به گزارش نبض بازار ، بازار ارز ایران در هفته‌های گذشته یکی از پرتنش‌ترین دوره‌های خود را پشت سر گذاشت. افزایش نگرانی‌ها نسبت به آینده روابط بین‌المللی کشور، به‌ویژه با مطرح شدن بحث فعال شدن مکانیزم ماشه، باعث شد نرخ دلار در بازار آزاد با جهشی قابل‌توجه به مرز ۱۰۷ هزار تومان برسد. این سطح قیمتی که به‌عنوان یک رکورد جدید در معاملات غیررسمی ثبت شد، از نظر روانی فشار زیادی را بر فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خرد وارد کرد. افزایش نرخ دلار نه‌تنها بازار ارز، بلکه سایر بازار‌ها از جمله طلا، خودرو و مسکن را نیز تحت‌تأثیر قرار داد و بار دیگر نشان داد که دلار همچنان شاخص اصلی جهت‌دهنده به انتظارات اقتصادی در کشور است.

با این حال، شب گذشته ورق برگشت. خبر توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فضای روانی بازار را به‌طور کامل دگرگون کرد. در حالی که بسیاری از معامله‌گران انتظار داشتند روند صعودی دلار ادامه پیدا کند، انتشار این خبر ناگهانی موجب شد فشار فروش افزایش یافته و قیمت‌ها مسیر نزولی در پیش بگیرند. دلار در معاملات شبانه کانال‌های غیررسمی به زیر ۱۰۰ هزار تومان سقوط کرد و این کاهش به‌سرعت در سایر بازار‌ها نیز منعکس شد. افت قیمت دلار پس از هفته‌ها افزایش، برای بخش قابل توجهی از فعالان اقتصادی غیرمنتظره بود، چرا که انتظار نمی‌رفت یک خبر دیپلماتیک چنین سرعتی به تغییر جهت بازار بدهد.

واکنش بازار ارز و رمزارز به توافق

بازار ارز دیجیتال هم به‌عنوان معیاری برای رصد نرخ لحظه‌ای دلار واکنش سریعی به این تحولات نشان داد. تتر، که همواره در صرافی‌های ایرانی به‌عنوان شاخص جایگزین دلار مورد استفاده قرار می‌گیرد، پس از انتشار خبر توافق با کاهش حدود سه درصدی مواجه شد و به سطح ۹۸ هزار تومان رسید. کاهش تتر در واقع تأییدی بر افت واقعی تقاضای دلار بود و نشان داد که فضای هیجانی جای خود را به انتظاراتی محتاطانه‌تر داده است. معامله‌گران این بازار معتقدند تا زمانی که روند مذاکرات مثبت باقی بماند، احتمال کاهش بیشتر تتر وجود خواهد داشت، هرچند که ریسک بازگشت ناگهانی قیمت‌ها نیز همچنان پابرجاست.

از نگاه کارشناسان، این توافق می‌تواند اجرای مکانیزم ماشه را برای مدتی به تعویق بیندازد و به دولت ایران فرصت دهد تا از فشار‌های بین‌المللی فاصله بگیرد. بازار ارز که در هفته‌های اخیر تحت سنگینی سایه این تهدید قرار گرفته بود، اکنون چشم‌انداز متفاوتی را پیش‌روی خود می‌بیند. به تعویق افتادن مکانیزم ماشه به معنای آن است که دست‌کم در کوتاه‌مدت، نگرانی‌ها از تحریم‌های شدیدتر و فشار‌های تازه کمتر خواهد شد. همین تغییر در فضای سیاسی کافی بود تا معامله‌گران با احتیاط بیشتری وارد بازار شوند و از خرید‌های هیجانی فاصله بگیرند.

تردید‌ها در خصوص پایداری کاهش نرخ

با وجود این تحولات، مسیر آینده نرخ دلار همچنان مبهم است. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی تأکید می‌کنند که کاهش اخیر بیشتر جنبه روانی دارد و هنوز پشتوانه‌های اقتصادی لازم برای تثبیت نرخ در سطوح پایین‌تر فراهم نشده است. بدهی‌های سنگین دولت، رشد نقدینگی، و مشکلات ساختاری در نظام بانکی عواملی هستند که می‌توانند بار دیگر بازار ارز را تحت فشار قرار دهند؛ بنابراین حتی اگر دلار برای مدتی کوتاه در کانال‌های پایین‌تر باقی بماند، تضمینی برای پایداری این روند وجود ندارد.

در مقابل، گروهی از کارشناسان بر این باورند که اگر فضای دیپلماتیک مثبت باقی بماند و روابط ایران با نهاد‌های بین‌المللی همچون آژانس به مسیر همکاری نزدیک‌تر شود، بازار می‌تواند شاهد کاهش بیشتر نرخ ارز باشد. آنها می‌گویند تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که هر زمان سطح تنش‌ها کاهش یافته، بازار ارز واکنش مثبت نشان داده و تقاضای سفته‌بازی کمتر شده است؛ بنابراین ادامه این روند می‌تواند دلار را به محدوده‌های پایین‌تر برساند، هرچند که تحقق چنین سناریویی نیازمند استمرار تعاملات سیاسی و اعتمادسازی در سطح بین‌المللی است.

چشم‌انداز پیش‌روی بازار ارز

در همین حال، بخشی از فعالان بازار معتقدند که نرخ ارز ممکن است در همین محدوده‌های فعلی متوقف شود. آنها استدلال می‌کنند که بازار در هفته‌های اخیر به اندازه کافی نوسان را تجربه کرده و اکنون در جست‌وجوی یک نقطه تعادل جدید است. از نگاه این گروه، کاهش بیشتر قیمت‌ها نیازمند تغییرات جدی در متغیر‌های اقتصادی است و صرفاً اخبار سیاسی نمی‌تواند برای مدت طولانی بازار را در مسیر نزولی نگه دارد. به همین دلیل، آنها احتمال تثبیت دلار در محدوده ۹۸ تا ۱۰۰ هزار تومان را بیشتر از سناریوی کاهش یا افزایش شدید می‌دانند.

در نهایت باید گفت که بازار ارز در روز‌های اخیر بار دیگر نشان داد که بیش از هر عامل اقتصادی، به تحولات سیاسی حساس است. توافق ایران و آژانس در کوتاه‌مدت باعث افت قیمت دلار و تتر شده، اما آینده این روند به شدت به استمرار روابط دیپلماتیک گره خورده است. اگر تعاملات مثبت تداوم یابد، می‌توان انتظار کاهش بیشتر داشت؛ اما اگر مذاکرات متوقف شود یا خبر‌های منفی به بازار برسد، بازگشت سریع به مسیر صعودی دور از انتظار نخواهد بود. سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی اکنون بیش از هر زمان دیگری چشم به تحولات سیاسی دوخته‌اند تا مسیر بعدی بازار ارز را تشخیص دهند.