به گزارش نبض بازار، رئیس کل گمرک ایران اعلام کرده که تجارت غیرنفتی کشور در این مدت به ۷۶ میلیون و ۵۳۹ هزار تن به ارزش ۴۳ میلیارد و ۹۴۰ میلیون دلار رسید. از این مقدار، ۶۱ میلیون و ۳۳۳ هزار تن به ارزش ۲۰ میلیارد و ۹۱۷ میلیون دلار به صادرات اختصاص یافته و واردات ۱۵ میلیون و ۲۰۶ هزار تن به ارزش ۲۳ میلیارد و ۲۲ میلیون دلار ثبت شده است. نتیجه این ارقام نشان میدهد که تراز تجاری ایران حدود ۳ میلیارد دلار منفی است؛ یعنی کشور بیشتر از درآمد ارزی خود هزینه واردات کرده و این کسری مستقیماً فشار بر منابع ارزی و بازار ارز را افزایش میدهد.
کاهش ارزش صادرات؛ زنگ خطر برای ارز
در حالی که وزن صادرات غیرنفتی ۰.۰۷ درصد افزایش یافته، ارزش آن ۶ درصد کاهش داشته است. این کاهش نشان میدهد ایران کالاهای کمارزش یا کمتر پردازششده صادر کرده و درآمد ارزی حاصل از صادرات کاهش یافته است. بخش پتروشیمی بهویژه با کاهش ۱۳ درصدی ارزش صادرات مواجه بوده است. این افت درآمد ارزی باعث فشار مضاعف بر منابع محدود ارز کشور شده و زمینهساز افزایش نرخ دلار و سایر ارزها میشود.
کاهش واردات و افزایش قیمت کالا
در واردات نیز کاهش قابل توجهی مشاهده میشود: کاهش وزنی ۵.۴ درصد و کاهش ارزشی ۱۶.۳ درصد. این بدان معناست که ایران کالای کمتری وارد کرده، اما همچنان تقاضا برای این کالاها پابرجاست. در چنین شرایطی، قیمت کالاهای وارداتی—به ویژه مواد اولیه و کالاهای اساسی مانند ذرت، برنج، روغن دانه آفتابگردان و سویا—به سرعت افزایش پیدا میکند.
همزمان کسری تراز تجاری و کاهش ارزش صادرات، عرضه ارز در بازار را محدود کرده و فشار بر دلار و دیگر ارزهای خارجی را تشدید میکند. کمبود ارز برای واردات کالاهای ضروری میتواند موجب افزایش تورم و رشد هزینههای تولید در ایران شود.
گزارش گمرک نشان میدهد که روند فعلی کاهش صادرات و واردات، کسری تراز تجاری و کمبود ارز، پیشدرآمد افزایش قیمت کالاهای وارداتی و بالا رفتن نرخ ارز است. ادامه این روند، اقتصاد ایران را با تورم ناشی از واردات، فشار بر مصرفکننده و رشد هزینههای تولید مواجه خواهد کرد. در واقع، این آمار هشدار میدهد که بدون سیاستگذاری جدی و مدیریت منابع ارزی، بازار داخلی ایران در ماههای آینده با افزایش شدید قیمت کالا و نوسانات ارزی روبهرو خواهد شد.