به گزارش نبض بازار، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اقدامات واکنشی جمهوری اسلامی در صورت تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران گفت: مبنای جمهوری اسلامی ایران از ابتدا تعامل و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر اساس تعهدات ناشی از معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) و موافقتنامه جامع پادمان بوده است. ما در این یکی دو سال اقدامات بسیار مهمی در راستای همکاری با آژانس انجام دادهایم و خود را به بهترین وجه نشان دادهایم. اما متأسفانه آژانس، تحت فشار و نفوذ سیاسی سه کشور اروپایی و آمریکا، تصمیم گرفت ابتدا گزارشی تحت عنوان گزارش جامع تهیه کند و متعاقباً کشورهای اروپایی از این گزارش سوءاستفاده کردند تا قطعنامهای تهیه کنند و احتمالاً برنامههایی را که مدنظر دارند، دنبال کنند.
بقائی خاطرنشان کرد: بدون تردید، پاسخ تقابل، همکاری بیشتر نخواهد بود. جمهوری اسلامی ایران مجموعهای از گامها و اقدامات را تدوین کرده و طرفهای مقابل از امکانات و تواناییهای ما در این زمینه آگاه هستند. حتماً با توجه به تحولات آینده، بر اساس هماهنگی با سازمان انرژی اتمی و سایر نهادهای ذیربط، تصمیمگیری در این زمینه انجام خواهد شد و یکی از اقدامات ما عملیاتی خواهد شد.
هیچ کشوری حق ندارد درباره حق (غنی سازی) برای ایران تعیین تکلیف کند یا اجازه صدور مجوز در این زمینه را به خود بدهد
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص موضوع تداوم غنیسازی در ایران گفت: غنیسازی اورانیوم لزوماً به معنای داشتن برنامه تسلیحاتی نیست. بسیاری از کشورها، از جمله برخی متحدان نزدیک آمریکا، غنیسازی انجام میدهند بدون اینکه برنامه تسلیحاتی داشته باشند. غنیسازی، همانطور که اشاره کردید، بخشی جداییناپذیر از چرخه سوخت هستهای و صنعت هستهای بومی ایران است که طی دههها تلاش و فداکاری دانشمندان ایرانی توسعه یافته و بر اساس نیازها و منافع ملی شکل گرفته است. این حق، طبق ماده ۴ معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT)، بهصراحت برای کشورهای عضو به رسمیت شناخته شده و غیرقابل مذاکره یا معامله است.
وی ادامه داد: از منظر بازدارندگی نیز، ایستادگی ایران در برابر زیادهخواهیها، چه در حوزه هستهای و چه در سایر زمینهها، قطعاً نقش بازدارندهای در برابر فشارها و مطالبات غیرمشروع طرفهای مقابل دارد. این رویکرد، که ریشه در استقلال و عزت ملی دارد، مانع از آن میشود زیادهخواهی بیشتری را تحمیل کنند. هیچ کشوری حق ندارد درباره حقی که اسناد بینالمللی آن را تأیید کردهاند، برای ایران تعیین تکلیف کند یا اجازه صدور مجوز در این زمینه را به خود بدهد. ایران، بهعنوان کشوری متعهد به NPT و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بارها بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود تأکید کرده و این موضوع را در عمل نیز نشان داده است. بنابراین، غنیسازی نهتنها یک حق مسلم، بلکه بخشی از هویت علمی و صنعتی ایران است که هیچگونه دخالت یا محدودیت غیرقانونی در آن پذیرفته نخواهد شد.
منع ورود ایرانی ها به آمریکا، نشانه روشن دیگری از عمق دشمنی دولت آمریکا با مردم ایران است
بقائی در واکنش به دستور رئیسجمهور ایالات متحده برای منع ورود اتباع برخی کشورها به آمریکا گفت: تصمیم دولت آمریکا که مبتنی بر یک نگاه تبعیضآمیز و نژادپرستانه است، هم از منظر معیارهای حقوق بشری و هم از منظر اخلاقی کاملاً مردود و محکوم است. گرچه تعداد زیادی از کشورها مشمول این مقررات شدهاند، اما جمعیت غالب در کشورهایی که تحت تأثیر این قانون قرار میگیرند، مسلمان هستند. بنابراین، میتوان گفت این تصمیم بر اساس ملیت و مذهب افراد تنظیم شده است، که هر دو از منظر حقوق بشر و حقوق بینالملل غیرقابل قبول و مردود هستند. کشورها و دولتها مجاز نیستند قوانینی وضع کنند که بر اساس ملیت، نژاد، مذهب یا قومیت افراد تبعیضآمیز باشد.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: برای ما ایرانیان، این اقدام نشانه روشن دیگری از عمق دشمنی دولت آمریکا با مردم ایران است. همانطور که اشاره شد، این تصمیم نهتنها از منظر حقوق بینالملل، بلکه از دیدگاه معیارهای حقوق بشری نیز کاملاً محکوم است. چنین سیاستهایی نقض اصول بنیادین برابری و عدالت بوده و نشاندهنده رویکردی غیرانسانی و غیرقانونی است که جامعه جهانی باید در برابر آن واکنش قاطع نشان دهد.
