعامل‌محور، امکان تثبیت زیر این سطح وجود دارد.

چشم‌انداز مبهم قیمت دلار

مجموع دیدگاه کارشناسان نشان می‌دهد بازار ارز در حال حاضر تحت تأثیر هم‌زمان عوامل اقتصادی داخلی و تحولات سیاسی خارجی قرار دارد. در شرایطی که تورم مهار نشده، نقدینگی رشد می‌کند و انتظارات تورمی در اوج است، کوچک‌ترین شوک سیاسی می‌تواند موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها را رقم بزند.

در حالی که برخی امید دارند افزایش درآمد‌های نفتی و سیاست‌های کنترلی بانک مرکزی بتواند آرامش نسبی ایجاد کند، واقعیت این است که دلار در آستانه زمستان، بیش از هر زمان دیگری به رویداد‌های بین‌المللی و تصمیم‌های اقتصادی دولت گره خورده است.