به گزارش نبض بازار، در دهههای اخیر، اینترنت به یکی از مهمترین عوامل تحول در جهان کسبوکار تبدیل شده است. ورود فناوریهای دیجیتال به عرصه تجارت، مدلهای سنتی را دگرگون کرده و شیوههای جدیدی برای تولید، بازاریابی، فروش و ارتباط با مشتریان فراهم آورده است. این تحول نهتنها برای شرکتهای بزرگ، بلکه برای کسبوکارهای کوچک و متوسط نیز فرصتها و چالشهای تازهای به همراه داشته است.
یکی از مهمترین تأثیرات اینترنت، گسترش دسترسی به بازارهای جهانی است. کسبوکارها دیگر محدود به مشتریان محلی نیستند و میتوانند محصولات یا خدمات خود را به مخاطبانی در سراسر جهان ارائه دهند. فروشگاههای اینترنتی، پلتفرمهای تجارت الکترونیک، و شبکههای اجتماعی این امکان را فراهم کردهاند که حتی یک فروشنده خانگی نیز بتواند با مشتریانی در کشورهای مختلف تعامل داشته باشد.
علاوه بر این، کاهش هزینههای عملیاتی یکی دیگر از مزایای اینترنت برای کسبوکارهاست. استفاده از خدمات آنلاین، اتوماسیون فرآیندها، و کاهش نیاز به دفاتر فیزیکی موجب صرفهجویی در هزینهها شده است. برای مثال، بسیاری از شرکتها با استفاده از خدمات ابری و نرمافزارهای آنلاین، بدون نیاز به زیرساختهای پیچیده، میتوانند فعالیتهای خود را مدیریت کنند.
در حوزه بازاریابی نیز اینترنت تحولی اساسی ایجاد کرده است. بازاریابی دیجیتال به کسبوکارها این امکان را میدهد تا تبلیغات خود را به صورت دقیق و هدفمند به مخاطبان خاص برسانند. ابزارهایی مانند گوگل ادز، اینستاگرام، و تبلیغات بنری به بازاریابان کمک میکند تا با بودجهای محدود، بیشترین بازدهی را داشته باشند. همچنین، تعامل مستقیم با مشتریان از طریق شبکههای اجتماعی، ایمیل و پیامرسانها، به برندها کمک میکند تا اعتماد مشتریان را جلب کرده و روابط بلندمدت برقرار کنند.
از سوی دیگر، اینترنت زمینهساز شکلگیری مدلهای جدید کسبوکار شده است. مشاغلی مانند فریلنسینگ، خدمات مبتنی بر اپلیکیشن، فروش آنلاین محتوا و دورههای آموزشی، همگی بر پایه اینترنت شکل گرفتهاند. پلتفرمهایی مانند اسنپ، دیجیکالا، و فیلیمو نمونههایی از این تغییر هستند که با استفاده از فناوری، ارزش افزودهای جدید خلق کردهاند.
با این حال، نباید چالشهای ناشی از اینترنت را نادیده گرفت. رقابت شدید در فضای آنلاین، نیاز به بهروزرسانی مستمر فناوری، و مسائل امنیتی از جمله مشکلاتی هستند که کسبوکارها با آن مواجهاند. در فضای دیجیتال، فقط حضور داشتن کافی نیست، بلکه باید با تغییرات مداوم همگام بود و استراتژیهای مناسبی را بهکار گرفت.
در مجموع، اینترنت فرصتهای بینظیری برای رشد و توسعه کسبوکارها فراهم کرده است، اما موفقیت در این فضا نیازمند دانش، انعطافپذیری، و برنامهریزی دقیق است. کسبوکارهایی که بتوانند از مزایای اینترنت بهدرستی بهره ببرند و با چالشهای آن مقابله کنند، آیندهای روشن در انتظارشان خواهد بود.
تأثیر قطع و اختلال اینترنت بر اقتصاد دیجیتال ایران
در ادامه اختلالات اینترنتی پس از جنگ، بامداد شنبه ۱۵ تیرماه شاهد قطع چند ساعته اینترنت بینالملل در ایران بودیم. شرکت ارتباطات زیرساخت این اختلال را تأیید کرد اما علت مشخصی اعلام نکرد. این در حالی است که در هفتههای اخیر، علاوه بر کندی اینترنت، سرویس TD-LTE نیز دچار مشکل شده و یکی از اپراتورها همزمان با افزایش اختلالات، قیمت بستههای اینترنت خود را بین ۹ تا ۷۰ درصد افزایش داد که بعداً با دخالت سازمان تنظیم مقررات، قیمتها به حالت قبل بازگشت.
در حالی که دولت بارها علت اختلالها را «حملات سایبری» اعلام کرده، کنشگران حوزه اینترنت معتقدند فیلترینگ گسترده و استفاده اجباری از فیلترشکنها تهدید اصلی امنیت سایبری کشور است. کارشناسان بر این باورند که برای مقابله با این تهدیدها، باید فیلترینگ کاهش یافته و دسترسی آزاد به اینترنت فراهم شود.