ادعای توقف تحریم ها علیه ایران صحت نداشت
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی در رابطه با دور جدید تحریمهای آمریکا علیه ایران و همچنین زمان برگزاری دور جدید مذاکرات گفت: در حال حاضر، نکته خاصی درباره دور بعدی مذاکرات نمیتوانم عرض کنم. در صورت اتخاذ تصمیم در این مورد، اطلاعرسانی خواهد شد. درباره ادامه موجهای تحریمی، همانطور که هفته گذشته نیز خدمتتان عرض کردم، ادعای توقف تحریمها به هیچ عنوان صحت نداشت. شاهد بودیم که در همین هفته، مجموعه جدیدی از تحریمها علیه ایران اعمال شد. این اقدام بار دیگر عدم جدیت آمریکا را نشان میدهد. رفتارهای متناقض و ضدونقیض این کشور، که همزمان با ادعای تمایل به گفتگو و تفاهم مطرح میشود، با یکدیگر قابل جمع نیست و صرفاً سوءظن ما را نسبت به نیت واقعی آمریکا در این زمینه افزایش میدهد.
در گزارش آژانس هیچ اشارهای به عدم پایبندی یا انحراف برنامه هسته ای ایران از مسیر صلحآمیز نشده است
بقائی همچنین در پاسخ به سوالی در رابطه با اظهارات برخی مقامات در رابطه با تغییر رویکرد هسته ای ایران و تاثیر آن بر مذاکرات گفت: در کشوری که رسانهها آزادانه مواضع خود را بیان میکنند و کارشناسان دیدگاههایشان را مطرح مینمایند، طبیعی است که شاهد دیدگاههای متنوع باشیم. بااینحال، آنچه کاملاً مشخص است و بارها از همین تریبون و توسط سخنگویان مختلف، از جمله وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، اعلام شده، این است که برنامه هستهای ایران کاملاً صلحآمیز است. حتی اگر گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی را مبنا قرار دهیم، هیچ اشارهای به عدم پایبندی یا انحراف از مسیر صلحآمیز در آن وجود ندارد.
وی ادامه داد: هرچند این گزارش مشکلات متعددی دارد و بهوضوح با اهداف سیاسی و بهمنظور بهانهجویی در مورد برنامه هستهای ایران تدوین شده است، اما حتی در همین گزارش نیز هیچ اشارهای به غیرصلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران نشده است. بنابراین، موضع جمهوری اسلامی ایران در این زمینه کاملاً روشن است. ایران بهعنوان عضوی مسئول در معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT)، خود را متعهد به ادامه مسیر صلحآمیز میداند.
سخنگوی وزارت خارجه خاطر نشان کرد: اظهارات گاهوبیگاه برخی کارشناسان یا رسانهها نباید بهانهای برای زیر سؤال بردن سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه شود. برنامه هستهای ایران، همانگونه که بارها تأکید شده، صرفاً در راستای اهداف صلحآمیز و بر اساس حقوق مسلم کشور طبق معاهده NPT پیش میرود.
اقدام آمریکا در تحریم دیوان بینالمللی کیفری محکوم است
بقائی در پاسخ به این سوال که ما شاهد تداوم نسلکشی در غزه هستیم و از سوی دیگر، یکجانبهگرایی آمریکا را در روابط بینالملل مشاهده میکنیم. میخواستم دیدگاه شما را درباره این تحولات، بهویژه اقدام آمریکا در تحریم دیوان بینالمللی کیفری (ICC)، و درسهایی که از این دو موضوع میتوان گرفت، گفت: این دو موضوع که به آنها اشاره کردید، هر دو در راستای تضمین بیکیفرمانی افرادی است که بهطور جدی به ارتکاب جنایات بینالمللی متهم هستند؛ چه در مورد دو تبعه آمریکایی که به ارتکاب جنایات جنگی در افغانستان متهماند و چه در مورد پرونده نتانیاهو که به دلیل ارتکاب نسلکشی، جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت، و جنایت تجاوز، نهتنها علیه غزه، بلکه علیه سوریه، لبنان و یمن، در سطح جهانی بهعنوان یکی از جنایتکارترین افراد شناخته میشود.
وی ادامه داد: بسیار تأسفبار است که آمریکا از وجهه و سرمایه بینالمللی خود، چه از نظر سیاسی و چه حقوقی، سوءاستفاده میکند تا مانع از پاسخگویی رژیمی شود که در سطح جهان بهعنوان مسئول این جنایات شناخته شده است. این اقدام بهنوعی همدستی و مشارکت در جنایات رخداده در غزه تلقی میشود، زیرا اگر به دیوان بینالمللی کیفری (ICC) و دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) اجازه داده شود که پروندههای مفتوح را بهصورت عادی پیگیری کنند و شرایطی فراهم شود که رژیم صهیونیستی خود را ملزم به پاسخگویی در پیشگاه عدالت بینالمللی بداند، این امر میتواند بر شدت و حجم جنایاتی که در غزه در حال وقوع است، تأثیر بازدارندهای داشته باشد.
