به گزارش نبض بازار، این حملات که از سوی دولت دونالد ترامپ صورت گرفت، بسیاری از ناظران را غافلگیر کرد و آغاز دورهای پرتنش و غیرقابل پیشبینی در منطقه خاورمیانه قلمداد شد.
نیویورک تایمز به نقل از کارشناسان برجسته امنیتی و خاورمیانهای، این اقدام را «قمار بزرگ» ترامپ توصیف کرد که میتواند به واکنشهای شدید متقابل از سوی ایران منجر شود. «ری تکیه»، پژوهشگر ارشد شورای روابط خارجی، این حمله را آغازی بر «مرحلهای جدید و مشکلساز» دانست و هشدار داد که ایران احتمالاً برای پاسخگویی ناچار به اقدام متقابل خواهد شد.
حمله ترامپ آغازگر صلح است؟
ساعت سه بامداد بود که ترامپ در توییتی اعلام کرد به تاسیسات هستهای ایران در نطنز، فوردو و اصفهان حمله کرد. حملهای که از نظر ترامپ میتواند آغازگر صلح باشد. چراکه او پس از اعلام حمله به تاسیسات هستهای به جنگجویان بزرگ آمریکایی تبریک گفت و نوشت: اکنون زمان صلح است! او در توییت دیگری هم اعلام کرد این یک لحظه تاریخی برای ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و جهان است. ایران اکنون باید با پایان دادن به این جنگ موافقت کند.
ترامپ استیضاح میشود؟
واکنشها در درون آمریکا نیز به سرعت شکل گرفت. شماری از سناتورهای ارشد دموکرات، از جمله اعضای کمیتههای نیروهای مسلح و روابط خارجی سنا، خواستار توضیح فوری دولت ترامپ در برابر کنگره شدند. نانسی پلوسی، عضو مجلس نمایندگان، عملیات نظامی اخیر را تهدیدی جدی علیه جان شهروندان آمریکایی و عامل بیثباتی در منطقه دانست.
از سوی دیگر، خبرگزاری آسوشیتدپرس این حملات را مغایر با ادعاهای قبلی ترامپ مبنی بر عدم تمایل به ورود به «جنگهای احمقانه» ارزیابی کرد و هشدار داد که رئیسجمهور آمریکا با این اقدام، سیاستهای پیشین خود را زیر پا گذاشته و در موقعیتی خطرناک قرار گرفته است. برخی از مقامات آمریکایی هم اعلام کردند ترامپ به خاطر این اقدام باید استیضاح شود.
واکنش ایران به حمله آمریکا
در واکنش فوری به این تجاوز نظامی، جمهوری اسلامی ایران از طریق نمایندگی خود در سازمان ملل خواستار برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت شد. در نامه ارسالی به شورای امنیت تأکید شده است که این اقدام آمریکا «نقض آشکار منشور ملل متحد، اصول حقوق بینالملل و معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای» است. ایران همچنین خواستار محکومیت قاطع این حمله و پاسخگویی دولت آمریکا شد.
همزمان، سازمان انرژی اتمی ایران با ارسال نامهای به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعتراض رسمی خود را نسبت به این حملات اعلام کرد و خواستار رسیدگی حقوقی به اقدامات آمریکا شد. در این نامه، حمله به سایتهای هستهای فعال تحت نظارت پادمانهای آژانس، مصداق بارز نقض تعهدات بینالمللی عنوان شده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه ایران نیز تأکید شده که آمریکا با این حمله، مسئول بروز یک بحران بینالمللی خطرناک است و جمهوری اسلامی ایران حق خود میداند که در چارچوب منشور ملل متحد، از تمامی ابزارهای مشروع برای دفاع از خود استفاده کند. این بیانیه، آمریکا را «رژیمی قانونشکن» توصیف کرده و از سازمان ملل خواسته است سکوت در برابر این تجاوز را بشکند.
همزمان با این تحولات، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد که موج بیستم عملیات «وعده صادق ۳» علیه مواضع حساس در سرزمینهای اشغالی آغاز شده است. در این عملیات از موشکهای دوربرد با سرجنگیهای سنگین علیه اهدافی از جمله فرودگاه بنگورین، مراکز تحقیقات بیولوژیک و زیرساختهای فرماندهی و پشتیبانی رژیم صهیونیستی استفاده شده است.
واکنش کشورهای مختلف به حملات آمریکا
در بعد بینالمللی، کوبا نخستین کشوری بود که به صورت رسمی حملات آمریکا را محکوم کرد. رئیسجمهور کوبا، میگل دیاز-کانل، اقدام واشنگتن را «تشدید خطرناک درگیری در خاورمیانه» خواند. همزمان، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز نسبت به استفاده از زور توسط آمریکا علیه ایران ابراز نگرانی عمیق کرد و هشدار داد که این وضعیت تهدیدی جدی برای صلح جهانی است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در بیانیهای اعلام کرد که تاکنون هیچ نشانهای از نشت رادیواکتیو از سایتهای هدف قرار گرفته گزارش نشده است. با این حال، تیمهای فنی ایران برای بررسی کامل وضعیت و پایش تشعشعات وارد عمل شدهاند.
در پایان، وزیر امور خارجه ایران، سید عباس عراقچی، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، اعلام کرد که ایران تمامی گزینهها برای دفاع از حاکمیت و مردم خود را محفوظ نگه میدارد. او تأکید کرد که این اقدام آمریکا نقض صریح اصول بنیادین منشور ملل متحد و حقوق بینالملل بوده و پاسخ به آن، بر اساس اصول مشروع دفاع از خود، حتمی است.
حمله اخیر آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، نهتنها فصل تازهای از تقابل مستقیم در خاورمیانه را آغاز کرده، بلکه جامعه جهانی را با بحرانی روبهگسترش روبهرو کرده است که پیامدهای آن ممکن است تا مدتها فضای بینالمللی را تحتالشعاع قرار دهد.