تداوم قطعی و اختلال در اینترنت، آسیبهای جدی به کسبوکارهای دیجیتال وارد کرده است. برآوردها نشان میدهد در زمان جنگ، به ازای هر ساعت قطعی اینترنت، حدود ۱.۵ میلیون دلار ضرر به کسبوکارهای آنلاین وارد شده و بیش از ۴۰۰ هزار کسبوکار کوچک و متوسط در معرض نابودی قرار گرفتهاند. کاهش فروش، افت جذب مشتری، و تعدیل نیروها از جمله پیامدهای مستقیم این وضعیت است.
در همین رابطه انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی خطاب به وزیر ارتباطات و مدیریت شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کردند که بیش از ۴۰۰ هزار کسبوکار کوچک و متوسط که معیشت میلیونها ایرانی به آنها وابسته است، در معرض نابودی کامل قرار گرفتهاند. آنها از دولت خواستند به تمامی انواع کاهش کیفیت خدمات مانند دستکاری DNS و کاهش عمدی سرعت که ثبات شبکه را هدف قرار میدهد، پایان دهند.
کدام مشاغل در ایران بیشترین آسیب را از کندی و اختلال اینترنت میبینند؟
در دنیای امروز، اینترنت نه فقط یک ابزار ارتباطی، بلکه زیرساختی کلیدی برای کار، تولید، آموزش و تجارت است. اما در ایران، با گسترش اختلالهای اینترنتی، فیلترینگ گسترده و کندی شدید در دسترسی به وبسایتها و سرویسهای بینالمللی، آسیبهای اقتصادی چشمگیری به طیف وسیعی از مشاغل وارد شده است.
این آسیبها تنها متوجه مصرفکننده یا کاربران روزمره نیست، بلکه دقیقاً بخشهایی از اقتصاد را هدف قرار دادهاند که یا به صادرات متکیاند، یا نقش کلیدی در اشتغالزایی و تأمین معیشت میلیونها نفر دارند.
کسبوکارهای دیجیتال؛ ستون اقتصاد نوین زیر ضربه
کسبوکارهای اینترنتی و استارتاپها یکی از اصلیترین قربانیان اینترنت بیثبات در ایران هستند. پلتفرمهایی مانند فروشگاههای آنلاین، اپلیکیشنهای حملونقل، بازارهای دیجیتال، سایتهای آموزشی و خدماتی همه به زیرساخت اینترنتی وابستهاند.
کندی اینترنت به معنای کاهش بازدید، اختلال در پرداخت، نارضایتی مشتری و در نهایت، افت فروش است. برخی از این شرکتها مجبور به تعدیل نیرو شدهاند؛ برخی دیگر نیز به دلیل ناپایداری اتصال، از ادامه فعالیت بازماندهاند.
صنایع بزرگ؛ از قطع صادرات تا زیان صندوقهای بازنشستگی
برخلاف تصور رایج، صنایع بزرگ کشور مثل فولاد، پتروشیمی و شرکتهای بورسی نیز به شدت تحت تأثیر اینترنت ضعیف هستند. این شرکتها برای هماهنگی صادرات، ارتباط با مشتریان خارجی، تبلیغات بینالمللی، ثبت سفارش، و انتقال داده به زیرساخت پایدار نیاز دارند.
اختلال اینترنت در این بخش، مستقیماً به کاهش سودآوری شرکتها منجر میشود و از آنجا که عمده سهام این شرکتها در اختیار صندوقهای بازنشستگی است، ضرر آن در نهایت به بازنشستگان کشور میرسد.
آموزش و پژوهش؛ آسیب به نسل آینده
معلمان، دانشجویان، محققان و مدرسان آنلاین نیز از ضعف اینترنت در امان نیستند. کلاسهای آنلاین قطع میشوند، فایلهای درسی بارگذاری نمیشوند، و دسترسی به پایگاههای علمی بینالمللی تقریباً ناممکن شده است. این شرایط مستقیماً بر کیفیت آموزش و انگیزه دانشآموزان و معلمان تأثیر منفی دارد.
شرکتهای پرداخت، مالی و حسابداری آنلاین
شرکتهای فینتک، خدمات پرداخت، حسابداری ابری و کیفپولهای دیجیتال به اتصال دائمی و پایدار نیاز دارند. کندی اینترنت باعث اختلال در تراکنشها، کاهش اعتماد کاربران، و فشار سنگین بر واحدهای پشتیبانی این شرکتها شده است. حتی در بازار طلا، بسته شدن درگاههای پرداخت آنلاین به تعطیلی موقت بسیاری از بسترهای قانونی فروش طلا انجامید.
زیان ملی از بیثباتی اینترنت
در مجموع، اختلال اینترنت در ایران صرفاً یک مشکل کاربری نیست، بلکه یک بحران اقتصادی پنهان است. از کاهش درآمد فریلنسرها و شرکتها گرفته تا ضرر صندوقهای بازنشستگی، همهچیز نشان میدهد که ادامه این وضعیت، فراتر از تکنولوژی، به تهدیدی برای ثبات اقتصادی کشور تبدیل شده است.
در چنین شرایطی، اگر راهحلی برای بهبود زیرساخت اینترنت و بازنگری در سیاستهای فیلترینگ اندیشیده نشود، باید در آیندهای نهچندان دور، منتظر موج ورشکستگی، بیکاری و فرار سرمایه انسانی باشیم.