بقائی خاطرنشان کرد: بنابراین، این اقدامات کاملاً محکوم است. شاهد بودیم که دیوان بینالمللی کیفری و، اگر اشتباه نکنم، کنفرانس دولتهای عضو این دیوان نیز به این اقدامات واکنش نشان داده و آن را تقبیح و محکوم کردند. از سوی ما نیز، بهعنوان کشوری مسئول در این منطقه که بهشدت از ارتکاب این جنایات نگران و اندوهگین است، این اقدام را محکوم میکنیم.
متن ارائه شده از سوی آمریکا ویژگیهای لازم برای یک مذاکره فعال و دوجانبه را نداشت
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که ایران چه زمانی نظر خود در خصوص پیشنهاد آمریکا را اعلام خواهد کرد و جزییات پیشنهاد چه بود، گفت: بهطور خلاصه، هر طرحی که حقوق و منافع ملت ایران را، چه در حوزه انرژی صلحآمیز هستهای شامل غنیسازی و چه در زمینه تضمین رفع مؤثر تحریمهای ظالمانه، در نظر نگرفته باشد، از نظر ما قابلقبول نیست. در حال حاضر، وارد جزئیات این طرحها نمیشوم، اما طرح پیشنهادی آمریکا، که میتوان آن را پیشنهاد آمریکا نامید، ویژگیهای یک مذاکره فعال و دوجانبه را که باید مبتنی بر دادوستد و برآیند روند مذاکراتی باشد، نداشت. این طرح نتیجه چهار یا پنج دور مذاکرات قبلی نبود.
وی خاطرنشان کرد: ما بهزودی طرح پیشنهادی خود را پس از نهایی شدن، از طریق عمان به طرف مقابل ارائه خواهیم کرد. این طرح، معقول، منطقی و متوازن است و توصیه میکنیم طرف آمریکایی این فرصت را مغتنم شمارد و آن را با جدیت بررسی کند، زیرا پذیرش این طرح به نفع آمریکا خواهد بود.
اروپا از روند دیپلماتیک در رابطه با ایران خارج شده است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه ابتکار آغاز گفتوگوها با اروپا از سال گذشته توسط وزیر امور خارجه کلید خورد و چند دور گفتوگو نیز میان طرفین برگزار شد اما کماکان شاهد اقدامات غیرسازنده اروپا هستیم، تداوم این اقدامات چه تاثیری بر گفتوگوهای دو طرف خواهد داشت، گفت: تقابل کشورهای اروپایی به هیچ عنوان نمیتواند انگیزهای برای همکاری ایجاد کند. ما از ابتدا، بهویژه از زمان شروع مذاکرات، به صراحت اعلام کردیم که گفتوگو با طرفهای اروپایی را دنبال کردهایم. این گفتوگوها انجام شده است، اما به هر دلیلی، طرفهای اروپایی نهتنها پیشنهادهای سازندهای ارائه نکردند، بلکه به دلایل دیگر از روند دیپلماتیک خارج شدند. این مسئله نباید بهانهای برای اتخاذ رویکردی مخرب و غیرسازنده از سوی آنها باشد.
وی ادامه داد: اقداماتی که کشورهای اروپایی انجام دادهاند، از زمان درخواست گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی و پس از آن با تدوین قطعنامهای که قرار است همین هفته در شورای حکام آژانس به رأی گذاشته شود، نشاندهنده این رویکرد است. آنها حتی ایالات متحده را با خود همراه کردهاند. بیتردید، همه این طرفها مسئول عواقب این اقدامات خواهند بود. متأسفانه، این رفتار نشاندهنده تداوم رویکرد تقابلی و عدم همکاری آنهاست. در مقابل، جمهوری اسلامی ایران گامهای متناسب و متقابلی برخواهد داشت.
مصاحبههای گروسی فراتر از وظایف و اختیارات فنی مدیرکل آژانس است
نکته دیگری که مایلم به آن بپردازم، مصاحبههای مدیرکل آژانس است. این مصاحبهها قطعاً فراتر از وظایف و اختیارات فنی مدیرکل است. مدیرکل آژانس موظف است در برابر تهدیدات علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران، طبق قطعنامه ۵۳۳ شورای حکام، موضع قاطعی اتخاذ کند، زیرا هرگونه تهدید علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز یک کشور، تهدیدی علیه صلح جهانی محسوب میشود. مدیرکل آژانس، بهعنوان مسئول یک نهاد مهم بینالمللی که شنیدهها حاکی از تمایل او برای تصدی مسئولیتهای مهمتر در سطح سازمان ملل متحد است، انتظار میرود منادی صلح باشد، نه اینکه با اظهارات تحریکآمیز و التهابزا، در راستای تهدیدهایی که طرفهای دیگر مطرح میکنند، عمل کند.
منبع: ایرنا