به گزارش نبض بازار، عراقچی در بدو ورود به نیویورک تأکید کرد که هدف او استفاده از «چند روز باقیمانده» برای گفتوگو با همتایان غربی است. او بهویژه به دیدارهای احتمالی با وزرای خارجه تروئیکای اروپایی اشاره کرد و گفت: «این مقطع، لحظه تصمیمگیری است؛ یا همکاری یا تقابل.» او تصریح کرد که تنها مسیر موجود، دیپلماسی است و اگر راهحلی پیدا نشود، اجرای اسنپبک توافق با آژانس را نیز بیاعتبار خواهد کرد.
این موضعگیری در حالی است که روند فعالسازی مکانیسم ماشه توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا وارد فاز نهایی شده و قرار است از ششم مهرماه (۲۸ سپتامبر) تحریمهای سازمان ملل متحد دوباره علیه ایران اعمال شوند. با وجود این، سفر عراقچی حامل پیامی روشن است: تهران همچنان درِ دیپلماسی را باز میداند، هرچند زمان بهسرعت در حال پایان یافتن است.
از سوی دیگر، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز وضعیت کنونی را «پیچیده و دشوار» توصیف کرده و از مذاکرات فشرده در نیویورک خبر داده است. به گفته او، تلاشها برای یافتن ابتکارهای لحظه آخری ادامه دارد و میتواند بهطور موقت گرهی از این بحران باز کند.
واکنشها به ابتکار ایران متفاوت بوده است. در حالی که عراقچی پیشنهاد خود را «منطقی و عملی» معرفی کرده و آن را مورد حمایت همه ارکان جمهوری اسلامی دانسته است، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، این پیشنهاد را فاقد پشتوانه کافی توصیف کرده و فعال شدن مکانیسم ماشه را قطعی دانسته است. عراقچی در پاسخ، این ادعا را رد کرده و بر جدیت و انسجام داخلی ایران در این زمینه تأکید ورزیده است.
همزمان برخی کشورهای منطقه و شرق آسیا نیز به تکاپو افتادهاند. وزیر خارجه مصر تلاشهایی برای کاهش تنش در منطقه و تقویت فضای دیپلماسی انجام داده و ژاپن نیز از ایران خواسته است همکاری خود با آژانس را ادامه دهد. این پیامها نشان میدهد که جامعه جهانی نگران تبعات بازگشت تحریمهاست و همچنان خواستار یافتن راهحلی میانه است.
با این حال، پرسش اصلی اینجاست: آیا اروپا و آمریکا حاضر خواهند بود در روزهای پایانی انعطاف لازم را نشان دهند یا نه؟ کارشناسان معتقدند اگر طرف غربی بر مسیر تنشزایی پافشاری کند، اوضاع میتواند بهسرعت از کنترل خارج شود. اما در مقابل، تمایل به گفتوگو میتواند زمینهساز توافقی جدید و شاید جامعتر باشد؛ توافقی که نهتنها به بحران هستهای پایان دهد بلکه روابط ایران و غرب را در مسیر تازهای قرار دهد.
اکنون که نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به صحنه آخرین رایزنیها بدل شده است، همه نگاهها به نیویورک دوخته شده: آیا دیپلماسی میتواند در آخرین لحظه ورق را برگرداند یا تحریمها بار دیگر بر سر ایران سنگینی خواهد کرد؟ پاسخ این پرسش در روزهای پیش رو روشن خواهد شد